Jeżeli spółdzielnia socjalna wykorzystuje użyczone nieodpłatnie przez jej członków samochody na cele statutowe, to dochód, który powstał w związku z uzyskaniem nieodpłatnego świadczenia, jest zwolniony z opodatkowania.
Nr IBPBI/2/423-1220/14/MO
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA DYREKTORA IZBY SKARBOWEJ W KATOWICACH
z 30 grudnia 2014 r.
PROBLEM
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą w postaci spółdzielni socjalnej. Jej celem jest reintegracja społeczna i zawodowa członków zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz udzielenie wsparcia zatrudnienia socjalnego w rozumieniu przepisów ustawy o zatrudnieniu socjalnym. Spółdzielnia prowadzi działalność w formie wspólnego przedsiębiorstwa w oparciu o osobistą pracę członków, w rozmiarach służących realizacji celów statutowych. Cały jej dochód przeznaczony jest na realizację celów statutowych. Członkowie spółdzielni oraz osoby z ich rodzin użyczają nieodpłatnie na rzecz spółdzielni swoje samochody osobowe. Spółdzielnia ponosi koszty paliwa, natomiast samo użyczenie nie generuje kosztów. Zobowiązanym do spełnienia świadczenia jest tylko użyczający – użyczenie nie jest umową wzajemną.
Czy dochody, jakie spółdzielnia uzyskuje, otrzymując nieodpłatne świadczenie w postaci użyczenia samochodów, są wolne od podatku?
ODPOWIEDŹ IZBY
Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.; dalej: ustawa o CIT) przedmiotem opodatkowania jest dochód, bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód został osiągnięty. Dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11 wspomnianej ustawy, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 43 ustawy o CIT wolne od podatku są dochody spółdzielni socjalnej wydatkowane w roku podatkowym na cele, o których mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (Dz.U. nr 94, poz. 651 ze zm.), na zasadach określonych w tej ustawie, w części niezaliczonej do kosztów uzyskania przychodów. Z przepisu tego wynika więc, że istotny dla zwolnienia z podatku jest nie tylko cel, na jaki dochód ma być wydatkowany, ale także okres, w jakim to wydatkowanie ma miejsce.
Przypomnijmy więc, że – jak wynika z art. 2 ust. 2 ustawy o spółdzielniach socjalnych – jeśli spółdzielnia socjalna działa na rzecz:
1) społecznej reintegracji jej członków, przez co należy rozumieć działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie umiejętności uczestniczenia w życiu społeczności lokalnej i pełnienia ról społecznych w miejscu pracy, zamieszkania lub pobytu,
2) zawodowej reintegracji jej członków, przez co należy rozumieć działania mające na celu odbudowanie i podtrzymanie zdolności do samodzielnego świadczenia pracy na rynku pracy
– a działania te nie są wykonywane w ramach prowadzonej przez spółdzielnię socjalną działalności gospodarczej, to uzyskane dochody mogą korzystać ze zwolnienia.
Co do zasady nieodpłatne udostępnienie przez członków spółdzielni socjalnej oraz osoby z ich rodzin swoich samochodów osobowych do użytkowania przez członków tej spółdzielni powoduje powstanie przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń. Przychód ten generuje zasadniczo powstanie dochodu podatkowego. Jednak w rozpatrywanym przypadku dochód ten podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 43 ustawy o CIT, w zakresie, w jakim zostanie przeznaczony na cele, o których mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o spółdzielniach socjalnych.
Tym samym, jeżeli spółdzielnia użyczone nieodpłatnie samochody wykorzystuje na cele statutowe, będące jednocześnie celami, o jakich mowa w powołanym wyżej przepisie, to dochód, który powstał w związku z otrzymaniem nieodpłatnego świadczenia, jest zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.