Od kilku lat w ramach Komisji Europejskiej prowadzone są prace nad projektem nowej dyrektywy dotyczącej tzw. wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania. Co to za koncepcja?
Dr Janusz Fiszer
partner w Kancelarii Prawnej White & Case i docent UW
Istotą koncepcji tzw. wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych (Common Consolidated Corporate Tax Base – CCCTB) jest ujednolicenie podstawy opodatkowania grup przedsiębiorstw (spółek) prowadzących działalność w dwóch lub więcej państwach członkowskich Unii Europejskiej. Obecnie takie spółki ustalają podstawę opodatkowania według zasad obowiązujących w wewnętrznym prawie podatkowym każdego z tych państw. W konsekwencji często dochodzi do przypadków podwójnego opodatkowania, kolizji norm dotyczących cen transferowych – brak wyrównania poziomu dochodu w drugim państwie w wyniku korekty dochodu w pierwszym państwie, dużych trudności w rozliczeniu strat podatkowych, co niekiedy może nawet prowadzić do zupełnego braku możliwości uwzględnienia strat podatkowych poniesionych w innym państwie.
W ocenie Komisji Europejskiej panaceum na te problemy może być CCCTB. Praktyczna realizacja tej koncepcji przebiegałaby w trzech etapach. Pierwszy etap polegałby na ustaleniu podstawy opodatkowania danego podmiotu w poszczególnych państwach, na podstawie tych samych jednolitych zasad, np. określania przychodów i kosztów uzyskania przychodów, amortyzacji środków trwałych, powstania momentu obowiązku podatkowego, lecz z wyłączeniem transakcji dokonywanych wewnątrz grupy spółek. Drugi etap polegałby na konsolidacji (łączeniu) podstaw opodatkowania, ustalonych w pierwszym etapie. Trzeci etap to alokacja skonsolidowanej podstawy opodatkowania pomiędzy poszczególne państwa, w których działają spółki z grupy, objęte systemem CCCTB. Najważniejszą kwestią merytoryczną w trzecim etapie będzie wybór metody, czyli klucza alokacji podstawy opodatkowania pomiędzy poszczególne państwa, gdyż to właśnie alokacja determinuje poziom dochodów budżetowych tych państw.