Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
/>
Najlepszym przykładem jest VAT od towarów akcyzowych, który jest obliczany od podstawy uwzględniającej akcyzę. Korzystniejsze zasady obowiązują w podatkach dochodowych. W niektórych wypadkach pozwalają one uwzględnić zapłatę danin: od czynności cywilnoprawnych, od nieruchomości, od spadków i darowizn, a także VAT (jako koszt uzyskania przychodów).
Danina od cła i akcyzy
Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy o VAT podstawa opodatkowania obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty samego podatku od towarów i usług.
Sprowadzając zatem samochód z importu, musimy w pierwszej kolejności zapłacić cło, a następnie, od powiększonej o nie wartości – akcyzę. Od kwoty powiększonej o akcyzę trzeba z kolei uiścić VAT. Zasada ta wynika wprost z art. 30b ustawy o VAT.
Podobnie jest przy sprowadzaniu aut z UE, z tątylko różnicą, że nie ma cła. Najpierw więc płacimy akcyzę, a następnie od powiększonej o nią kwoty – VAT.
Zasada naliczania VAT od akcyzy dotyczy zresztą nie tylko samochodów.
PIT od VAT
Sam podatek od wartości dodanej również może być powodem podwójnego opodatkowania. Tym razem – podatkiem dochodowym. Zasadniczo przychód z działalności gospodarczej jest pomniejszany o należny podatek od towarów i usług (zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o PIT). Zasada ta jednak nie dotyczy podatku od wartości dodanej uiszczanego za granicą. Bo to nie jest to samo co polski podatek od towarów i usług – stwierdził dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 16 września 2014 r. (nr ITPB1/415-679/14/MR). Chodziło o daninę uiszczoną w Niemczech przez tamtejszy zakład polskiego przedsiębiorcy budowlanego.
Polski VAT nie jest kosztem uzyskania przychodu, jeśli podlega odliczeniu (art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o CIT). Co innego jednak, gdy podatnik jest zwolniony z VAT lub nie przysługuje mu odliczenie podatku naliczonego.
Kosztem uzyskania przychodów może być też czasem VAT należny. Na przykład w razie przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy. Chodzi o nieodpłatne przekazania prezentów o wartości powyżej 10 lub 100 zł (nie są to więc już prezenty małej wartości niepodlegające VAT).
Marcin Opiłowski, doradca podatkowy i starszy menedżer w dziale doradztwa podatkowego EY, wskazuje, że generalnie daniny inne niż CIT i PIT powinny być traktowane dokładnie tak samo jak każdy inny wydatek poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu.
Nie zawsze jest koszt
Jeżeli jednak dana czynność nie służy osiągnięciu przychodu, to również zapłacony od niej podatek nie może być kosztem. Potwierdza to orzecznictwo. Przykładowo w wyrokach z 1 października 2014 r. (sygn. akt II FSK 2399/12) oraz z 6 lutego 2014 r. (sygn. akt II FSK 1385/12) Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że skoro wniesienie aportu do spółki osobowej nie jest przychodem, to wspólnik nie może odliczyć podatku od czynności cywilnoprawnych uiszczonego w związku z tą czynnością. W opinii Marcina Opiłowskiego wyroki te są jednak kontrowersyjne. Ekspert zwraca uwagę na to, że w wyniku aportu spółka uzyskuje składniki majątku, które będzie wykorzystywać do działalności gospodarczej. Zatem zapłacony w związku z ich otrzymaniem PCC powinien być uznany za koszt pośredni prowadzonej przez spółkę działalności i rozpoznany jako koszt podatkowy na poziomie jej wspólników.
PCC nie rozliczą też w kosztach podatkowych spółki kapitałowe, jeśli zapłacą go z tytułu podniesienia kapitału zakładowego. Powód jest ten sam – wpłaty na kapitał zakładowy, również przy jego podwyższeniu, nie powodują powstania przychodu. A skoro nie ma przychodu, nie ma też kosztów. Potwierdziła to uchwała NSA z 24 stycznia 2011 r. (sygn. akt II FPS 6/10).
Czasami jednak można
Kosztem uzyskania przychodu będzie natomiast podatek od spadków i darowizn. Jeśli więc np. spadkobierca, który odziedziczył nieruchomość, będzie chciał ją następnie sprzedać, to zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o PIT do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia tej nieruchomości będzie mógł zaliczyć kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn – tłumaczy Dominik Szczygieł.
Przy sprzedaży nieruchomości można też uwzględnić w kosztach zapłacony PCC. Potwierdził to NSA w wyroku z 6 sierpnia 2014 r. (sygn. akt II FSK 1954/12). Orzekł, że przychód ze sprzedaży – np. działki – można pomniejszyć o koszty bezpośrednio związane ze zbyciem, takie jak np. podatek od czynności cywilnoprawnych.
