Podatku od spadków i darowizn mogą nie płacić osoby zaliczane do tzw. zerowej grupy podatkowej. Można go też uniknąć, korzystając z ulgi mieszkaniowej.
Najważniejsze zwolnienie z podatku od spadku dotyczy tzw. zerowej grupy podatkowej, która obejmuje najbliższą rodzinę spadkodawcy. Na podstawie art. 4a ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 93, poz. 768) zwalnia się całkowicie (czyli bez względu na to, co i o jakiej wartości nabyto) od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego.

Termin zgłoszenia

Na złożenie oświadczenia jest sześć miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, czyli z reguły albo od uprawomocnienia się postanowienia sądu o nabyciu spadku, albo od daty zarejestrowania u notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia. Notariusz nie wyręczy nas w złożeniu takiego oświadczenia. Samo oświadczenie składa się obecnie na formularzu SD-Z2.
Osoby, które nie należą do zerowej grupy podatkowej, mają jeszcze inną możliwość uniknięcia podatku, jednak tylko w przypadku dziedziczenia mieszkania. Od tego, co się w nim znajduje dodatkowo (np. meble, sprzęt AGD i elektroniczny), trzeba już będzie zapłacić podatek.



Ulga mieszkaniowa

Zwolnienie umożliwia ulga mieszkaniowa. Aby z niej skorzystać, trzeba spełnić wiele rygorystycznych warunków. Z ulgi mogą korzystać nabywcy zaliczeni do wszystkich trzech grup podatkowych. Jednak w przypadku nabywców objętych III grupą podatkową, czyli niezwiązanych ze spadkodawcą więzami pokrewieństwa ani powinowactwa, ulga ma zastosowanie tylko, gdy sprawowali oni opiekę nad spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów u notariusza.
Ulga mieszkaniowa dotyczy nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego lub udziału w takim prawie.
Nabywca, który otrzymał w spadku nieruchomość mieszkalną, może skorzystać z ulgi pozwalającej nie płacić podatku od powierzchni nieruchomości nieprzekraczającej 110 mkw.
Ulga polega na tym, że nie wlicza się do podstawy opodatkowania czystej wartości nieruchomości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 mkw. powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.
Ulgę można uwzględnić w rozliczeniu tylko pod warunkiem spełnienia wielu dodatkowych ustawowych warunków. Przede wszystkim poza nielicznymi wyjątkami nabytej tak nieruchomości nie można sprzedać przed upływem pięciu lat. W tym czasie trzeba tam mieszkać, będąc zameldowanym na pobyt stały.
ZEROWA GRUPA PODATKOWA
Do zerowej grupy podatkowej, która korzysta z całkowitego zwolnienia z podatku spadkowego, należą: małżonek, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha