Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 9 marca 2009 r. (III SA 2866/08) orzekł o możliwości obniżenia obrotu i kwoty podatku należnego, gdy podatnik wypłacał premie pieniężne kontrahentowi na podstawie otrzymywanych od tego kontrahenta not obciążeniowych. Jak można oceniać to rozstrzygnięcie i czy wydane na podstawie stanu prawnego sprzed ostatniej nowelizacji zachowuje aktualność?
TOMASZ MICHALIK
doradca podatkowy, partner MDDP
Sprawa nie dotyczyła samej kwalifikacji premii pieniężnych, gdyż strony przyjęły, zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa, że premia pieniężna nie stanowi płatności z tytułu jakiejkolwiek usługi. Jednocześnie premia była związana z wielkością osiągniętego przez kontrahenta obrotu w danym okresie - natomiast nie była przypisana konkretnym dostawom konkretnych towarów. Pojawiła się w związku z tym wątpliwość, czy dostawca towarów otrzymujący taką notę obciążeniową może, jedynie na jej podstawie, a zatem bez wystawienia faktur korygujących, dokonać obniżenia obrotu w trybie określonym w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT. Przepis ten przewiduje, że podstawę opodatkowania zmniejsza się m.in. o kwoty udokumentowanych i prawnie dopuszczalnych rabatów. Dostawca uznał, że na gruncie dotychczas obowiązujących przepisów nie ma żadnych przeszkód, aby dokonał obniżenia obrotu bez wystawiania faktury korygującej, a jedynie na podstawie otrzymanej noty obciążeniowej. Organy podatkowe zajęły w tej sprawie odmienne stanowisko.
W wydanym wyroku WSA podzielił stanowisko podatnika. Uznał, powołując się także na fundamentalne w tej mierze orzeczenie ETS w sprawie C-317/94 (Elida Gibbs), że skoro ustawa (i Dyrektywa 2006/112) dają podatnikowi możliwość obniżenia obrotu w razie udzielenia rabatu w dopuszczalnej formie i nie istnieje możliwość wystawienia faktury korygującej (bo zgodnie z przepisami ówczesnego rozporządzenia faktura korygująca musi odnosić się do konkretnych pozycji korygowanych faktur - w tym zaś przypadku rabat nie dotyczył konkretnej dostawy), to wystarczające dla dokonania obniżenia obrotu, o którym mowa w art. 29 ustawy o VAT, jest inne udokumentowanie dokonanego rabatu - nota obciążeniowa wystawiona na podstawie zawartej między kontrahentami umowy jest w tej mierze zupełnie wystarczająca. To bardzo ważny wyrok, bo pozwala podatnikowi na pewne chociaż oderwanie od terroru faktur korygujących i koszmaru uzyskiwania potwierdzeń otrzymania tych korekt przez nabywcę. Należy podkreślić, że zmiana ustawy przez dodanie do art. 29 pewnych przepisów dotyczących korygowania faktur dotychczas zawartych w rozporządzeniu nie wpływa w żadnej mierze na możliwość stosowania omawianego wyroku. Tezy wyroku zachowują aktualność także po najnowszej nowelizacji ustawy.