Podatnicy, którzy spodziewają się, że w rozliczeniu dochodów uzyskanych w 2007 roku powstanie nadpłata podatku, powinni jak najszybciej złożyć swoje zeznanie w urzędzie skarbowym. Im szybciej PIT zostanie rozliczony, tym szybciej fiskus zwróci nadpłacone pieniądze.

Na rozliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2007 rok podatnicy mają cztery miesiące - do 30 kwietnia 2008 r. Zazwyczaj większość osób wypełnia ten obowiązek w ostatniej chwili. Nie warto jednak tak długo czekać, jeżeli z rocznego obliczenia podatkowego wynika nadpłata - im szybciej PIT zostanie złożony, tym szybciej urząd zwróci pieniądze.
Warto przy tym wiedzieć, że choć urząd skarbowy na zwrot nadpłaty ma trzy miesiące (liczone od momentu złożenia przez podatnika rocznego zeznania), jednak w praktyce w pierwszych miesiącach składania rocznych PIT-ów, gdy składają je nieliczni podatnicy, nadpłaty zwracane są szybciej niż w ciągu trzech miesięcy.
Czekając na PIT-11
Podatnicy są zobowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym. Urzędem skarbowym, w którym podatnik musi złożyć roczny PIT, jest urząd skarbowy właściwy według miejsca zamieszkania podatnika w ostatnim dniu roku podatkowego, a gdy zamieszkanie w Polsce ustało przed tym dniem - według ostatniego miejsca zamieszkania na terytorium Polski.
Złożenie
zeznania na początku roku wcale nie oznacza, że od razu trzeba zapłacić podatek
W tym miejscu warto wyjaśnić, że podatnicy mogą składać roczne zeznania za 2007 rok teoretycznie już od 2 stycznia 2008 r. Jednak dla większości podatników podstawą rocznego rozliczenia jest informacja PIT-11, który pracodawca musi wystawić pracownikowi. Ponieważ na jej przekazanie ma czas do końca lutego 2008 r., dlatego w praktyce - gdy pracodawca nie sporządzi wcześniej PIT-11 - rozliczenie roczne możliwe będzie dopiero od 1 marca 2008 r. Nie oznacza to jednak, że rocznego rozliczenia podatnik nie może dokonać wcześniej, jeśli posiada inne informacje, na podstawie których może się rozliczyć.
Jednak trzeba pamiętać, że PIT-11 trafia zarówno do podatnika, jak i do urzędu skarbowego. Jeśli zatem podatnik rozliczy się na podstawie własnych dokumentów, a z PIT-11 będą wynikały inne dane, wówczas konieczne będzie złożenie korekty deklaracji wraz z pisemnym uzasadnieniem, dlaczego zeznanie jest korygowane.
Podatnicy, którym z zeznania PIT wyniknie dopłata podatku, również mogą złożyć wcześniej zeznanie, ale niekoniecznie od razu muszą wyrównać należny podatek. Wypełniony formularz może być złożony przykładowo w styczniu, a dopłata brakującej części podatku może zostać dokonana dopiero 30 kwietnia. Do tego dnia bowiem podatnicy są zobowiązani wpłacić różnicę między podatkiem należnym wynikającym z zeznania, a sumą należnych za dany rok zaliczek, w tym również sumą zaliczek pobranych przez płatników.
OD 1 KWIETNIA PRZEZ INTERNET
Warto wspomnieć, że od 1 kwietnia 2008 r. będzie także możliwość przesyłania deklaracji PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 i PIT-40 drogą elektroniczną do urzędu skarbowego. Osoby, które będą chciały złożyć zeznanie roczne w ten sposób, będą zatem miały na to miesiąc. Wcześniej jednak muszą uzyskać zaświadczenie ZAW-E1, które jest konieczne, aby móc przesyłać deklaracje przez internet. O zaświadczenie takie będzie można wystąpić już od 1 stycznia 2008 r.
RODZAJE FORMULARZY
■ Formularz PIT-36
Jest przeznaczony dla podatników, do których ma zastosowanie art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i którzy niezależnie od liczby źródeł przychodów:
1) prowadzili:
- pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej,
- działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej,
2) uzyskali przychody:
- z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub z innych umów o podobnym charakterze, opodatkowane na zasadach ogólnych,
- od których byli zobowiązani samodzielnie opłacać zaliczki na podatek,
- ze źródeł przychodów położonych za granicą,
- z innych źródeł, opodatkowanych na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, od których ani płatnik, ani podatnik w ciągu roku podatkowego nie mieli obowiązku odprowadzania zaliczek,
3) korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 44 ust. 7a ustawy o PIT (tzw. kredyt podatkowy),
4) są zobowiązani dokonać doliczenia na podstawie art. 44 ust. 7f ustawy o PIT,
5) sporządzili remanent likwidacyjny w grudniu roku podatkowego,
6) są zobowiązani doliczyć do swoich dochodów dochody małoletnich dzieci,
7) obniżają dochód o straty z lat ubiegłych,
8) wykazują należny zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 29, 30 i 30a ustawy o PIT, jeżeli podatek ten nie został pobrany przez płatnika,
9) wykazują należny podatek dochodowy, o którym mowa w art. 30e ustawy o PIT.
Formularz PIT-36 przeznaczony jest zarówno dla podatników opodatkowujących swoje dochody indywidualnie, jak i łącznie z dochodami małżonka albo w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
■ Formularz PIT-36L
Jest przeznaczony dla podatników, którzy prowadzili pozarolniczą działalność gospodarczą lub działy specjalne produkcji rolnej opodatkowane na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (na zasadach 19-proc. liniowego PIT).
