Nabywca wybudowanego mieszkania lub lokalu nie zapłaci podatku od nieruchomości w tym roku. Daninę na rzecz gminy będzie płacił dopiero od 1 stycznia. Właściciele dużych budynków mogą obniżyć podatek.
Czy od mieszkania kupionego dziś zapłacę daninę?
Pani Helena kupiła mieszkanie od dewelopera. Budowa zakończyła się w maju, a akt notarialny podpisała we wrześniu. Czy powinna zapłacić podatek od nieruchomości już w tym roku?
W opisanym przypadku podatek trzeba zapłacić po 1 stycznia roku następującego po roku, w którym zakończono budowę lub rozpoczęto używanie budynku. W praktyce jednak część gmin uważa, że zasada ta nie dotyczy wtórnych nabywców nieruchomości, takich jak pani Helena. Po stronie podatników stają jednak sądy administracyjne. Potwierdzają one, że odroczony do kolejnego roku moment powstania obowiązku podatkowego, wynikający z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, dotyczy wszystkich nowo wybudowanych budynków lub ich części. Nie ma przy tym znaczenia, czy właścicielem takiego budynku jest inwestor, czy nabywca wtórny. Takie wyroki wydały np. WSA w Białymstoku (z 29 lutego 2012 r., sygn.akt I SA/Bk 15/12) oraz NSA (np. w wyroku z 15 marca 2011 r., sygn. akt II FSK 1877/09). Korzystną dla nabywców wykładnię przepisów potwierdzają również eksperci podatkowi.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849).
Czy wydzielenie lokali zmniejszy podatek
Pan Andrzej i pan Robert są właścicielami sporego budynku. Czy jeśli utworzą w nim odrębne lokale, to będą płacić niższy podatek od nieruchomości?
Podstawą opodatkowania jest powierzchnia użytkowa. Jeśli budynek ma co najmniej dwóch współwłaścicieli, mogą oni skorzystać z optymalizacji podatkowej określonej w art. 3 ust. 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli wyodrębniono własność lokali, obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości od gruntu oraz części budynku stanowiących współwłasność ciąży na właścicielach lokali w zakresie odpowiadającym częściom ułamkowym wynikającym ze stosunku powierzchni użytkowej lokalu do powierzchni użytkowej całego budynku. Przepis jest skomplikowany, dlatego warto go zilustrować przykładem. Załóżmy, że panowie Andrzej i Robert posiadają budynek o powierzchni 200 mkw. i wyodrębnili w nim dwa lokale po 20 mkw. Oznacza to, że część wspólna wynosi 160 mkw. Stosunek powierzchni użytkowej lokalu do powierzchni użytkowej całego budynku wynosi 20 do 200. Oznacza to, że każdy ze współwłaścicieli zapłaci podatek od powierzchni wynoszącej 16 mkw. (20/200) x 160) oraz od wydzielonego lokalu o powierzchni 20 mkw. W rezultacie pan Andrzej zapłaci podatek od 36 mkw. powierzchni budynku i pan Robert zapłaci podatek od takiej powierzchni.
Niestety, od 1 stycznia 2015 r. przepis art. 3 ust. 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ma się zmienić. Nie będzie możliwości zastosowania powyższego mechanizmu. Jeśli budynek ma 200 mkw., to po Nowym Roku każdy ze współwłaścicieli zapłaci podatek od 100 mkw. powierzchni użytkowej budynku.
Podstawa prawna
Art. 3 ust. 5 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849).
Czy można złożyć wniosek o korektę
Pan Michał oraz pan Józef płacili do tej pory podatek od nieruchomości od całego budynku, mimo że mieli wyodrębnione lokale. Czy mogą odzyskać część podatku?
Jak wskazaliśmy w poprzednim przykładzie, wydzielenie lokalu w budynku, który ma co najmniej dwóch współwłaścicieli, pozwala obniżyć podatek od nieruchomości. Zasada ta obowiązuje od lat. To oznacza, że panowie, którzy płacili podatek od całej powierzchni użytkowej budynku, a powinni go płacić zgodnie z regułami określonymi w art. 3 ust. 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, mogą złożyć korekty informacji (osoby fizyczne) lub deklaracji (osoby prawne) na podatek od nieruchomości za poprzednie lata i wystąpić o zwrot nadpłaty podatku. W korekcie powinni wykazać podatek od powierzchni użytkowej obliczonej zgodnie z powyższym przykładem.
