Osoby fizyczne często sprzedają grunt używany pierwotnie do działalności rolniczej, a następnie przekwalifikowany do majątku prywatnego. Czy osoby te są podatnikami VAT w odniesieniu do tych transakcji?
Trybunał Sprawiedliwości UE wydał 15 września bardzo interesujący wyrok dotyczący tego zagadnienia. Co ciekawe, uchylił się od rozstrzygnięcia, czy ustawodawca wprowadził do prawa polskiego art. 12 ust. 1 lit. b) dyrektywy 2006/112, zgodnie z którym państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością gospodarczą, w szczególności dostawy terenu budowlanego, pozostawiając to do rozważenia sądowi polskiemu.
Trybunał potwierdził, że zwykłe czynności związane z wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Podkreślił ponadto, że dla oceny, czy sprzedający działał jako podatnik VAT, nie są decydujące ani liczba transakcji, ani długość okresu, w jakim miały one miejsce, ani też wysokość osiągniętych przychodów. Rozstrzygające nie jest też to, że przed sprzedażą właściciel dokonał podziału gruntu na mniejsze działki w celu osiągnięcia wyższej ceny.
Trybunał uznał natomiast, że tym, co może przesądzać o uznaniu takich transakcji za prowadzenie działalności gospodarczej, jest to podjęcie aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami – takich jak uzbrojenie terenu czy działania marketingowe. Takie stanowisko trybunału oznacza, że w każdym przypadku należy zbadać zachowanie sprzedającego. Nie należy jednak popadać w przesadę, uznając np., że zwykłe ogłoszenie o sprzedaży działki jest taką działalnością marketingową. Nie tego dotyczy stanowisko określone w wyroku.
Trybunał wyraźnie podkreślił, że chodzi o działania, które wykraczają poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, a zatem takie, które są charakterystyczne dla podmiotów gospodarczych działających na rynku obrotu nieruchomościami. Ogłoszenie o sprzedaży jest tylko zwykłą formą działania zazwyczaj niezbędnego do sprzedania elementu majątku osobistego.