Obowiązki podatkowe każdego podatnika będą zależały od jego rezydencji. Polską rezydencję podatkową ustala się w oparciu o długość pobytu w Polsce oraz posiadanie przez daną osobę w kraju tzw. ośrodka interesów życiowych (centrum interesów osobistych lub gospodarczych). Jeżeli taka osoba przebywa ponad 183 dni poza Polską, ale zachowała swoje centrum interesów osobistych lub gospodarczych w kraju, nadal będzie uważana za polskiego rezydenta podatkowego.



- Natomiast osoba, której pobyt w Polsce nie przekroczył 183 dni i która przeniosła swój ośrodek interesów życiowych za granicę, będzie polskim nierezydentem - wyjaśnia Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers.

Status w Holandii

Ustalenie statusu podatkowego w Holandii może być trudne, ponieważ tamtejsze prawo podatkowe nie zawiera definicji rezydencji podatkowej (podobnie zresztą jak w Polsce do 31 grudnia 2006 r.). Według Joanny Narkiewicz-Tarłowskiej rezydencja podatkowa jest ustalana na podstawie okoliczności faktycznych związanych z sytuacją danej osoby. W szczególności rezydencja danej osoby jest ustalana na podstawie takich okoliczności, jak: miejsce, gdzie dana osoba posiada dostępny dom lub mieszkanie; miejsce, gdzie przebywa najbliższa rodzina (żona, dzieci); miejsce osobistych i ekonomicznych powiązań (np. miejsce zatrudnienia); miejsce, gdzie dana osoba posiada majątek i rachunki bankowe; intencja długości pobytu w Holandii.

Dwie rezydencje

W przypadku gdy zarówno Polska, jak i Holandia uznają, na podstawie swoich przepisów, że dana osoba jest rezydentem podatkowym w obu tych krajach, będzie miała zastosowanie umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawarta pomiędzy Polską i Holandią. Ostatecznie zatem o miejscu zamieszkania takiej osoby zdecyduje wynik badania rezydencji według kryteriów wymienionych w tej umowie, tj. stałe miejsce zamieszkania; silniejsze powiązania osobiste lub gospodarcze; zwyczajowe przebywanie; obywatelstwo.
- Jeżeli żadne ze wskazanych kryteriów nie doprowadzi do rozstrzygnięcia konfliktu podwójnej rezydencji, wówczas właściwe władze Polski i Holandii, rozstrzygną sprawę w drodze wzajemnego porozumienia - zauważa Grzegorz Ogórek, konsultant w PricewaterhouseCoopers.
Jednocześnie podkreśla, że niezależnie od statusu podatkowego Polaka dochody, które otrzyma on jako wynagrodzenie za pracę wykonywaną w Holandii będą, co do zasady, podlegały opodatkowaniu w tym kraju. W pewnych przypadkach, jeśli Polak pozostaje nadal rezydentem w Polsce, to dochody te mogą zostać zwolnione z opodatkowania w Holandii, jeżeli są spełnione łącznie trzy warunki, tj:
• przebywa on na terytorium Holandii przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni podczas 12-miesięcznego okresu rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym,
• wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Holandii i
• wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w Holandii.
W praktyce jeśli wynagrodzenie, które uzyskuje polski rezydent podatkowy za pracę w Holandii, nie jest wypłacane przez holenderską firmę (ani nie ponosi ona kosztu tego wynagrodzenia), a Polak przebywa krócej niż pół roku w Holandii, to jego wynagrodzenie nie będzie w ogóle podlegało opodatkowaniu w tym kraju - argumentują eksperci PricewaterhouseCoopers.

