Tematem, który od dawna pojawia się w kontekście VAT w Polsce jest traktowanie z punktu widzenia tego podatku poczęstunków dla klientów. Jak prawidłowo należy rozliczać tego typu zakupy?
JERZY MARTINI
doradca podatkowy Baker & McKenzie
Sympatyczną tradycją oraz pewnym standardem biznesowym jest częstowanie klientów kawą, herbatą, sokami czy innymi napojami, ciasteczkami itp. Podatnicy często albo nie odliczają VAT od takich wydatków, albo naliczają VAT na ich przekazaniu. Stosowane są też czasami rozwiązania hybrydowe - herbata czy kawa nie jest opodatkowana, natomiast np. soki już tak.
Kwestia ta materializuje się, zarówno jeśli chodzi o podatek naliczony, jak i należny. Argumentami przemawiającymi za brakiem prawa do odliczenia jest uznawanie takich wydatków za reprezentację w rozumieniu przepisów o podatkach dochodowych. Brak możliwości zaliczenia takich wydatków do kosztów uzyskania przychodów skutkowałby brakiem możliwości odliczenia VAT. Abstrahując od zgodności takiego prostego kryterium decydującym o braku prawa do odliczenia VAT, opartego bezpośrednio na zasadach wynikających z przepisów o podatkach dochodowych z prawem wspólnotowym, należy zastanowić się, czy faktycznie takie wydatki są reprezentacją. Jak mówi zawsze jeden z kolegów, poczęstunek klienta nie jest reprezentacją, lecz jedynie przejawem dobrego wychowania. Trudno odmówić racji takiemu podejściu. Dlatego argumenty przemawiające za brakiem możliwości odliczenia podatku naliczonego nie wydają się szczególnie mocne, aczkolwiek niestety praktyka w dużej mierze poszła w tym niepożądanym dla podatników kierunku.
Jeśli chodzi o podatek należny, to jako podstawa do opodatkowania wskazywany jest na ogół art. 7 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) dotyczący opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów. Warto jednak podkreślić, że w przypadku poczęstunku klienta nie mamy do czynienia z dostawą towarów, lecz raczej ze świadczeniem usług (nie przekazujemy klientowi ciasteczka, świadczymy nieodpłatnie usługę gastronomiczną). Taką konkluzję potwierdza m.in. orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Faaborg-Gelting (C-231/94). Natomiast opodatkowanie nieodpłatnie świadczonych usług na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT możliwe jest wyłącznie w przypadku, gdy usługi te nie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. W przypadku poczęstunków klientów związek ten jest ewidentny. Dlatego należy uznać, że brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem należnym poczęstunków dla klientów.
Not. EM
