Podmioty, które płacą kary umowne, muszą wiedzieć, że część z kar umownych nie może zostać zaliczona do kosztów podatkowych.
W trakcie procesu budowlanego może dojść do zapłaty przez usługodawcę kar umownych z tytułu niewłaściwego wykonania robót budowlanych lub opóźnienia w realizacji kontraktu. Podmioty płacące takie kary muszą pamiętać, że część z kar umownych nie może zostać zaliczona do kosztów podatkowych.
Wyłączenie z kosztów
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonywanych robót i usług.
Oznacza to, że kary umowne z tytułu samego nieterminowego dostarczenia towarów, tak jak i kary umowne z tytułu zwłoki spowodowanej nieterminowym wykonaniem usług albo nieterminowym wykonaniem robót budowlanych, powinny być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. Z drugiej strony otrzymana przez inwestora kara umowna powinna zostać rozpoznana jako przychód podlegający opodatkowaniu w momencie otrzymania zapłaty.
W przypadku otrzymania takiej kary w fazie inwestycyjnej, gdy inwestor nie ponosi jeszcze kosztów, które mogłyby obniżyć potencjalny dochód do opodatkowania, musi on zapłacić podatek od otrzymanej kwoty.
Rozpoznanie przychodu
Należy podkreślić, że nie ma podstaw, aby nie rozpoznać przychodu na bieżąco i zamiast tego obniżyć wartość realizowanej inwestycji (czyli skapitalizować przychód do wartości początkowej inwestycji).
Dlatego dla inwestora korzystniejsze może być ustalenie w umowie z wykonawcą, że rozliczenie w takim przypadku nastąpi poprzez korektę obrotu, a nie poprzez wypłacenie kary.
Wówczas z perspektywy inwestora obniżeniu ulega wartość początkowa realizowanej inwestycji, natomiast wykonawca usług powinien obniżyć swój przychód.
Natomiast na gruncie podatku od towarów i usług zarówno otrzymanie, jak i zapłata kar umownych nie powinny rodzić żadnych skutków podatkowych, gdyż nie mamy tu do czynienia ze świadczeniem usług lub dostawą towarów.