Konwencja Modelowa OECD odnosi się do zagadnienia opodatkowania wynagrodzeń członków zarządów spółek w jednym art. 16, który stanowi, że honoraria i podobne świadczenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w jednym państwie otrzymuje z tytułu członkostwa w organach spółki mającej siedzibę w drugim państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim państwie. Co to oznacza w praktyce?

dr Janusz Fiszer
partner White & Case, adiunkt UW
Sformułowanie: mogą być opodatkowane, zawarte w art. 16 Konwencji Modelowej OECD oznacza, że w praktyce nastąpi przypadek wzajemnego nałożenia się nieograniczonego obowiązku podatkowego w państwie zamieszkania podatnika i ograniczonego obowiązku podatkowego w państwie, w którym ma siedzibę spółka wypłacająca podatnikowi wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji w jej organach - zazwyczaj w zarządzie spółki. Tym samym więc mogłoby dojść do zjawiska podwójnego opodatkowania dochodu uzyskiwanego z tego tytułu. W takiej sytuacji znajdą zastosowanie postanowienia umów dotyczące metody unikania podwójnego opodatkowania, przewidziane w art. 23 Konwencji Modelowej OECD.
Praktycznie wszystkie umowy unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska, zawierają art. 16 w brzmieniu odpowiadającym treści wspomnianego art. 23 Konwencji Modelowej OECD. Jest to jeden z najmniej kontrowersyjnych przepisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Pewne wątpliwości budzi jedynie zakres podmiotowy tego przepisu. Nie jest bowiem jednoznaczne, czy dotyczy on jedynie wynagrodzeń członków zarządów, czy także rad nadzorczych. Wydaje się, że użyty w art. 23 Konwencji Modelowej OECD angielski termin directors obejmuje obie kategorie podatników.
Należy zauważyć, że zgodnie z polskimi regulacjami prawno-podatkowymi, nierezydenci pełniący funkcje w zarządach, radach nadzorczych, komisjach lub innych organach stanowiących osób prawnych (w tym - spółek kapitałowych) korzystają ze zryczałtowanego opodatkowania w wysokości 20 proc. uzyskanego dochodu brutto (art. 29 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W zależności od postanowień konkretnej dwustronnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, względnie - w przypadku braku umowy z danym państwem - podatek pobrany w Polsce będzie albo zaliczony na poczet podatku dochodowego należnego w państwie zamieszkania podatnika, albo dochód z tytułu pełnienia funkcji w polskiej spółce zostanie wyłączony z podstawy opodatkowania w tamtym państwie.
Not. EM
dr Janusz Fiszer, partner White & Case, adiunkt UW / DGP