Formularz PIT-36L przeznaczony jest wyłącznie dla podatników rozliczających się indywidualnie.
■ Formularz PIT-37
Jest przeznaczony dla podatników, do których ma zastosowanie art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i którzy w roku podatkowym:
1) wyłącznie za pośrednictwem płatnika uzyskali przychody ze źródeł położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, tj. w szczególności z tytułu:
- wynagrodzeń i innych przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy (w tym spółdzielczego stosunku pracy) oraz pracy nakładczej,
- emerytur lub rent krajowych (w tym rent strukturalnych, rent socjalnych),
- świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych,
- należności z tytułu członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub innych spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną,
- zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego,
- stypendiów,
- przychodów z działalności wykonywanej osobiście (m.in. z umów zlecenia, kontraktów menedżerskich, zasiadania w radach nadzorczych, pełnienia obowiązków społecznych, działalności sportowej),
- przychodów z praw autorskich i innych praw majątkowych,
- świadczeń wypłaconych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
- należności za pracę przysługujących tymczasowo aresztowanym oraz skazanym,
- należności z umowy aktywizacyjnej,
2) nie prowadzili pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej oraz działów specjalnych produkcji rolnej,
3) nie są zobowiązani doliczać do uzyskanych dochodów dochodów małoletnich dzieci,
4) nie obniżają dochodów o straty z lat ubiegłych.
Formularz PIT-37 przeznaczony jest zarówno dla podatników opodatkowujących swoje dochody indywidualnie, jak i łącznie z dochodami małżonka albo w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
■ Formularz PIT-38
Jest przeznaczony dla podatników, którzy w roku podatkowym uzyskali przychody z tytułu:
1) odpłatnego zbycia:
- papierów wartościowych,
- pożyczonych papierów wartościowych (sprzedaż krótka),
- pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających,
- udziałów w spółkach mających osobowość prawną;
2) objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.
Dochowanie terminu
Termin określony w przepisach na rozliczenie roczne PIT musi zostać zachowany. Podatnik, który złoży zeznanie za 2007 rok po 30 kwietnia 2008 r. naraża się na kary wynikające z kodeksu karnego skarbowego.
Termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało:
  •  wysłane za pomocą środków komunikacji elektronicznej, za poświadczeniem przedłożenia, do organu podatkowego lub do jednostki informatycznej obsługi administracji podatkowej;
  •  nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego albo złożone w polskim urzędzie konsularnym;
  •  złożone przez żołnierza lub członka załogi statku morskiego w dowództwie jednostki wojskowej lub kapitanowi statku;
  •  złożone przez osobę pozbawioną wolności w administracji zakładu karnego;
  •  złożone przez osobę aresztowaną w administracji aresztu śledczego.
Osobiście albo pocztą
Zeznanie roczne można osobiście złożyć w urzędzie skarbowym. W takiej sytuacji warto postarać się o kopię formularza i poprosić w urzędzie o odnotowanie daty wpływu PIT na tej kopii. Podatnik będzie miał wtedy potwierdzenie, że zeznanie złożył. Roczny PIT można także wysłać do erzędu za pośrednictwem poczty. Trzeba go wysłać listem poleconym i zachować potwierdzenie jego nadania. Dniem złożenia zeznania będzie data stempla pocztowego. PIT wysłany 30 kwietnia będzie zatem złożony w ustawowym terminie. Zasada ma zastosowanie tylko przy wysłaniu PIT za pośrednictwem Poczty Polskiej.
Także podatnicy pracujący za granicą, którzy muszą rozliczyć się z polskim fiskusem, mogą przesłać zeznanie roczne za pośrednictwem poczty. Jednak w ich przypadku datą złożenia zeznania nie będzie data stempla pocztowego, ale data wpływu do urzędu skarbowego. Osoby pracujące za granicą mają ponadto możliwość złożenia rocznego zeznania podatkowego w polskich placówkach konsularnych. Placówki te pobierają opłaty od przekazania druków do Polski. Ostatnio opłata ta mieściła się w granicach od 18 do 20 euro.
POŚREDNICTWO PRYWATNEGO OPERATORA
Niektórzy podatnicy chcieliby przesłać korespondencję za pośrednictwem operatora InPost. Rodzi się pytanie, czy wówczas można uznać, że dotrzymano terminu w sprawach podatkowych tak, jak w przypadku wysyłki za pośrednictwem Poczty Polskiej. Trzeba wiedzieć, że termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w polskiej placówce operatora publicznego albo złożone w polskim urzędzie konsularnym. Przepisy Ordynacji podatkowej nie definiują pojęcia operatora publicznego. Dla ustalenia znaczenia tego pojęcia należy odwołać się do definicji zawartej w ustawie Prawo pocztowe. Operatorem publicznym jest operator zobowiązany do świadczenia powszechnych usług pocztowych. Zadania operatora publicznego realizuje wyłącznie Poczta Polska. Zatem nadanie przesyłki z korespondencją w placówce innego operatora pocztowego, np. InPost, który nie posiada statusu operatora publicznego, przed dniem upływu terminu nie prowadzi do zachowania tego terminu.
Ważne!
Karze grzywny za wykroczenie skarbowe podlega podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia. Kary grzywny w 2008 roku będą wynosić od 112,60 zł do 22 520 zł
EWA MATYSZEWSKA
ewa.matyszewska@infor.pl