Sąd nie zgodził się z izbą skarbową i powołał się na tegoroczną uchwałę w składzie siedmiu sędziów NSA z 24 czerwca 2013 r. (sygn. akt I FPS 1/13), zgodnie z którą jednostka budżetowa nie może być podatnikiem VAT, a jest nim tylko gmina.
Sprawa dotyczyła miasta Wrocław, które wskazało, że jest następcą prawnym po zlikwidowanej jednostce budżetowej. Jego pełnomocnicy zwrócili się o zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w wysokości ponad 2 mln zł wraz z odsetkami. Nadwyżka ta wynikała z korekt deklaracji VAT-7 złożonych za okres od stycznia 2007 r. do marca 2010 r. Jednostka została zlikwidowana w czerwcu 2010 r., a zgodnie z uchwałą rady miasta dotychczasowe zadania oraz mienie zostaną powierzone do realizacji nowo utworzonej spółce z o.o.
Gmina wystąpiła z wnioskiem o zwrot w lutym 2012 r. i przekazanie pieniędzy na rachunek bankowy gminy. Naczelnik urzędu skarbowego odmówił zwrotu. Uzasadnił to tym, że gmina nie jest następcą podatkowym zlikwidowanej jednostki budżetowej, a to oznacza, że wniosek o zwrot został wniesiony przez podmiot nieuprawniony. Podkreślił, że likwidacja jednostki budżetowej nie spełnia wymagań zarówno podmiotowych, jak i przedmiotowych określonych w ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) dla powstania sukcesji praw i obowiązków podatkowych.
Miasto się z tym nie zgodziło i złożyło odwołanie do dyrektora izby skarbowej. Pełnomocnicy argumentowali, że brak stosownych regulacji w ordynacji odnoszących się do jednostek budżetowych nie oznacza, że nie wystąpi w ich przypadku następstwo podatkowe. Ich zdaniem likwidacja jednostki budżetowej oznacza jedynie zniesienie jej wyodrębnienia organizacyjnego, a zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.) za wszelkie zobowiązania w całości odpowiada organ stanowiący, czyli gmina. Oznacza to, że miasto było uprawnione do wnioskowania o zwrot nadwyżki VAT. Izba skarbowa uznała, że rozstrzygnięcie naczelnika urzędu skarbowego było zgodne z prawem.
Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, który uchylił postanowienia organów. Sąd orzekł, że w tej sprawie rozważania o braku sukcesji podatkowej wynikającej z ordynacji nie mają znaczenia. Wskazał, że odmawiając gminie prawa do ubiegania się o zwrot VAT, organy naruszają fundamentalną zasadę neutralności tego podatku (VAT co do zasady obciąża konsumpcję towarów i usług, a tym samym nie może obciążać podatnika, który musi mieć zagwarantowane prawo do odliczenia podatku naliczonego powstałego we wcześniejszych fazach obrotu). Odmowa zwrotu podatku naliczonego stanowiłaby więc naruszenie prawa Unii Europejskiej – podkreślił sąd.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił kasację dyrektora izby skarbowej. Stwierdził, że VAT w takiej sytuacji może odzyskać tylko gmina, bo to ona jest podatnikiem, a nie jednostka budżetowa.
Wyrok jest prawomocny.
53 tys. liczba samorządowych jednostek budżetowych
2,5 tys. tyle obecnie jest gmin w Polsce
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 5 grudnia 2013 r., sygn. I FSK 643/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia