Decyzję w tej sprawie, skarbówka podejmuje bowiem wedle uznania.
NSA rozpoznawał skargę kasacyjną BPH Auto Finanse, u której urząd skarbowy przez pięć lat prowadził kontrolę. Skarbówka twierdziła, że kontrolowana firma nie wprowadziła na czas kas fiskalnych i nie ewidencjonowała przy ich zastosowaniu obrotów, choć miała taki obowiązek.
Spółka twierdziła, że urzędnicy działali niezwykle opieszale, nie przeprowadzili niezbędnych czynności kontrolnych
Do tego, po pięciu latach wydali decyzję wskazującą, że firma ma ponad 511 tys. zł zaległości w VAT i naliczyli odsetki za zwłokę w zapłacie należności.
Spółka zaskarżyła tę decyzję do sądu, twierdząc, że "do powstania zwłoki przyczynił się sam urząd czym naruszył tzw. "ważny interes strony", o którym mówi art. 67 ordynacji podatkowej". Zdaniem spółki była to "wystarczająca podstawa do umorzenia odsetek".
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przyznał rację spółce i cofnął sprawę do organów skarbowych, by tym razem rzetelnie i bez zwłoki przeprowadziły postępowanie. Wydał nawet konkretne zalecenia, do których urzędnicy się zastosowali. Nie oznacza to jednak, że zmienili swe pierwotne stanowisko w sprawie odsetek - ich umorzenie uznali za niezasadne.
Odmowa umorzenia spowodowała, że spółka ponownie złożyła skargę do WSA
Jednak tym razem jego wyrok był inny. Sąd stwierdził, że "urząd zastosował się do zaleceń sądu, więc jego postępowaniu nie można nic zarzucić. O tym zaś czy odsetki umorzy czy nie, może decydować na zasadzie "uznania administracyjnego"".
Odpowiedzią spółki była skarga kasacyjna do NSA, w której wskazywała przede wszystkim na "rozbieżność orzeczeń WSA w tej samej sprawie i w stosunku do tej samej kwestii".
"Decyzja o umorzeniu odsetek, podobnie zresztą jak zobowiązania podatkowego, ma charakter uznaniowy. Oznacza to, że organ może, ale nie musi ich umorzyć. Wystarczy, że wnikliwie zbada sytuację finansową spółki i oceni jaki wpływ na jej funkcjonowanie będzie miała jego decyzja" - podkreślił dyrektor warszawskiej Izby Skarbowej odpowiadając na kasację. Wyjaśnił, że "odmawiając umorzenia odsetek kierował się dobrą kondycją finansową spółki, a w takim wypadku umorzenie jest niezasadne".
NSA zgodził się z dyrektorem Izby Skarbowej i oddalił skargę spółki
"Stwierdzenie przez sąd wojewódzki w pierwszym wyroku, że postępowanie organów kontrolnych naruszyło "ważny interes podatnika" nie jest tożsame z uznaniem prawa tego podatnika do umorzenia zobowiązania czy odsetek od zaległości. O tym decyduje bowiem organ skarbowy, a jego decyzja ma charakter uznaniowy" - uzasadnił wyrok sędzia Tomasz Kolanowski.
Sąd dodał, że "organ może odmówić umorzenia nawet wtedy, gdy sam przyzna, tak jak to miało miejsce w rozpoznawanej sprawie, że przez swoją opieszałość przyczynił się do powstania odsetek. Istotne jest tylko, aby dokładnie przeanalizował sytuację podatnika i był w stanie wykazać, że odmowa umorzenia nie wpłynie istotnie na jego kondycję finansową".