Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej w przypadku niewydania w terminie trzech miesięcy przez organ podatkowy postanowienia zawierającego interpretację przepisów prawa podatkowego uznaje się, że organ ten jest związany stanowiskiem zawartym we wniosku. Jak to rozumieć w praktyce?

Agnieszka Tałasiewicz partner Ernst & Young Kluczową kwestią dla stosowania tego przepisu jest ustalenie, jak należy rozumieć przysługujący organowi trzymiesięczny okres na wydanie interpretacji. Kwestia ta była ostatnio przedmiotem rozstrzygnięcia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 3931/06). Sąd stwierdził, że aby można przyjąć, że interpretacja została wydana w terminie, podatnik musi ją otrzymać – nie wystarczy, że interpretacja zostanie sformułowana i podpisana przez organ podatkowy. Jeśli natomiast organ wydaje interpretację po upływie wskazanego w przepisach terminu, to jej treść powinna być zgodna ze stanowiskiem zawartym we wniosku. Podejście zaprezentowane przez WSA odzwierciedla gwarancyjną naturę omawianej regulacji. Głównym celem instytucji wiążących interpretacji prawa podatkowego jest zagwarantowanie podatnikowi pewności co do tego, w jaki sposób zostanie zastosowane w jego sprawie prawo. Uzależnienie powstania tzw. milczącej interpretacji od daty widniejącej na postanowieniu pozostawiałoby podatnika w niepewności co do skutków prawnych złożonego wniosku. Podatnik bowiem aż do momentu doręczenia postanowienia nie wiedziałby, czy jego stanowisko jest słuszne, gdyż nie miałby informacji, czy organ wydał interpretację i tylko jej nie doręczył, czy interpretacja nie została wydana i wiążące staje się stanowisko podatnika wyrażone we wniosku. Brak pewności co do tego, czy podatnik może postąpić zgodnie ze swoim stanowiskiem, czy ma czekać na mogącą nadejść w trudnej do określenia przyszłości interpretację organu podatkowego pozostaje w sprzeczności z celem regulacji, która ma realizować zasadę pewności prawa i zaufania obywateli do organów państwa. Ponadto rozwiązanie, w którym skutki prawne miałoby wywołać wydanie postanowienia, a nie jego doręczenie, pozostawiałoby wiele miejsca do nadużyć. Z orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że wydanie decyzji powinno być rozumiane jako skuteczne doręczenie decyzji stronie (wyrok NSA z 6 stycznia 2006 r.; sygn. akt II FSK 135/05). Zdaniem NSA inna interpretacja mogłaby doprowadzać do sytuacji niedopuszczalnych, jak np. antydatowanie decyzji lub uporczywe niedoręczanie jej stronie. Podobne stanowisko zajął NSA w uchwale siedmiu sędziów z 4 grudnia 2000 r. (sygn. akt FPS 10/00). Zgodnie ze stanowiskiem NSA pojęcie wydanie decyzji obejmuje doręczenie (ogłoszenie) decyzji stronie, gdyż jako akt zewnętrzny musi ona być zakomunikowana stronie. Dopiero doręczenie decyzji stronie stanowi jej wprowadzenie do obrotu prawnego. Nie można przyjąć, że datą wydania decyzji jest data, którą opatrzona jest decyzja, bo to jest de facto data sporządzenia decyzji, czyli podjęcia przez organ procesowego aktu woli. Analogiczne rozumowanie należy zastosować do postanowień zawierających interpretacje prawa podatkowego – brak jest bowiem jakichkolwiek przesłanek pozwalających na zastosowanie do tych postanowień innych zasad niż do pozostałych aktów administracyjnych uregulowanych w Ordynacji podatkowej. A zatem, jeśli podatnik otrzymuje postanowienie w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego po upływie trzech miesięcy od złożenia wniosku, bez względu na to, jaka data widnieje na postanowieniu i czy postanowienie zostało wysłane jeszcze przed upływem trzymiesięcznego terminu, wiążące staje się stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku.