Do końca grudnia podatnicy mogą wykorzystać limit wpłat na indywidualne konta emerytalne, jaki im przysługuje. Na IKZE mogą przelać w tym roku do 4231,20 zł, a na IKE – 11 139 zł.
Czy wpłaty na IKE są limitowane
Podatniczka założyła IKE, ale w 2013 r. jeszcze nic nie wpłaciła na to konto. Czy może dokonać jednorazowej wpłaty w grudniu?
Co roku można wpłacić na IKE maksymalnie 300 proc. prognozowanego na dany rok przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. W 2013 r. limit ten wynosi 11 139 zł. Jeśli oszczędzający przeleje na IKE więcej pieniędzy, niż przewiduje to ustawowy limit, to instytucja finansowa prowadząca konto (np. bank, biuro maklerskie, towarzystwo funduszy inwestycyjnych) powinna mu zwrócić nadwyżkę w sposób określony w umowie o IKE.
Podstawa prawna
Art. 13 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz.U. nr 116, poz. 1205 z późn. zm.).
Obwieszczenie ministra pracy i polityki społecznej z 22 listopada 2012 r. w sprawie wysokości kwoty wpłat na indywidualne konto emerytalne w 2013 r. (M.P. poz. 907).
Czy każdy może oszczędzać na IKZE
Podatnik nie jest nigdzie zatrudniony ani nie prowadzi działalności gospodarczej. Uzyskuje tylko dochody z praw autorskich, od których nie odprowadza składek ubezpieczeniowych. Czy może założyć indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego?
Ulga podatkowa związana z oszczędzaniem na IKZE przysługuje osobom uzyskującym przychody, od których są odprowadzane składki ubezpieczeniowe. Chodzi więc przede wszystkim o podatników osiągających wynagrodzenie za pracę czy z działalności gospodarczej. Osoby, które zarabiają np. na podstawie umowy o dzieło, mogą odkładać na IKZE pod warunkiem, że były od niej odprowadzane składki na ubezpieczenie emerytalne (tak jest w przypadku umów podpisanych z własnym pracodawcą). Tylko dla takich podatników możliwe jest bowiem ustalenie indywidualnego limitu wpłat na IKZE w danym roku kalendarzowym.
W przypadku gdy podatnik osiąga przychody z praw autorskich w ramach wykonywania stosunku pracy, również spełnione są warunki do oszczędzania na IKZE. Potwierdziła to Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 12 kwietnia 2013 r. (sygn. ITPB2/415-74/13/IB). Ta sama izba w interpretacji z 10 maja 2013 r. (sygn. ITPB2/415-199/13/IB) stwierdziła, że osoba, której jedynym dochodem jest emerytura, nie jest uprawniona do odliczenia kwoty wpłaconej na IKZE, ponieważ nie ma ustalonej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne. Brak takiej podstawy wyklucza możliwość ustalenia limitu odliczenia.
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 1 pkt 2b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).
Art. 13a ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz.U. nr 116, poz. 1205 z późn. zm.).
Czy małoletni może mieć konto emerytalne
Rodzice ucznia szkoły zawodowej chcieliby, aby zaczął on już odkładać pieniądze na przyszłą emeryturę. Ich syn pracuje w warsztacie samochodowym. Czy może mieć własne IKE?
Co do zasady IKE może posiadać osoba fizyczna, która ukończyła 18 lat. Małoletni powyżej 16. roku życia również mogą założyć takie konto, ale w ich przypadku limit wpłat jest bardziej ograniczony. Mogą dokonywać przelewów na konto tylko w tym roku, w którym uzyskują dochody na podstawie umowy o pracę. Nie mogą przy tym wpłacić więcej, niż wynoszą ich dochody z tego tytułu, ani więcej niż ustawowy limit wpłat na IKE.
Ważne jest też to, że rodzice dziecka nie mogą założyć z nim wspólnego konta IKE. Zasadą jest, że jedna osoba może dysponować tylko jednym takim kontem.
Podobne ograniczenia, jeśli chodzi o oszczędzanie przez małoletniego, obowiązują w przypadku IKZE.
Podstawa prawna
Art. 3 ust. 1, art. 13 ust. 7 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz.U. nr 116, poz. 1205 z późn. zm.).
Czy można wcześniej wycofać środki
50-latek potrzebuje pilnie gotówki. Ma dwa konta emerytalne – IKZE i IKE. Czy może wycofać z nich środki teraz, jeszcze zanim przejdzie na emeryturę?
Musi jednak liczyć się z tym, że od wypłaconych wcześniej pieniędzy będzie musiał zapłacić podatek dochodowy. W przypadku IKZE możliwy jest jedynie zwrot wszystkich zgromadzonych tam środków. Nie można wycofać tylko części oszczędności, tak jak z konta IKE. Podatnik, który wystąpi o zwrot z IKZE, będzie musiał doliczyć otrzymane pieniądze do swojego rocznego dochodu podlegającego opodatkowaniu według skali podatkowej (18 proc. lub 32 proc.) i od całości obliczyć podatek. Oznacza to, że w przypadku wcześniejszego wycofania oszczędności występuje podobne opodatkowanie, jak przy wypłacie środków zgromadzonych na IKZE po przejściu na emeryturę.
