Państwa UE przyjęły dyrektywę przeciwko optymalizacji podatkowej

"Naszym celem jest rozwiązanie problemu, który wiąże się z jedną z głównych praktyk, jakie opracowały wielonarodowe koncerny, by zmniejszyć wysokość odprowadzanych podatków" - oświadczył minister finansów sprawującej prezydencję w UE Malty Edward Scicluna.

Chodzi o zmianę w dyrektywie, która odnosi się do rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich. Tzw. hybrydowe niedopasowania występują, gdy kraje mają różne przepisy dotyczące opodatkowania niektórych dochodów lub podmiotów. Wielonarodowe korporacje wykorzystują je, by unikać płacenia podatków lub je zaniżać.

UE ma już przepisy, które obejmują różnice w relacjach pomiędzy systemami opodatkowania przedsiębiorstw w państwach członkowskich. Teraz "28" będzie miała też narzędzia, aby utrudniać międzynarodowym korporacjom ucieczkę przed podatkami z wykorzystaniem tzw. struktur hybrydowych do krajów poza UE.

Dyrektywa została przyjęta bez dyskusji na poniedziałkowym spotkaniu unijnych ministrów odpowiedzialnych za sprawy konkurencji. Polskę reprezentował wicepremier, minister finansów Mateusz Morawiecki. Porozumienie co do kształtu tych przepisów zostało wypracowane w lutym, jednak Rada UE nie mogła przyjąć regulacji bez opinii Parlamentu Europejskiego. Europosłowie przyjęli swoje stanowisko w kwietniu.

Przepisy dotyczące rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych mają dotyczyć przypadków, gdy rozbieżności są wynikiem podwójnych odliczeń, różnic w charakterystyce instrumentów finansowych, płatności i podmiotów lub różnic w przydziale płatności.

Wszystko to może służyć zaniżaniu opodatkowania, jeśli firma ma oddziały, spółki zależne czy zakłady produkcyjne w wielu krajach. Wówczas opłaca jej się sztucznie przesuwać zyski do państwa, w którym nie są one w ogóle lub w sposób minimalny opodatkowane.

Przepisy, które wprowadza UE, są częścią większego procesu zmian w prawie podatkowym mającym na celu ograniczenie nieuczciwych praktyk podatkowych (BEPS – ang. Base Erosion and Profit Shifting). Inicjatywa dotycząca przeciwdziałania erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków wykracza poza UE i jest koordynowana przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

Porozumienie państw członkowskich UE przewiduje, że z przepisów na razie będzie wyłączony sektor bankowy. Komisja Europejska ma przygotować raport opisujący konsekwencje tego posunięcia.

Regulacje, które są częścią przedstawionego w październiku 2016 roku pakietu, mają wejść w życie od 1 stycznia 2020 roku. Kraje członkowskie będą miały czas na wdrożenie zapisów dyrektywy do prawa krajowego do końca 2019 roku; w przypadku niektórych przepisów czas na wdrożenie został ustalony na 2022 rok.