Subskrybuj nas na Youtube
Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził wczoraj, że sprzedaż budynków komercyjnych nie jest zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP).
W ostatnim czasie przybywa sporów o skutki podatkowe takich transakcji; czy mają być one objęte podatkiem od towarów i usług, czy od czynności cywilnoprawnych.
Jeżeli uznać je za sprzedaż składników majątku (a nie całej firmy), to transakcja powinna być objęta VAT. W związku z tym sprzedawca odprowadza do urzędu podatek należny, a nabywca odlicza VAT naliczony.
Jeśli natomiast przyjąć, że transakcja dotyczyła zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP), to nie ma VAT, tylko PCC.
Problem pojawia się, gdy podatnicy rozliczą transakcję jako objętą podatkiem VAT, a fiskus uzna, że należny jest PCC. Urzędy skarbowe żądają wtedy od nabywców oddania podatku naliczonego, który ci wcześniej odliczyli, albo wstrzymują zwroty, o które kupujący się ubiegają. To jednak nie wszystko. Domagają się jeszcze odsetek za cały okres, w którym nabywca dysponował nienależną kwotą. Kupujący musi też zapłacić PCC, również z odsetkami za zwłokę.
VAT jest natomiast zwracany sprzedawcom. Wprawdzie organy mogłyby go zatrzymać (na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT), ale w praktyce fiskus zadowala się odsetkami od nabywców. Są to i tak duże kwoty, bo i transakcje są milionowe.
Rozpatrywana wczoraj przez NSA sprawa dotyczyła spółki, która kupiła grunt ze stacją paliw. Były tam m.in. dystrybutory paliwowe i gazowe, zbiorniki na gaz, pompa gazowa, zbiorniki paliwowe podziemne, sieć sanitarna, studnia głębinowa.
Sprzedawca wystawił fakturę z 23 procentowym VAT. Nabywca odliczył podatek naliczony (ok. 440 tys. zł). Po czterech latach fiskus to zakwestionował. Stwierdził, że od transakcji powinien być PCC, a nie VAT, bo stacja paliw to zorganizowana część przedsiębiorstwa.
Z fiskusem zgodził się WSA w Warszawie. Spółka nie zamierzała jednak zwracać odliczonego podatku. Argumentowała, że w czasie, gdy doszło do transakcji, kupowała wyłącznie nieruchomość. Chcąc zacząć sprzedawać paliwo, musiała jeszcze wyremontować stację i podpisać umową franczyzową z dostawcą paliw. NSA przyznał rację spółce.
– Ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa mielibyśmy do czynienia, gdyby spółka mogła handlować paliwami od razu, bez podejmowania dodatkowych działań – wyjaśnił sędzia Marek Zirk-Sadowski.
To nie pierwszy wyrok dotyczący tego typu transakcji. W precedensowym orzeczeniu z 24 listopada 2016 r. (sygn. akt I FSK 1316/15) sąd kasacyjny orzekał w sprawie sprzedaży biurowca. Wtedy również uznał, że taka transakcja jest opodatkowana VAT, a nie PCC. – Z ZCP mamy do czynienia, gdy sprzedajemy zespół składników majątkowych, który sam w sobie od razu pozwala na prowadzenie działalności, a nie samą nieruchomość – wyjaśnił NSA.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 1 lutego 2017 r., sygn. akt I FSK 999/15.