Niepłacenie podatków nie jest zbrodnią przeciwko ludzkości, która się nie przedawnia. Tymczasem fiskus czyni z przedawnienia fikcję.



To konkluzja z wczorajszej konferencji pod hasłem „Przywrócić przedawnienie w prawie podatkowym” zorganizowanej przez Fundację Praw Podatnika. Patronatem objął ją rzecznik praw obywatelskich, a udział wzięli m.in. profesorowie: Teresa Dembowska-Romanowska, Ryszard Piotrowski i Hubert Izdebski.
Podczas panelu krytykowano praktykę organów podatkowych, które roszczą sobie prawo do nieograniczonego w czasie dochodzenia należności podatkowych. Marek Isański, założyciel fundacji, stwierdził, że instytucja przedawnienia działa tylko wtedy, gdy to podatnicy starają się o zwrot nienależnie zapłaconej daniny.
Podczas konferencji krytykowano możliwość przedłużania 5-letniego terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych, zwłaszcza poprzez wszczynanie nieuzasadnionych postępowań karnoskarbowych. Krytykowano też możliwość wielokrotnego przerywania biegu terminu przedawnienia poprzez podejmowanie czynności egzekucyjnych. Pojawiły się nawet głosy, że wbrew wykładni Trybunału Konstytucyjnego art. 70 par. 4 ordynacji podatkowej wcale na to nie pozwala.
Krytykowano również orzecznictwo NSA potwierdzające możliwość nadania rygoru natychmiastowej wykonalności wyłącznie na podstawie tego, że do upływu terminu przedawnienia zostały mniej niż trzy miesiące.
Dr hab. Robert Gwiazdowski stwierdził, że większość problemów związanych z przedawnieniem nie wynika z samego prawa, lecz z jego wykładni dokonywanej przez Naczelny Sąd Administracyjny i Trybunał Konstytucyjny.
Zapowiedział, że fundacja wkrótce przedstawi RPO propozycje pytań prawnych, by rzecznik skierował je pod uchwałę NSA. Na razie chodzi o dwa zagadnienia.
Pierwsze ma związek z bezterminowym odroczeniem wyroku TK w sprawie zawieszenia biegu terminu przedawnienia na skutek wszczęcia postępowania karnoskarbowego (sygn. akt K 31/14). Według fundacji poszerzony skład NSA powinien wydać w tej sprawie uchwałę, która pozwoli uniknąć rozbieżności w orzecznictwie poprzez określenie przesłanek umożliwiających wszczęcie takiego postępowania.
Drugie pytanie ma dotyczyć tego, czy umorzenie albo uniewinnienie podatnika w postępowaniu karnoskarbowym (które doprowadziło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia) nie powinno unicestwiać skutków w postępowaniu podatkowym.