Ograniczenie możliwości odliczenia ulgi prorodzinnej do rodziców, których dzieci uczą się w krajowych szkołach wyższych, budzi wątpliwości co do zgodności z konstytucją oraz prawem unijnym - oceniają eksperci.
ANALIZA
Coraz więcej młodzieży studiuje na zagranicznych uczelniach, głównie w krajach UE. Rodzice nie wiedzą, czy w takim przypadku zachowują prawo do uwzględnienia w zeznaniu rocznym ulgi prorodzinnej. Zgodnie z art. 6 ust. 4 w zw. z art. 27f ust. 1 ustawy o PIT, ulgą objęte są m.in. dzieci dorosłe, do 25 roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach prawa o szkolnictwie wyższym, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów (wyjątek stanowią dochody wolne od podatku, dochody do wysokości 3015 zł oraz renta rodzinna).
W ocenie Haliny Kwiatkowskiej, radcy prawnego, partnera w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy, wprowadzając tzw. ulgę prorodzinną ustawodawca nie przewidział możliwości korzystania z takiej ulgi przez rodziców dzieci uczących się za granicą.
- Przepisy ustawy o szkolnictwie wyższym, do których odwołują się przepisy ustawy o PIT wskazują, że uczelnia to szkoła prowadząca studia wyższe, utworzona w sposób określony w ustawie, natomiast studia wyższe to studia prowadzone przez uczelnię posiadającą uprawnienia do ich prowadzenia, kończące się uzyskaniem odpowiedniego tytułu zawodowego - mówi Halina Kwiatkowska. W ocenie naszej rozmówczyni przesądza to, że przesłanką korzystania z ulgi są studia dziecka w szkole, która jest jednostką, o której mowa w polskich przepisach o systemie oświaty lub w przepisach o szkolnictwie wyższym.
Tomasz Kosieradzki, doradca podatkowy w Sol Financial Services Polska wskazuje natomiast, że zgodnie z rozporządzeniem do ustawy o szkolnictwie wyższym w sprawie określania warunków kierowania osób za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych oraz szczególnych uprawnień tych osób, studenci mogą podejmować naukę na uczelniach zagranicznych w drodze skierowania.
- Również przepisy prawodawstwa UE dążą do zapewnienia swobodnego przepływu osób, w tym studentów - wskazuje ekspert. Dodaje, że przejawem tego działania jest Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z 18 grudnia 2006 r. w sprawie mobilności transnarodowej we Wspólnocie w celach edukacji i szkolenia: Europejska Karta na rzecz Jakości Mobilności (2006/961/WE).
- Biorąc pod uwagę te przepisy oraz bezpośrednio interpretację przepisów ustawy o PIT należy stwierdzić, że nie wprowadza ona zakazu skorzystania z ulgi rodzinnej w przypadku, gdy dziecko studiuje za granicą - twierdzi Tomasz Kosieradzki.
Zdaniem dr. Krzysztofa Biernackiego z Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, obecny art. 27f ustawy odsyłający do jej art. 6 ust. 4 w zakresie, w jakim ogranicza możliwość odliczenia ulgi na dzieci tylko w stosunku do tych rodziców, których dzieci uczą się w krajowych szkołach wyższych, budzi wątpliwości co do zgodności takiego rozwiązania z konstytucją oraz prawem unijnym.
Ekspert przypomina niedawny wyrok Trybunału Konstytucyjnego (sygn. K 18/06), który orzekł o niezgodności z konstytucją przepisów podatkowych uniemożliwiających odliczanie składek na ubezpieczenie społeczne zapłacone za granicą na terytorium Unii.
- Istniejące ograniczenie wydaje się niezgodne zarówno z zasadą niedyskryminacji określoną w konstytucji, jak też unijną swobodą przepływu osób. W konsekwencji te osoby, których dzieci uczą się za granicą na uczelniach unijnych, powinny mieć możliwość odliczenia tej ulgi - ocenia ekspert.
Zwraca uwagę, że odmiennym zagadnieniem jest natomiast możliwość odliczenia dla osób, których dzieci studiują na uczelniach poza Unią i w tym wypadku Trybunał Konstytucyjny powinien orzec, czy takie ograniczenie jest zgodne z konstytucyjną zasadą równości i niedyskryminacji.
1145,08 złotych na każde dziecko wynosi ulga prorodzinna w rozliczeniu podatkowym za 2007 r.
MAGDALENA MAJKOWSKA