Kategorie dochodów

System podatkowy w Holandii - jak wynika z danych naszych ekspertów - wyróżnia trzy kategorie dochodów, do których mają zastosowanie różne stawki podatkowe:
• Kategoria 1 (tzw. Box 1) obejmuje głównie dochody z pracy, z działalności gospodarczej oraz dochody wynikające z wartości posiadanej nieruchomości,
• Kategoria 2 (tzw. Box 2) obejmuje dochody z udziału w spółkach,
• Kategoria 3 (tzw. Box 3) obejmuje dochody z oszczędności i inwestycji.
Wydaje się, że z punktu widzenia Polaka wyjeżdżającego do pracy do Holandii najistotniejsze znaczenie będzie miało opodatkowanie dochodów z pracy, które należą do Kategorii 1. Dochody te obejmują wynagrodzenie uzyskane od pracodawcy oraz wszelkie świadczenia rzeczowe i pieniężne.
- Należy zauważyć, że dwie pierwsze stawki podatkowe (33,65 proc. oraz 41,4 proc.) zawierają również składki na holenderskie ubezpieczenia społeczne. W związku z tym w przypadku Polaka, który nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w Holandii (ponieważ np. został oddelegowany do pracy w Holandii przez pracodawcę z Polski i posiada certyfikat E-101 wydany przez polski ZUS), to stawki podatkowe mające zastosowanie do jego dochodów w tych progach są stosunkowo niskie (tj. 2,5 proc. do dochodów 17 319 euro i 10,25 proc. do dochodów 31 122 euro) - wyjaśnia Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Zauważa też, że wysokie stawki (do 52 proc.) są w rzeczywistości kompensowane przez dość liczne ulgi i zwolnienia podatkowe, np. odliczenia odsetek od kredytów mieszkaniowych, odliczenia dotyczące dojazdów do pracy, możliwość odliczenia wydatków związanych z utrzymaniem dzieci, z opieką medyczną, z edukacją podatnika, a także z darowiznami. Znaczne obniżenie podstawy opodatkowania może nastąpić również poprzez zastosowanie 30-proc. zwolnienia od dochodu pracowniczego dla cudzoziemców. W praktyce do dochodu osoby oddelegowanej do pracy w Holandii i zarabiającej około 50 tys. euro rocznie rzeczywista stawka podatkowa oscyluje w granicach 20 proc. Holenderski system podatkowy nie przewiduje wspólnego rozliczania z małżonkiem - małżonkowie rozliczają swoje dochody odrębnie.

Stosunek pracy

Jeśli dana osoba w ciągu roku uzyskuje dochód ze stosunku pracy od firmy holenderskiej, to pracodawca holenderski jest zobowiązany pobierać zaliczki na podatek dochodowy.
- Generalnie osoby uzyskujące dochód podlegający opodatkowaniu w Holandii są zobowiązane złożyć roczne zeznanie w terminie do 1 kwietnia następnego roku. Na wniosek podatnika możliwe jest również przedłużenie terminu składania zeznania podatkowego. W Holandii to nie podatnik dokonuje obliczenia zobowiązania podatkowego, lecz organy podatkowe. Wstępne rozliczenie podatkowe jest dokonywane przez fiskusa każdego roku po złożeniu zeznania, natomiast ostateczne rozliczenie podatkowe powinno być dokonane w ciągu trzech lat od końca danego roku podatkowego (którego dotyczy podatek) - mówi Grzegorz Ogórek.
Zgodnie z generalną zasadą ostateczna zapłata podatku przez podatnika powinna nastąpić w ciągu dwóch miesięcy od daty dokonania rozliczenia podatkowego.
Wynagrodzenia polskiego rezydenta uzyskane w związku z pracą wykonywaną w Holandii mogą zostać opodatkowane również w Polsce. Podwójnego opodatkowania unika się poprzez zastosowanie metody unikania podwójnego opodatkowania wynikającej ze wspomnianej umowy polsko-holenderskiej, tzw. proporcjonalnego odliczenia. Generalnie metoda ta polega na tym, że od podatku polskiego, który jest obliczany od całości dochodów podatnika, tj. zarówno dochodów holenderskich, jak i polskich, odejmuje się kwoty podatku zapłaconego w Holandii (do pewnego limitu). Polski rezydent zapłaci zatem w Polsce różnicę pomiędzy podatkiem należnym w Polsce a podatkiem zapłaconym w Holandii.
- Z naszej praktyki wynika, że w przypadku dochodów z pracy w Holandii w większości przypadków ostateczny podatek holenderski jest dużo niższy niż w Polsce. W związku z tym, Polacy będący rezydentami w Polsce i pracujący w Holandii, powinni się liczyć ze sporą dopłatą podatku w rocznym zeznaniu podatkowym składanym w naszym kraju - ostrzega Grzegorz Ogórek.
Polacy niebędący polskimi rezydentami podatkowymi nie będą w ogóle deklarować w Polsce dochodów uzyskanych za pracę w Holandii i konsekwentnie nie będą musieli płacić od tego dochodu podatku w Polsce.
Podstawa prawna
• Konwencja podpisana w Warszawie 13 lutego 2002 r. między Rzeczypospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz.U. z 2003 r. nr 216, poz. 2120).