W jaki sposób ustawy podatkowe uwzględniają specyfikę projektów realizowanych w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego?
Wprowadzając partnerstwo publiczno-prywatne do systemu prawego, dokonano też częściowej nowelizacji ustaw o podatkach dochodowych. Nowelizacja poszła głównie w kierunku zapewnienia neutralności podatkowej dla obu stron transakcji w sytuacji wniesienia przez podmiot publiczny wkładu własnego. I tak nieodpłatne otrzymanie wkładu przez partnera prywatnego (lub też przez spółkę utworzoną w celu realizacji przedsięwzięcia w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego przez partnera prywatnego i podmiot publiczny) jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym.
Analogicznie przychodu dla podmiotu publicznego nie stanowi nieodpłatne przekazanie całej infrastruktury przez partnera prywatnego po zakończeniu współpracy. Dodatkowo partner prywatny uprawniony jest do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu, kwoty stanowiącej różnicę wartości początkowej środków trwałych (wartości niematerialnych i prawnych) i dokonanych w trakcje inwestycji odpisów amortyzacyjnych. Należy zauważyć, że uprawnienie takie nie przysługiwałoby w przypadku zastosowania ogólnych zasad opodatkowania.
Nowelizacja ustawy o CIT nie uwzględnia w wystarczającym stopniu specyfiki transakcji realizowanych w modelu partnerstwa publiczno-prywatnego. Wprowadzone przez nią zmiany są zdecydowanie niewystarczające. Powoduje to wiele wątpliwości co do prawidłowego rozliczenia takich transakcji. Dodatkowe problemy wynikają z faktu, że nie wprowadzono żadnych specyficznych regulacji do ustawy o VAT. Nie zostały również zmienione ustawy regulujące inne podatki, np. podatek od czynności cywilnoprawnych czy podatki lokalne.
Brak regulacji wielu istotnych kwestii na gruncie wszystkich właściwie rodzajów podatków powoduje, że niejasności pojawiają się na każdym etapie transakcji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. Przykładowo trudno przesądzić, czy podmiot publiczny może zaliczyć do kosztów podatkowych wydatki związane z przygotowaniem przedsięwzięcia oraz czy może odliczyć naliczony VAT. Z kolei dla partnera prywatnego szczególnie dolegliwe mogą być przepisy dotyczące rozliczania straty podatkowej, która zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych rozliczana jest tylko w ciągu pięciu lat od jej wykazania. Tymczasem realizacja projektu partnerstwa publiczno-prywatnego przez partnera prywatnego charakteryzuje się dużą kumulacją kosztów na początkowym etapie przedsięwzięcia (wydatki na przygotowanie oferty, wydatki związane z budową infrastruktury), a odpowiadające tym kosztom przychody mogą pojawić się dopiero po kilkunastu latach.
Andrzej Dębiec
partner Kancelaria Lovells
