Nie wszyscy rodzice skorzystają

W przyszłym roku z ulgi rodzinnej skorzystają wyłącznie ci rodzice, którzy rozliczają się z uzyskiwanych dochodów według skali podatkowej. Z możliwości tej nie skorzystają podatnicy podatku liniowego i ryczałtowcy.

Podatnicy wychowujący dzieci będą mogli skorzystać z nowej ulgi prorodzinnej. To efekt zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2007 r. Na każde własne lub przysposobione dziecko rodzicom będzie przysługiwało odliczenie w wysokości 120 zł.

Zasady ogólne

Ulga będzie jednak przysługiwała tylko tym podatnikom, którzy są opodatkowani na zasadach ogólnych i płacą podatek według skali podatkowej. Oznacza to, że z nowego rozwiązania nie skorzystają osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, które wybrały jedną z uproszczonych form opodatkowania, czyli kartę podatkową lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Obniżyć podatku nie będą mogli także podatnicy, którzy zdecydowali się na opłacanie 19-proc. podatku liniowego. Ulga będzie mogła zostać odliczona niezależnie od tego, ile dzieci podatnik wychowuje oraz jakie uzyskuje dochody. Ulga dotyczy jedynie podatku dochodowego od osób fizycznych, a to oznacza, że nie będą mogły z niej korzystać osoby, które PIT w ogóle nie płacą. Podatku nie pomniejszą zatem o stosowne odliczenie np. rodziny rolników.

POZBAWIENI ULGI Z ulgi nie skorzystają: • podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych korzystający z uproszczonych form opodatkowania tj. ryczałtu lub karty podatkowej oraz opłacający 19-proc. podatek liniowy, • osoby fizyczne, które nie są opodatkowane PIT, tj. rolnicy.

Na każde dziecko

Ulga w wysokości 120 zł będzie przysługiwała na każde dziecko. Łatwo domyślić się, że kwota odliczenia będzie tym wyższa, im liczniejsza jest rodzina. Odliczenie będzie przysługiwało zarówno na dzieci własne, jak i przysposobione. Wystarczy, jeśli podatnik pomnoży liczbę wychowywanych dzieci przez 120 zł, a otrzyma kwotę, o którą może pomniejszyć podatek. Na przykład rodzina z dwójką dzieci będzie mogła odliczyć 240 zł. Ulga będzie przysługiwała na dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli: • małoletnie, • bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny, • do ukończenia 25 lat uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach prawa o szkolnictwie wyższym, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku.

Niższy podatek

Ulgę rodzinną podatnik będzie mógł uwzględnić w rocznym PIT po raz pierwszy w rozliczeniu za 2007 rok. Odliczenia dokona albo sam podatnik, albo płatnik w składanym za podatnika rocznym rozliczeniu podatku (gdy podatnik zobowiąże zakład pracy do rozliczenia uzyskanych przez niego dochodów). Ulgę trzeba będzie odliczyć od podatku obliczonego według skali i pomniejszonego o składki na ubezpieczenia zdrowotne. Odliczenie będzie przysługiwać łącznie obojgu rodzicom. Ustaloną kwotę ulgi, stanowiącą iloczyn liczby wychowywanych dzieci i kwoty 120 zł, będzie można odliczyć od podatku jednego z rodziców lub od podatku obojga. W tym drugim przypadku rodzice będą mogli sami ustalić, w jakiej proporcji odliczą ulgę.

Po rozwodzie

Wprowadzając ulgę rodzinną, ustawodawca pomyślał również o osobach rozwiedzionych. Okazuje się, że zasada, w myśl której wysokość odliczenia przysługuje rodzicom wspólnie, nie ma zastosowania do podatników rozwiedzionych lub w stosunku do których została orzeczona separacja. W tym przypadku odliczenie będzie przysługiwać tylko temu rodzicowi, u którego dzieci faktycznie zamieszkują. Ustawodawca przewidział także sytuację, w której po rozstaniu małżonków dzieci przez część roku podatkowego faktycznie zamieszkują u każdego z nich. Prawo do odliczenia będzie w takiej sytuacji przysługiwało obojgu rodzicom. Kwota, o jaką każdy z nich obniży podatek, będzie stanowiła iloczyn liczby miesięcy pobytu dzieci u rodzica i 1/12 obliczonej kwoty ulgi.

Urząd może kontrolować

Wprowadzając ulgę rodzinną, ustawodawca nie nałożył na rodziców żadnych obowiązków dowodowych dotyczących liczby wychowywanych dzieci. Ale trzeba pamiętać, że podatnikowi, który skorzysta z ulgi niezgodnie z rzeczywistymi uprawnieniami, grożą określone konsekwencje, w tym dopłata odpowiedniej kwoty podatku wraz z odsetkami. Na tym nie koniec. Podatnik powinien też liczyć się z sankcjami karnymi skarbowymi. Organ podatkowy może sprawdzić w ciągu pięciu lat od dnia złożenia zeznania, czy podatnik rzeczywiście był uprawniony do korzystania z ulgi rodzinnej. Wezwie wtedy podatnika do złożenia stosownych wyjaśnień lub przedstawienia odpowiednich dokumentów. Organ podatkowy ma również inne możliwości. Może dokonać weryfikacji liczby dzieci podatnika w organach administracji publicznej.

Ulga w wysokości 120 zł będzie przysługiwała na każde dziecko