Przedsiębiorcy będący rezydentami podatkowymi w Portugalii podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od wszystkich swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Zgodnie z prawem portugalskim spółka jest uważana za rezydenta, gdy jej siedziba lub miejsce faktycznego zarządu znajduje się w Portugalii. Natomiast rezydenci innych państw podlegają opodatkowaniu w Portugalii, jeśli prowadzą tam działalność za pośrednictwem zakładu.

Zakład firmy polskiej

Jak wyjaśnia Sylwia Migdał, menedżer, doradca podatkowy w Ernst & Young, dochody osiągane przez polskiego rezydenta podlegają opodatkowaniu w Portugalii w zakresie, w jakim osiągane są za pośrednictwem tzw. zakładu, w rozumieniu umowy podpisanej między Polską a Portugalią w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. – Zakładem jest stała placówka, przez którą przedsiębiorca całkowicie lub częściowo prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Portugalii. Przykładowo, za zakład może być uznana siedziba zarządu, filia, biuro, fabryka, warsztat i miejsce wydobywania zasobów naturalnych – tłumaczy Sylwia Migdał. Dodatkowo, zakład polskiego przedsiębiorcy powstanie w Portugalii, jeżeli osoba upoważniona przez przedsiębiorcę (przedstawiciel, pełnomocnik) zawiera w jego imieniu umowy gospodarcze w tym kraju. Powstania zakładu w Portugalii nie powoduje działalność przedsiębiorstwa wykonywana przez maklera, generalnego przedstawiciela handlowego albo każdego innego niezależnego przedstawiciela, pod warunkiem że te osoby działają w ramach swojej zwykłej działalności. W przypadku robót budowlanych zakład polskiego przedsiębiorcy powstanie, jeżeli przedsiębiorca będzie utrzymywał w Portugalii plac budowy lub też prowadził prace budowlane lub instalacyjne przez okres dłuższy niż 12 miesięcy. Magdalena Ćwik-Burszewska, konsultant podatkowy w Ernst & Young wskazuje, że umowa przewiduje zamknięty katalog sytuacji, gdy posiadanie przez przedsiębiorcę stałej placówki w Portugalii nie jest równoznaczne z posiadaniem zakładu dla celów lokalnego podatku dochodowego od osób prawnych, m.in. prowadzenie działalności o charakterze przygotowawczym i pomocniczym dla podstawowej działalności przedsiębiorstwa, składowanie, przechowywanie lub wystawianie dóbr należących do przedsiębiorstwa. – Zasadniczo, dochody uzyskane za pośrednictwem zakładu są opodatkowane na takich samych zasadach jak zyski portugalskiej spółki, będącej podatnikiem CIT. W stosunku do dochodów wypracowanych za pośrednictwem portugalskiego zakładu, umowa jako metodę unikania podwójnego opodatkowania przewiduje metodę wyłączenia z progresją – podkreśla Magdalena Ćwik-Burszewska.

Wysokość podatku

Dochody osiągane przez portugalskich rezydentów oraz nierezydentów mających zakład w Portugalii, którzy prowadzą głównie działalność handlową, przemysłową lub rolniczą, podlegają opodatkowaniu 25-proc. stawką podatku dochodowego od osób prawnych. Dochody rezydentów prowadzących główną działalność w innych obszarach opodatkowane są 20-proc. stawką CIT. 20-proc. stawka ma również zastosowanie w stosunku do dochodów małych przedsiębiorstw stosujących uproszczoną formę opodatkowania. Dochody niektórych rezydentów mogą dodatkowo podlegać opodatkowaniu stawką podatku lokalnego w wysokości od 0 do 10-proc.

ROZLICZENIE STRAT PODATKOWYCH

Straty podatkowe mogą obniżać dochody uzyskiwane przez podatników w kolejnych 6 latach podatkowych. Brak jest możliwości rozliczania straty z dochodem wypracowanym w latach poprzednich. W sytuacji gdy zmianie ulegli udziałowcy spółki portugalskiej posiadający powyżej 50 proc. udziałów lub zmienił się charakter działalności spółki, straty podatkowe mogą nie podlegać dalszemu odliczeniu.

Zyski kapitałowe

Co do zasady, zyski kapitałowe osiągane przez rezydentów portugalskich traktowane są jak dochody z działalności i opodatkowane są standardową stawką CIT. – Zyski kapitałowe ze sprzedaży rzeczowego majątku trwałego posiadanego przez minimum jeden rok podlegają opodatkowaniu CIT w roku dokonania transakcji. Jednak w przypadku, gdy zyski te zostały reinwestowane m.in. w podobne aktywa w roku sprzedaży, w roku poprzedzającym lub dwóch następnych latach, mogą być zwolnione z opodatkowania CIT do wysokości 50-proc. – wyjaśnia Sylwia Migdał. Zyski kapitałowe osiągane przez portugalskie spółki holdingowe mogą być całkowicie zwolnione z opodatkowania w sytuacji, gdy portugalska spółka posiadała udziały w spółce zależnej przez minimum trzy lata i nie nabyła ich od podmiotów powiązanych, rezydentów rajów podatkowych lub innej spółki portugalskiej podlegającej szczególnemu reżimowi opodatkowania. Dywidenda otrzymana przez spółkę portugalską od zagranicznej spółki co do zasady podlega opodatkowaniu. Jednak dywidenda taka może być efektywnie zwolniona z opodatkowania w sytuacji, gdy spółka portugalska posiada w spółce zależnej, będącej rezydentem jednego z krajów Unii, co najmniej 10 proc. udziałów lub udziały warte minimum 20 mln euro, nieprzerwanie przez jeden rok. – Dywidendy otrzymywane przez spółki holdingowe są zwolnione z opodatkowania niezależnie od wielkości udziału i okresu posiadania – dodaje Magdalena Ćwik-Burszewska.

Podatek u źródła

Dywidendy wypłacane ze spółek portugalskich podlegają opodatkowaniu 20-proc. stawką podatku u źródła. Jednak zgodnie z umową dywidendy wypłacane do polskiej spółki mogą być opodatkowane obniżoną, 15-proc. stawką. Należy również zwrócić uwagę, że na mocy Dyrektywy 90/435/EWG dotyczącej wspólnego systemu opodatkowania stosowanego w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich, dywidendy wypłacane ze spółki portugalskiej do spółki polskiej, która posiada co najmniej 15 proc. udziałów w kapitale spółki portugalskiej nieprzerwanie przez okres co najmniej dwóch lat, mogą być zwolnione z podatku u źródła w Portugalii. Odsetki wypłacane przez spółkę portugalską na rzecz nierezydentów – jak tłumaczą eksperci z Ernst&Young – podlegają opodatkowaniu 20-proc., a należności licencyjne – 15-proc. podatkiem u źródła. Zgodnie z umową, stawka podatku u źródła w przypadku odsetek i należności licencyjnych wypłacanych do spółki polskiej ulega zmniejszeniu do 10-proc. Od 1 lipca 2009 r. odsetki i należności licencyjne wypłacane do spółek powiązanych będących rezydentami polskimi będą opodatkowane 5-proc. podatkiem, a po 1 lipca 2013 r. płatności te będą podlegały zwolnieniu na mocy implementowanej przez Portugalię Dyrektywy 2003/49/EC o wspólnym systemie podatkowym w odniesieniu do odsetek oraz należności licencyjnych płaconych między spółkami powiązanymi z różnych państw UE.