Jeżeli dłużnik i wierzyciel są powiązani rodzinnie, kapitałowo czy majątkowo, nie można skorzystać z ulgi na złe długi w VAT. Nieściągalne długi firm powiązanych nie dają prawa do korekty VAT.
Od kilku miesięcy podatnicy VAT mogą korzystać z nowych, korzystniejszych zasad tzw. ulgi na złe długi. Pozwalają one na skorygowanie VAT zapłaconego od należności, która nie została uiszczona przez kontrahenta. Niestety, z poprawionych, nowych rozwiązań nie mogą skorzystać podatnicy, którzy wystawili fakturę na rzecz firmy powiązanej, nawet jeśli spełnią wszystkie pozostałe warunki. Takie ograniczenie wprowadza art. 89a ust. 7 ustawy o VAT.

Ograniczenie to dyskryminacja

W ocenie Agnieszki Bieńkowskiej, doradcy podatkowego, partnera w MDDP Doradztwo Podatkowe, to ewidentna dyskryminacja określonej grupy podatników.
– Pewnie, jak to zwykle przy rozliczeniach podmiotów powiązanych, chodziło o wyeliminowanie sytuacji, w których będą one wykorzystywały ulgę podatkową dla osiągnięcia własnych celów finansowych – mówi ekspert.
Zastanawia się jednak, czy mechanizm rozliczeń w związku z wykorzystaniem ulgi nie jest już na tyle szczelnie skonstruowany, że nawet gdyby ulga została wykorzystana intencjonalnie, odbyłoby się to ze szkodą dla Skarbu Państwa?

Budżet nie ucierpi

Interes Skarbu Państwa nie ucierpiałby, gdyby podmioty powiązane miały prawo do korzystania z ulgi na złe długi. Agnieszka Bieńkowska przypomina, że zgodnie z przepisami podatnik wierzyciel, który chce skorzystać z ulgi, ma prawo do skorygowania podatku należnego najwcześniej 14 dni po dostarczeniu do dłużnika zawiadomienia o skorzystaniu z ulgi. Korekty dokonuje zatem na bieżąco, bez konieczności korekty uprzednio złożonych deklaracji i oczywiście bez możliwości żądania odsetek.
Z kolei podatnik dłużnik, który otrzyma zawiadomienie od dostawcy, ma obowiązek skorygować podatek naliczony przez korektę deklaracji za okres, w którym dokonał odliczenia.
– To oznacza, że za okres, w którym korzystał z tych środków, musi zapłacić odsetki, beneficjentem odsetek jest Skarb Państwa – podkreśla nasz rozmówca.
Jeśli następnie dłużnik dokonuje spłaty zobowiązania, strony transakcji są zobowiązane odwrócić swoje rozliczenia podatkowe, zarówno wierzyciel, jak i dłużnik – w rozliczeniu za okres, w którym uregulowano całość lub część należności. Odsetek nikt już nie zwraca.
KIEDY NIE MOŻNA KORYGOWAĆ VAT
Prawa do skorygowania VAT od nieściągalnych wierzytelności nie stosuje się, jeśli między wierzycielem a dłużnikiem istnieje związek o charakterze:
● rodzinnym lub z tytułu przysposobienia,
● kapitałowym,
● majątkowym lub wynikającym ze stosunku pracy.