Sposób rozliczenia kosztów prowizji z tytułu udzielenia gwarancji właściwego wykonania umowy może sprawiać problemy podatnikom. W jakim momencie taki wydatek staje się kosztem uzyskania przychodu?
W praktyce częstym zagadnieniem budzącym wątpliwości jest kwestia ustalenia charakteru poniesionego kosztu, a tym samym momentu jego ujęcia. Taki problem pojawił się m.in. w odniesieniu do sposobu rozliczenia na gruncie podatku dochodowego kosztów zapłaconej prowizji z tytułu udzielenia gwarancji właściwego wykonania umowy. Powyższa kwestia została rozstrzygnięta przez WSA w Poznaniu w wyroku z 22 października 2010 r. (sygn. akt I SA/Po 424/10).
Podatnik prowadził działalność gospodarczą polegającą na wykonywaniu prac w zakresie budownictwa specjalistycznego. Na świadczone przez siebie prace udzielał gwarancji jakościowej, zabezpieczonej gwarancją wykupioną od ubezpieczyciela. Za taką gwarancję podatnik płacił prowizję, której kosztami obciążał kontrahenta. Podatnik zadał pytanie, czy kwota prowizji stanowi koszt uzyskania przychodów w dacie poniesienia wydatku, czy należy rozliczyć ją proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczy. Organ podatkowy uznał, że prowizja nie ma bezpośredniego odzwierciedlenia w osiąganych przychodach, zatem podlega rozliczeniu proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczy.
WSA w Poznaniu stwierdził jednak, że koszty związane z zapłaconą kwotą prowizji z tytułu udzielonych gwarancji powinny być uznane za koszty bezpośrednie. Zdaniem sądu bezpośrednio związane z przychodami są takie koszty w sytuacji, gdy można wskazać konkretny przychód, do którego odnoszą się koszty mające na celu zabezpieczenie bądź zachowanie źródła przychodów. WSA stwierdził, że fakt udzielenia gwarancji jest istotnym elementem umowy oraz stanowi zachętę do zawarcia takiej umowy. W konsekwencji zapłata prowizji od udzielonej gwarancji stanowi koszt poniesiony celem zrealizowania konkretnej umowy, czyli konkretnego przychodu, i w związku z tym stanowi bezpośredni koszt uzyskania przychodu, niezależnie od okresu, którego dotyczy.