Otrzymanie gotówki w ramach nieoprocentowanej pożyczki to przychód z nieodpłatnych świadczeń.
Bezpłatne korzystanie z cudzego kapitału przez osobę fizyczną jest przychodem, który podlega opodatkowaniu. Tak orzekł NSA w wyroku z 1 marca 2011 r. Nieoprocentowana pożyczka, choćby zwrócona przed terminem, który został określony w umowie pożyczki, stanowi korzyść pożyczkobiorcy.
Sąd podzielił stanowisko organów podatkowych, zgodnie z którym przychodem jest wartość potencjalnych odsetek płaconych na warunkach rynkowych, np. z tytułu pożyczek udzielonych przez banki. Dlatego prawidłowe jest wyliczenie podstawy opodatkowania według średniego oprocentowania tego typu pożyczek bankowych.
NSA nie zgodził się z opinią podatnika, który był zdania, że jeśli przepisy kodeksu cywilnego dopuszczają możliwość zawarcia nieoprocentowanej pożyczki, to oznacza to również brak skutków na gruncie podatkowym. Sąd odniósł się do pojęcia nieodpłatnych świadczeń, które wcześniej zostały już określone przez NSA (uchwała z 16 października 2006 r., sygn. akt II FPS 1/06). Pojęcie nieodpłatnego świadczenia ma znacznie szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu. Obejmuje ono również wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy.
Zdaniem sędzi NSA Anny Marii Świderskiej, mimo że uchwała ta odnosi się do osób prawnych, to taką interpretację należy stosować również do wyliczenia zobowiązania z tytułu nieodpłatnych świadczeń również w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zastosowanie do wyliczenia wysokości przychodu podatkowego oprocentowania pożyczek udzielanych przez banki komercyjne może mieć również zastosowanie do nieoprocentowanych pożyczek udzielnych między osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej. Wyrok jest prawomocny.
SYGN. AKT II FSK 1938/09