Podstawa prawna
Art. 3 ust. 5 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849).
Art. 75 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).
Czy muszę zawiadomić gminę o zakupie
Pan Janusz kupił w październiku mieszkanie od dewelopera. Budynek, w którym znajduje się lokal, został wybudowany w lutym tego roku. Czy musi poinformować o zakupie urząd gminy?
Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nakazuje osobom, które kupiły mieszkanie, złożenie w urzędzie gminy (miasta) informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych, na formularzu ustalonym na terenie gminy, w terminie 14 dni od wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie obowiązku. Mimo że, jak wskazaliśmy w poprzednich przykładach, pan Janusz będzie musiał zapłacić podatek od 1 stycznia kolejnego roku (bo budowa budynku zakończyła się w tym roku), to i tak ciąży na nim obowiązek informacji. W praktyce więc w terminie 14 dni od podpisania aktu notarialnego, na mocy którego pan Janusz stał się właścicielem mieszkania, musi złożyć informację w urzędzie gminy lub miasta, właściwym ze względu na położenie lokalu.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 6 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849).
Czy wstrzymanie się z działalnością zmniejszy podatek
Pan Grzegorz jest obecnie właścicielem dwóch mieszkań. W jednym mieszka, a drugie, które kupił w październiku, stoi puste, choć jest wykończone. Drugi lokal chce przeznaczyć na prowadzenie działalności, ale będzie mógł ją rozpocząć dopiero w przyszłym roku. Czy do tego czasu będzie płacił daninę według niższej stawki podatku od nieruchomości?
Stawki podatku od lokali mieszkalnych są co do zasady dużo niższe niż stawki od budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części (lokali) zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Zgodnie z przepisami wyższą stawkę płaci się wyłącznie od lokali mieszkalnych faktycznie zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Przez zajęcie należy rozumieć wykorzystanie na działalność z wyłączeniem innych funkcji. Oznacza to, że do czasu rozpoczęcia prowadzenia działalności w drugim mieszkaniu pan Grzegorz będzie płacił podatek według stawki właściwej dla budynków mieszkalnych. Dopiero po starcie firmy będzie płacił daninę według wyższej stawki, właściwej dla działalności gospodarczej, o ile faktycznie będzie wykorzystywał lokal wyłącznie do prowadzenia biznesu. Jeśli jednak przeprowadzi się do niego i jednocześnie będzie wykorzystywał lokal do działalności, to powinien w dalszym ciągu płacić podatek według niższej stawki.
Podstawa prawna
Art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849).
Czy od nowego domu zapłacę podatek
Pan Henryk wybudował w tym roku dom. Uzyskał pozwolenie na użytkowanie, a decyzja nadzoru budowlanego, potwierdzająca zakończenie budowy, uprawomocniła się w październiku. Czy w listopadzie będzie musiał zapłacić podatek?
Generalnie podatek od nieruchomości trzeba zacząć płacić od kolejnego miesiąca po np. zakupie domu lub mieszkania. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych przewiduje jednak wyjątek od tej zasady w przypadku wybudowania np. domu lub mieszkania. Obowiązek podatkowy powstaje wtedy z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budynku lub jego części przed ostatecznym wykończeniem. Innymi słowy, jeśli ktoś wybudował dom lub zaczął go użytkować, to zasadą jest, że zaczyna płacić podatek od nieruchomości od 1 stycznia kolejnego roku.
W praktyce jednak wiele osób ma problemy z określeniem, kiedy zakończono budowę lub rozpoczęto użytkowanie. Najlepiej gdy wynika to z decyzji nadzoru budowlanego, jak w przypadku pana Henryka. W praktyce jednak zdarza się, że gminni urzędnicy (wójt, burmistrz, prezydent miasta) stwierdzają rozpoczęcie użytkowania budynku na podstawie innych dokumentów (np. dziennika budowy). Dotyczy to zwłaszcza osób, które wprowadziły się do mieszkania lub domu, ale nie dążą do formalnego zakończenia budowy i uzyskania pozwolenia na użytkowanie.
Podstawa prawna
Art. 6 ust. 1 i 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849).