Zasadą jest, że czynności zwolnione z opodatkowania mają wpływ na ustalenia dotyczące proporcji w zakresie odliczenia VAT. Czy obrót z tytułu importu usług finansowych zwolnionych z VAT powinien być brany pod uwagę przy ustalaniu proporcji podatku podlegającego odliczeniu?
Jedną z podstawowych zasad opodatkowania obrotu VAT jest prawo do odliczenia podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi służą wykonywaniu działalności opodatkowanej. Decydujące znaczenie ma tutaj bezpośredni związek dokonanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną. Zwykle jednak podatnicy prowadzą zarówno sprzedaż uprawniającą do odliczenia podatku, jak i niedającą takiego uprawnienia, co powoduje, że trudno jest przypisać dane wydatki konkretnej działalności. W związku z tym ustawa o VAT w art. 90 przewiduje zasady obliczania odpowiedniej proporcji, którą ustala się jako udział obrotu opodatkowanego w obrocie całkowitym podatnika. Zasadniczo dotyczy to również czynności zwolnionych z opodatkowania.
W kontekście tych regulacji pojawia się pytanie o wpływ na ustalanie proporcji usług finansowych zamawianych przez podatnika od podmiotów zagranicznych, dotyczy to choćby zaciągnięcia kredytu w zagranicznym banku. Transakcja taka zasadniczo stanowi import usług, a zatem polski podatnik powinien udokumentować ją fakturą wewnętrzną. Usługi finansowe zwolnione są z VAT, co należy wykazać na fakturze. Zasadą jest, że czynności zwolnione z opodatkowania mają także wpływ na ustalenia dotyczące proporcji w zakresie odliczenia VAT. Należy jednak stanąć na stanowisku, że nie będzie to dotyczyć importu usług, ponieważ nie mamy tutaj do czynienia z obrotem, w rozumieniu ustawy VAT. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży (pomniejszona o kwotę podatku), natomiast import usług nie stanowi sprzedaży (art. 2 pkt 22 ustawy o VAT). Oznacza to, że wartość wynagrodzenia z tytułu importu usługi finansowej nie powinna być brana pod uwagę przy obliczaniu proporcji naliczonego podatku VAT podlegającego odliczeniu, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy.
Prawidłowość takiego stanowiska potwierdzają pisma organów podatkowych. Na przykład w interpretacji indywidualnej dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 stycznia 2008 r. (nr IBPP2/443-243/07/ICz) stwierdzono, że kwota podlegająca opodatkowaniu z tytułu importu usług nie stanowi obrotu w rozumieniu ustawy o VAT. Kwot wykazywanych jako import usług pośrednictwa finansowego nie wlicza się zatem do wartości obrotu służącego do wyliczania proporcji. Podobne stanowisko zajął dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w piśmie z 4 lutego 2008 r. (nr IP-PP2-443-545/07-4/AZ).
ANDRZEJ DĘBIEC
partner Kancelaria Lovells