NOWE PRAWO Jeśli najbliższa rodzina nabędzie własność rzeczy lub praw majątkowych w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności, nie płaci podatku od spadków i darowizn.

Podatnicy, którzy są współwłaścicielami rzeczy lub prawa majątkowego (np. nieruchomości, spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego) mogą tę współwłasność znieść. Może to nastąpić w dwojaki sposób: sądownie lub na podstawie umowy. Co do zasady przepisy nie przewidują żadnej szczególnej formy dla umowy o zniesienie współwłasności. Jeśli jednak przedmiotem zniesienia współwłasności jest nieruchomość, konieczne jest zachowanie formy aktu notarialnego. Zniesienie współwłasności na podstawie umowy może nastąpić tylko wtedy, gdy wszyscy współwłaściciele dojdą do porozumienia. Zniesienie współwłasności może nastąpić w ten sposób, że zostanie ograniczona liczba współwłaścicieli. Przykładowo zamiast dwóm osobom, własność nieruchomości będzie przysługiwała tylko jednej. Od tego jednak, w jaki sposób nastąpi zniesienie współwłasności, uzależnione są skutki podatkowe w podatku od spadków i darowizn. Jeśli zniesienie nastąpi na podstawie umowy, w której zostaną przewidziane spłaty, podatek od spadków i darowizn nie wystąpi. Jeśli zaś będzie to umowa nieodpłatna – podatek trzeba będzie zapłacić stosownie do treści art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.). Nie wszyscy jednak będą zobowiązani do zapłaty podatku. Przepisy zwalniają z obowiązku jego zapłaty podatników z I grupy podatkowej – gdy nabywają własność rzeczy lub praw majątkowych w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności. W grupie tej znaleźli się małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie.