TEZA: Mimo że przychody z tytułu zbycia akcji w celu umorzenia oraz z tytułu umorzenia akcji stanowią odrębne źródła przychodów, zasady ustalania tych przychodów są analogiczne.
Linia interpretacyjna / Dziennik Gazeta Prawna
Nr IBPB-1-2/4510-166/15/AK
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA DYREKTORA IZBY SKARBOWEJ
z 26 sierpnia 2015 r.
PROBLEM
Spółka (dalej: nabywający) chce nabyć całość lub większościowy pakiet (pow. 50 proc. praw głosu) udziałów/akcji w innej spółce kapitałowej mającej siedzibę w Polsce lub w innym państwie Unii Europejskiej. Możliwe, że siedziba lub zarząd nabywanej spółki znajdą się w innym niż państwo członkowskie UE państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
Udziały/akcje w spółce zostaną nabyte w drodze aportu (wkładu niepieniężnego). W zamian nabywający wyda dotychczasowym wspólnikom spółki własne udziały. W przyszłości rozważa on sprzedaż całości lub części akcji w nabywanej spółce w celu ich umorzenia. Możliwe jest także, że umorzenie nastąpi bez uprzedniego zbycia udziałów/akcji w celu umorzenia (w polskim ustawodawstwie przewidują to procedury umorzenia przymusowego i automatycznego). Umorzenie/zbycie w celu umorzenia może nastąpić zarówno z czystego zysku, jak i poprzez obniżenie kapitału zakładowego spółki.
Czy w przypadku zbycia akcji w celu umorzenia nabywający powinien rozpoznać przychód podatkowy w wysokości różnicy między wynagrodzeniem należnym z tytułu umorzenia akcji spółce a kosztem nabycia tych akcji równym wartości nominalnej własnych udziałów wydanych dotychczasowym wspólnikom spółki w zamian za aport? Czy w przypadku umorzenia akcji nabywający powinien rozpoznać przychód podatkowy w wysokości różnicy między wynagrodzeniem należnym z tytułu umorzenia udziałów/akcji spółce a kosztem nabycia tych udziałów/akcji równym wartości nominalnej własnych udziałów wydanych dotychczasowym wspólnikom spółki w zamian za aport?
ODPOWIEDŹ IZBY
Nabywający powinien rozpoznać przychód podatkowy w wysokości różnicy między wynagrodzeniem należnym z tytułu zbycia akcji spółce w celu umorzenia a kosztem nabycia tych akcji równym wartości nominalnej własnych udziałów wydanych dotychczasowym wspólnikom spółki w zamian za aport.
Również w przypadku umorzenia nabywający powinien rozpoznać przychód podatkowy w wysokości różnicy między wynagrodzeniem należnym z tytułu umorzenia udziałów/akcji w spółce a kosztem nabycia tych udziałów/akcji równym wartości nominalnej własnych udziałów wydanych dotychczasowym wspólnikom spółki w zamian za aport.
W związku z nowelizacją art. 10 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.) od 1 stycznia 2011 r. przychód ze zbycia akcji w celu umorzenia nie stanowi już przychodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. W związku z tym dochód ze zbycia akcji w celu umorzenia jest obecnie opodatkowany na zasadach ogólnych. Nabywający powinien więc samodzielnie rozliczyć uzyskany przychód i rozliczyć go z pozostałymi przychodami i kosztami.
Niemniej jednak zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT przychodem z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest także dochód z umorzenia udziałów (akcji). A zatem przychód z tytułu umorzenia akcji stanowi przychód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.
Mimo że przychody z tytułu zbycia akcji w celu umorzenia oraz z tytułu umorzenia udziałów/akcji stanowią odrębne źródła przychodów, zasady ustalania tych przychodów są analogiczne. Należy bowiem zwrócić uwagę na treść art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy o CIT, zgodnie z którym do przychodów nie zalicza się m.in. umorzenia udziałów (akcji) w spółce, w tym kwot otrzymanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz takiej spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji), – w części stanowiącej koszt ich nabycia bądź objęcia. Oznacza to, że nabywający, rozpoznając przychód podatkowy zarówno z tytułu zbycia w celu umorzenia akcji, jak i z tytułu umorzenia udziałów/akcji, wyłącza od opodatkowania tę wartość przychodu, która odpowiada kosztowi nabycia umarzanych udziałów/akcji.
Zasady ustalenia kosztu w przypadku zbycia akcji nabytych w drodze aportu stanowiącego wymianę udziałów określa art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszt uzyskania przychodu wydatków poniesionych przez spółkę nabywającą przy wymianie udziałów; wydatki te – w wysokości odpowiadającej nominalnej wartości udziałów (akcji) wydanych udziałowcom (akcjonariuszom) spółki, której udziały (akcje) są nabywane, powiększonych o zapłatę w gotówce, o której mowa w art. 12 ust. 4d – są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji).
Biorąc więc pod uwagę art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy o CIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 8e ustawy o CIT, należy uznać, że przychód nabywcy zarówno z tytułu zbycia akcji w spółce w celu ich umorzenia, jak i z tytułu umorzenia udziałów/akcji stanowić będzie różnica między kwotą uzyskaną ze zbycia tych akcji w celu umorzenia (i kwotą uzyskaną z umorzenia akcji/udziałów) a nominalną wartością udziałów własnych wydanych w zamian za aport. Stanowisko powyższe potwierdza praktyka organów podatkowych.