Moja babcia chce przepisać mojej mamie mieszkanie własnościowe, którego jest jedynym właścicielem. Babcia ma jeszcze dwoje dzieci. Czy od takiej darowizny należy zapłacić jakiś podatek?

AGATA NIEŻYCHOWSKA
doradca podatkowy, Kancelaria Salans
Nie
Darowizna ta będzie zwolniona z podatku od spadków i darowizn bez konieczności zawiadamiania naczelnika właściwego urzędu skarbowego o otrzymaniu darowizny.
Co do zasady, darowizny rzeczy i praw majątkowych podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a obowiązek zapłaty podatku spoczywa na obdarowanym. Niemniej jednak, przy spełnieniu określonych warunków, od 1 stycznia 2007 r. dokonanie darowizny na rzecz najbliższych jest zwolnione od tego podatku. I tak, zwolnione od podatku jest między innymi nabycie przez zstępnych (tj. dzieci) w formie darowizny własności rzeczy lub praw majątkowych, pod warunkiem zgłoszenia tego nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Zgłoszenie to powinno zostać dokonane przez obdarowanego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego. W przypadku darowizny termin ten będzie liczony od chwili zawarcia umowy darowizny. Obowiązek zgłoszenia nabycia rzeczy (praw majątkowych) nie dotyczy sytuacji, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
W omawianym przypadku przedmiotem darowizny będzie spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, a darowizna zostanie dokonana na rzecz córki właścicielki prawa do tego lokalu. Ze względu na fakt, że przedmiotem darowizny będzie prawo do nieruchomości, dla skutecznego dokonania darowizny umowa darowizny bezwzględnie wymaga formy aktu notarialnego (zawarcie takiej umowy w zwykłej formie pisemnej, tj. bez udziału notariusza, nie doprowadzi do przejścia prawa do tego lokalu na obdarowaną). Zgodnie z przedstawionymi wyżej zasadami, darowizna ta będzie zwolniona z podatku od spadków i darowizn bez konieczności zawiadamiania przez córkę naczelnika właściwego urzędu skarbowego o otrzymaniu darowizny.
Przy czym, bez znaczenia dla konsekwencji podatkowych wynikających z dokonanej darowizny jest w tym przypadku fakt, że darowizna zostanie dokonana na rzecz córki z pominięciem pozostałych zstępnych (dzieci) darczyńcy.
Nabycie własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego w drodze darowizny nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych - ewentualne opodatkowanie nastąpi z chwilą uzyskania przychodu ze sprzedaży tego prawa w przyszłości. W aktualnym stanie prawnym przychody uzyskane z odpłatnego zbycia własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego są zwolnione od podatku, pod warunkiem że sprzedający był zameldowany w tym lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed dniem sprzedaży.
Ponadto, o ile w ramach darowizny nie dochodzi do przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, umowa darowizny nie podlega również opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W przypadku przejęcia powyższych obciążeń, opodatkowaniu podlega wartość przejętych przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy. W takiej sytuacji stawka podatku od czynności cywilnoprawnych wynosi 2 proc.
(EW)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 142, poz. 1514 z późn. zm.).
■ Art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
■ Art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) oraz art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 68, poz. 450).