Warto zaznaczyć, że ustawa z 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych przewiduje zmianę zasad opodatkowania w przypadku wypłaty środków zgromadzonych w IKZE. Zgodnie z nią wypłaty – zamiast opodatkowania według skali – mają być obciążone 10-proc. zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Ustawa jest obecnie rozpatrywana przez Senat. Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia ich w Dzienniku Ustaw.
Z kolei w przypadku wcześniejszej wypłaty z IKE czytelnik będzie musiał zapłacić 19-proc. podatek od dochodów kapitałowych.
Podstawa prawna
Art. 20 ust. 1, art. 30a ust. 1 pkt 10 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).
Czy wpłaty na IKZE są ograniczone
Czytelnik chciałby skorzystać z ulgi podatkowej przy rozliczeniu PIT za 2013 r. Słyszał o indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Czy przekazując na nie pieniądze przed końcem tego roku, będzie mógł odliczyć wpłaty w deklaracji podatkowej?
Trzeba jednak pamiętać, że wpłaty na IKZE uprawniające do ulgi podatkowej są ograniczone. Nie mogą przekroczyć 4 proc. wysokości podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne ustalonej dla danego oszczędzającego za rok poprzedni. Nie mogą też być wyższe niż 4 proc. ustawowej kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, ogłoszonej za rok poprzedni. Limit wpłat na IKZE w 2013 r. wynosi 4231,20 zł, ponieważ roczna podstawa wymiaru składek za 2012 r. była ograniczona do 105 780 zł (4 proc. x 105 780 zł). To maksymalna kwota odliczenia, ale trzeba też pamiętać o indywidualnym limicie, który każdy musi obliczyć samodzielnie, np. korzystając ze swojego zeznania PIT za poprzedni rok.
Kwoty wpłacone na IKZE można odliczyć od rocznego dochodu podlegającego opodatkowaniu PIT. Aby skorzystać z ulgi w rozliczeniu za 2013 r., trzeba przelać pieniądze najpóźniej do 31 grudnia. Przekazaną sumę podatnik powinien wykazać na formularzu PIT/O dołączanym do rocznego zeznania podatkowego PIT-36 lub PIT-37, które składa się najpóźniej do 30 kwietnia 2014 r.
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 1 pkt 2b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).
Art. 13a ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz.U. nr 116, poz. 1205 z późn. zm.).
Czy bezrobotny może przelać pieniądze na IKE
Czytelnik nie jest nigdzie zatrudniony. Od czasu do czasu zarabia jednak na giełdzie papierów wartościowych. Czy może założyć indywidualne konto emerytalne (IKE) i skorzystać z ulgi podatkowej?
IKE – w odróżnieniu od IKZE – nie daje podatnikom zwolnienia podatkowego, z którego mogą skorzystać w każdym roku. Ulga podatkowa w IKE przewidziana jest dopiero przy wypłacie środków, a nie już na etapie ich wpłacania na konto. Oznacza to, że po przejściu na emeryturę i wypłacie środków zgromadzonych na takim koncie nie zostanie pobrany 19-proc. PIT od dochodów kapitałowych. Jeśli jednak oszczędzający zdecyduje się wcześniej niż na emeryturze wycofać pieniądze z IKE, to będzie musiał uiścić 19-proc. podatek od zysków kapitałowych.
Prawo do wpłaty i wypłaty środków bez opodatkowania przysługuje jednak każdej osobie, niezależnie od tego, czy przez lata, gdy oszczędzała w IKE, miała stałe dochody (w szczególności czy odprowadzała składki ubezpieczeniowe). Warunkiem skorzystania z ulgi jest wypłacenie oszczędności dopiero po przekroczeniu wieku 60 lat, chyba że podatnik wcześniej nabył prawo do emerytury. W takim przypadku musi jednak przedstawić instytucji finansowej, która prowadzi jego IKE, decyzję organu rentowego o przyznaniu świadczenia emerytalnego.
Podstawa prawna
Art. 21 ust. 1 pkt 58, art. 30a ust. 1 pkt 10 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.).
Czy można samodzielnie wyliczyć limit
Osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę chciałaby przed końcem roku założyć IKZE i wpłacić na nie maksymalną przysługującą jej kwotę. Czy może ją samodzielnie wyliczyć, jeśli w 2012 r. zarabiała co miesiąc 5 tys. zł brutto?
Jeśli czytelnik przez cały 2012 r. zarabiał na umowie o pracę 5 tys. zł brutto miesięcznie, to kwota ta pomnożona przez 12 miesięcy (czyli 60 tys. zł) jest dla niego podstawą wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne. Posłuży ona do ustalenia indywidualnego limitu odpisu podatkowego z tytułu oszczędzania na IKZE. Podatnik może wpłacić na to konto i potem odliczyć w zeznaniu podatkowym od rocznego dochodu 2,4 tys. zł (4 proc. x 60 tys. zł). Dzięki temu w związku z wpłatami na IKZE w 2013 r. zaoszczędzi na podatku 432 zł (18 proc. x 2,4 tys. zł).
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 1 pkt 2b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.).
Art. 13a ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (Dz.U. nr 116, poz. 1205 z późn. zm.).