Jeśli podatnik otrzyma fakturę dotyczącą fikcyjnej transakcji, nie ma prawa do odliczenia wykazanego w niej VAT. Podpisanie takiej faktury przez jej wystawcę nie zmieni sytuacji odbiorcy faktury.
Zarówno przepisy polskie, jak i unijne nie wymagają, aby faktury VAT zawierały podpis lub pieczątki. Czytelnicy GP pytają, co robić w sytuacji, gdy firma sprzedająca wystawi fakturę innej firmie bądź osobie fizycznej za usługę nigdy niewykonaną lub towar niedostarczony? Oczywiście podpisu na fakturze nie będzie.
Zdaniem Marka Wojdy, doradcy podatkowego z Baker & McKenzie, zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.; dalej ustawa o VAT), nie stanowią podstawy do odliczenia podatku naliczonego faktury VAT stwierdzające czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności.
Fakturę trzeba sprawdzić...
Na odbiorcy faktury, przed ujęciem jej w deklaracji VAT, ciąży obowiązek sprawdzenia, czy dokumentuje ona faktyczne czynności (dostawę towarów, wykonaną usługę, otrzymanie zaliczki).
- Jeśli podatnik otrzyma fakturę dotyczącą fikcyjnej transakcji (czynności), oczywiście nie będzie uprawniony do odliczenia kwoty wykazanego na niej VAT. W praktyce, zapewne odmówi również płatności należności wykazanej na fakturze - tłumaczył Marek Wojda.
Jednocześnie dodał, że z punktu widzenia przepisów o VAT ewentualne podpisanie takiej faktury przez jej wystawcę, czy też dodatkowo opatrzenie jej pieczęcią firmową, w niczym nie zmienia sytuacji odbiorcy faktury.
- Trudno więc twierdzić, by zniesienie przed ponad trzema laty obowiązku podpisywania faktur VAT, wynikające z akcesji Polski do UE, zmniejszyło bezpieczeństwo podatników otrzymujących faktury VAT - argumentował nasz rozmówca z Baker & McKenzie.
...a podatek rozliczyć
Przemysław Polkowski, doradca podatkowy z Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy stwierdził, że zgodnie z art. 88 ust. 3a ustawy o VAT nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne, w przypadku gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności.
- Mimo to po stronie wystawcy pojawia się obowiązek rozliczenia podatku wykazanego w takim dokumencie. Przymus taki wynika z art. 108 ustawy o VAT, który stanowi, że w sytuacji, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest zobowiązana do jego zapłaty - tłumaczył Przemysław Polskowski.
Według niego, często sama podpisana faktura jest jedynym dokumentem poświadczającym zawarcie umowy, dlatego strony zamieszczają na niej podpisy. Przemysław Polkowski radził również, aby podatnik, który nie zawierał z wystawcą żadnej umowy na wyświadczenie usługi bądź dostawę towaru, zignorował otrzymaną fakturę - nie podpisywał jej, ani nie pomniejszał podatku należnego.
Ważne!
Zgodnie z ustawą o VAT nie stanowią podstawy do odliczenia podatku naliczonego faktury VAT stwierdzające czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności
EWA MATYSZEWSKA