Podatniczka (podatnik VAT czynny) prowadzi małe biuro podróży. 2 czerwca 2017 r. nabyła we własnym imieniu i na własny rachunek od oddziału niemieckiego biura podróży w Polsce 10 miejsc na wycieczkę 7-dniową na Maltę (23–29 czerwca 2017 r.). Nabyta usługa ma charakter kompleksowej usługi turystycznej obejmującej przelot samolotem, zakwaterowanie i wyżywienie w hotelu na Malcie oraz ubezpieczenie. Koszt jednego miejsca to 3500 zł. Zakup usługi został udokumentowany wystawioną i otrzymaną przez podatniczkę 2 czerwca 2017 r. fakturą na kwotę 35 000 zł (faktura nie zawierała stawki i kwoty VAT, zawierała natomiast adnotację „procedura marży dla biur podróży”). Za nabyte miejsca wycieczkowe podatniczka zapłaciła przelewem na rachunek oddziału niemieckiego biura podróży 2 czerwca. Przedmiotowe miejsca na wycieczkę na Maltę podatniczka sprzedała we własnym imieniu i na własny rachunek w połowie czerwca 2017 r. osobom indywidualnym w cenie 4000 zł za miejsce (pobierając z góry zapłatę). Sprzedaż wycieczek tym osobom została udokumentowana wyłącznie paragonami fiskalnymi. Jak powinna rozliczyć VAT i podatek dochodowy od osób fizycznych od zakupu i sprzedaży tych miejsc wycieczkowych? Podatniczka rozlicza się podatkiem liniowym i prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową. Podatek od towarów i usług i zaliczki na PIT płaci za okresy miesięczne. Podatniczka posiada status mikroprzedsiębiorcy.
Biuro podróży musi rozliczyć VAT od odsprzedaży miejsc na wycieczkę na Maltę według szczególnych zasad. Stosownie do art. 119 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku, z zastrzeżeniem art. 119 ust. 5 ustawy o VAT (w przedstawionym stanie faktycznym podatniczka nie świadczy usług własnych, zatem art. 119 ust. 5 ustawy o VAT nie znajdzie zastosowania).
Opodatkowanie usług turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1 ustawy o VAT, w formie marży stosownie do art. 119 ust. 3 ustawy o VAT stosuje się bez względu na to, kto nabywa usługę turystyki, w przypadku gdy podatnik:
wdziała na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek;
wprzy świadczeniu usługi nabywa towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty.
W opisanym przypadku spełnione są te warunki, gdyż przy zakupie i późniejszej odsprzedaży tych miejsc wycieczkowych podatniczka działała we własnym imieniu i na własny rachunek.
Przez marżę rozumie się różnicę między kwotą, którą ma zapłacić nabywca usługi, a faktycznymi kosztami poniesionymi przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty. Z kolei przez usługi dla bezpośredniej korzyści turysty rozumie się usługi stanowiące składnik świadczonej usługi turystyki, a w szczególności transport, zakwaterowanie, wyżywienie, ubezpieczenie (zob. art. 119 ust. 2 ustawy o VAT).
W rozpatrywanym przypadku marża od jednego miejsca na wycieczkę na Maltę wyniesie 500 zł (4000 zł – 3500 zł). Łączna marża zrealizowana na opisanej usłudze turystyki (odsprzedaż miejsc na wycieczkę na Maltę) wyniesie zatem 5000 zł (500 zł x 10 osób).
Dla świadczonych przez podatniczkę usług turystyki właściwa będzie podstawowa stawka VAT wynosząca obecnie 23 proc. (usługa w całości będzie wykonana na terytorium Unii Europejskiej).
Wyliczany „rachunkiem w stu” należny VAT od wszystkich miejsc na wycieczkę wyniesie 934,96 zł (5000 zł x 23 : 123). Podstawa opodatkowania tych usług wyniesie zatem 4065,04 zł (5000 zł – 934,96 zł).
W przedstawionym stanie faktycznym zarówno otrzymanie przez podatniczkę zapłaty, jak i zakończenie usługi turystycznej (wycieczki na Maltę) przypadło na czerwiec 2017 r. i w tym miesiącu podatniczka powinna rozpoznać obowiązek podatkowy.
Na podstawie art. 119 ust. 3 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, są zobowiązani prowadzić ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, z uwzględnieniem kwot wydatkowanych na nabycie towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty oraz posiadać dokumenty, z których wynikają te kwoty.
Bez prawa do odliczenia
Podatnikom, o których mowa w art. 119 ust. 3 ustawy o VAT, nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od towarów i usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty (art. 119 ust. 4 ustawy o VAT).
Podatniczka prowadząca biuro podróży nie ma zatem prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od nabytych miejsc na wycieczkę na Maltę od polskiego oddziału niemieckiego biura podróży. Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego wynika również z tego, że otrzymana od organizatora wycieczki (oddziału niemieckiego biura podróży w Polsce) faktura nie wykazuje stawki i kwoty podatku naliczonego. Okoliczność ta w połączeniu z faktem, że faktura ta zawiera wyrazy „procedura marży dla biur podróży” wskazuje, iż również organizator wycieczki zastosował procedurę marży do opodatkowania tej wycieczki.
Dokumentowanie
Stosownie do art. 111 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są zobowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Prawidłowo zatem podatniczka zarejestrowała sprzedaż tych wycieczek na kasie fiskalnej.
Podatniczka nie ma natomiast obowiązku wystawiania faktur potwierdzających sprzedaż tych wycieczek, gdyż w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej faktury są obowiązkowo wystawiane tylko na żądanie tych osób, o ile żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie trzech miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty (zob. art. 106b ustawy o VAT).
Jeżeli doszłoby do wystawienia faktury dokumentującej sprzedaż tych wycieczek, to podatniczka powinna pamiętać, że taka faktura powinna zawierać dane ogólne jak zwykła faktura, z wyjątkiem:
wceny jednostkowej towaru lub usługi bez kwoty podatku (cena jednostkowa netto);
wkwoty wszelkich rabatów, w tym za wcześniejsze otrzymanie należności, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
wwartości dostarczonych towarów lub wykonanych usług objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
wstawki podatku;
wsumy wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
wkwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
wkwoty należności ogółem,
– a dodatkowo wyrazy „procedura marży dla biur podróży” (zob. art. 106e ustawy o VAT).
Podatniczka powinna także pamiętać o dołączeniu oryginału paragonu do egzemplarza faktury, który pozostanie u niej stosownie do art. 106h ust. 1 ustawy o VAT.
Konfrontacja: Abolicja dla skruszonych przedsiębiorców
Konfrontacja: Abolicja dla skruszonych przedsiębiorców

Zobacz również
PIT
Z tytułu sprzedaży przedmiotowych miejsc wycieczkowych podatniczka uzyskała przychód z pozarolniczej działalności. Stosownie do art. 14 ust. 1 ustawy o PIT za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT (tj. pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych VAT za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
W rozpatrywanym przypadku przychód stanowić będzie należna zapłata za sprzedaż przedmiotowych miejsc wycieczkowych (40 000 zł) pomniejszona o kwotę należnego VAT 934,96 zł, tj. kwota 39 065,04 zł (40 000 zł – 934,96 zł).
Zgodnie z art. 14 ust. 1c ustawy o PIT za datę powstania przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
1) wystawienia faktury albo
2) uregulowania należności.
W opisanym przypadku przychód z tytułu sprzedaży przedmiotowych usług turystyki powstał zatem w czerwcu 2017 r.
Poniesione koszty
Stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o PIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT.
Zatem w tym przypadku kosztem uzyskania przychodu będą wydatki poniesione na zakup przedmiotowych miejsc od organizatora wyjazdu (oddziału niemieckiego biura podróży) w łącznej wysokości 35 000 zł.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że podatniczka za nabyte miejsca wycieczkowe zapłaciła przelewem na rachunek bankowy kontrahenta, tj. oddziału niemieckiego biura podroży, a zatem zaliczeniu tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów nie sprzeciwia się art. 22p ustawy o VAT.
Ponieważ podatniczka prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową, to przedmiotowe koszty powinna potrącić w dacie ich poniesienia, tj. w czerwcu 2017 r. zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 22 ust. 4 ustawy o PIT.
Koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione (art. 22 ust. 4 ustawy o PIT). Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu (art. 22 ust. 6b ustawy o PIT).
Dochód i podatek należny
Podstawę opodatkowania PIT stanowi jednak nie przychód, ale dochód, tj. różnica między przychodem a kosztami uzyskania przychodów (zob. art. 9 ust. 2 ustawy o PIT).
U podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14 a kosztami uzyskania (...) (zob. art. 24 ust. 2 zdanie pierwsze in principio ustawy o PIT).
Dochodem z tytułu sprzedaży przedmiotowych usług turystycznych (podstawą opodatkowania) będzie kwota 4065,04 zł (39 065,04 zł – 35 000 zł).
Zatem podatek dochodowy od obrotu przedmiotowymi miejscami wycieczkowymi wyniesie 772,36 zł (4065,04 zł x 19 proc.). ⒸⓅ
WAŻNE
Podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku.
Schemat rozliczenia podatku* ⒸⓅ
1. Jaki podatek należy zapłacić:
VAT (do zapłaty): 935 zł
VAT podatek należny: 935 zł
VAT podatek naliczony: brak
PIT (do zapłaty): 772 zł (4065 zł x 19 proc.)
przychody: 39 065 zł
koszty uzyskania przychodów: 35 000 zł
dochód: 4065 zł
2. Jaka powinna być podstawa opodatkowania:
VAT: podstawa opodatkowania: 4065 zł
PIT: dochód: 4065 zł
– przychody: 39 065 zł
– koszty uzyskania przychodów: 35 000 zł
3. Jaka jest stawka podatku:
VAT – 23 proc.
PIT – 19 proc.
4. Ile wynosi podatek:
VAT (podatek należny): 935 zł (4065 zł x 23 proc.)
PIT: 772 zł (4065 zł x 19 proc.)
5. W jakiej deklaracji wykazać podatek:
VAT – deklaracja VAT-7
PIT – nie ma obowiązku składania deklaracji zaliczkowej, podatniczka powinna jednak uwzględnić przedmiotowe przychody (39 065,04 zł) oraz koszty uzyskania przychodów (łącznie 35 000 zł) przy obliczeniu zaliczki na podatek dochodowy podlegający wpłacie do urzędu skarbowego, a po zakończeniu roku podatkowego uwzględnić go w zeznaniu rocznym PIT-36L
6. Termin złożenia deklaracji:
VAT-7 – 25 lipca 2017 r.
PIT-36L – do 30 kwietnia 2018 r.
* w schemacie rozliczenia pominięte zostały inne zdarzenia/czynności. Kwoty w schemacie rozliczenia zostały zaokrąglone.
Podstawa prawna
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.).
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.).