Rola dyrektora finansowego w obecnych czasach w firmie nie ogranicza się wyłącznie do pilnowania budżetu. Musi on brać pod uwagę wiele czynników wpływających na rozwój przedsiębiorstwa – wśród nich uwarunkowania makroekonomiczne oraz zmiany demograficzne. Między innymi te kwestie były poruszane na kongresie w Krakowie w ramach ogólnopolskiego, X cyklu spotkań Dyrektorów Finansowych.
Media

Prognozę zmian makroekonomicznych, z jakimi możemy mieć do czynienia w kolejnych miesiącach przedstawił Marcin Mazurek, wicedyrektor ds. Analiz Makroekonomicznych w mBanku. W jego ocenie nadchodzi czas, kiedy należy przypomnieć sobie zarządzanie finansami w warunkach rosnących stóp procentowych. - Być może to stwierdzenie brzmi niewiarygodnie, gdy inflacja pozostaje niska - ostatni odczyt w Polsce to 1,6 proc., a główna stopa pro-centowa NBP nie zmieniła się już przez 3 lata i pozostaje na poziomie 1,5 proc. – przekonywał Mazurek. - Skuteczne zarządzanie ryzykiem stopy procentowej polega jednak na tym, żeby przewidzieć przyszły stan świata zanim zrobią to inni. W takiej sytuacji można ustalić przyszłe koszty finansowania jesz-cze na dość niskim poziomie - dodał.

Co z tymi stopami?

Podstawowym narzędziem w badaniu wysokości przyszłych stóp procentowych jest cykliczna analiza gospodarek. Nie wystarczy przy tym sprawdzić, czy gospodarki będą przyspieszały bądź spowalniały. Warto rozpocząć od analizy luki popytowej, która pokazuje jaki jest stosunek bieżącego produktu krajowego brutto do produktu potencjalnego, czyli największego osiągalnego przy maksymalnym zaangażowaniu czynników produkcji i przy danych ich ce-nach. Metoda rozumowania jest tu prosta. Jeśli gospodarka wytwarza mniej niż potencjalnie może, napięć inflacyjnych nie ma - nie ma popytu na dodatkowe czynniki produkcji, w konsekwencji ich ceny nie rosną, nie ma presji na wzrosty cen wyrobów gotowych. Jeśli bieżący produkt przekracza produkt potencjalny, zaczynają się napięcia inflacyjne. Ekonomista przypomniał, że według prognoz OECD większość gospodarek rozwiniętych operuje już przy domkniętej luce popytowej, podobnie zresztą jak Polska i nasi regionalni sąsiedzi - Czechy, Słowacja, Węgry. Konsekwencją powinny być wzrosty inflacji a co za tym idzie – wzrosty stóp procentowych.

- Rynkowe stopy procentowe dostosowały się już po części do tego scenariusza – zaznaczył Marcin Mazurek. - Skupiając się na przypadku polskim, stawki 5-letnich swapów osiągnęły cykliczne minimum w okolicach 1,7 proc. pod koniec 2015 roku - wielokrotnie testowaliśmy to minimum także w 2016 roku. Obecnie jesteśmy na poziomie 2,4 proc. Nie sposób ulec jednak wrażeniu, że dostosowanie w górę jest raczej póki co symboliczne – dodał.
Z obserwacji i analiz wynika, że inwestorzy obecnie nie wierzą, że Rada Polityki Pieniężnej solidnie podniesie stopy procentowe. Pierwsza podwyżka stóp procentowych jest oczekiwana dość późno (koniec 2019 roku), a cały cykl zacieśnienia polityki pieniężnej zamyka się w 75-100 pb – to bardzo mało jak na standardy historyczne i biorąc pod uwagę siłę oddziaływania polityki pieniężnej na gospodarkę.

Trwa ładowanie wpisu

Uwaga skarbówka

To co się dzieje w makroekonomii ma niewątpliwie ogromny wpływ na decyzje finansowe zapadające w firmie, ale szczególne znaczenie ma też polityka państwa, a zwłaszcza działania organów karno-skarbowych. Ten temat z kolei przybliżyła zebranym Małgorzata Samborska, senior menedżer w Grant Thornton. Przypomniała, że fiskus dysponuje coraz bardziej inteligentnymi rozwiązaniami, za pomocą których przygląda się podatnikom. - Postęp techno-logiczny powoduje, że robi to coraz wnikliwiej i dokładniej. Narzędzia, które mu w tym pomagają to JPK, czyli dokument, który systematyzuje dane po-datników – dzięki temu urząd skarbowy jest w stanie w sposób systematyczny kontrolować nasze finanse i STIR, czyli system teleinformatyczny izby skarbowej – wyjaśniła Samborska.

- Już teraz zauważamy wzrost liczby czynności sprawdzających, bo dzięki JPK skarbówka może szybko reagować poprzez automatyzację czynności sprawdzających – wyjaśniała Samborska. - Spada jednak liczba kontroli podatkowych, ponieważ można już precyzyjnie wytypować kontrole na podstawie analizy ryzyka.
Z danych GT wynika, że o ile w 2015 roku łączna liczba kontroli VAT/CIT/PIT sięgnęła 59 446, to rok później spadła do 44 068, a w ubiegłym roku wyniosła już tylko 23 781.
Co ważne, w 2017 r. wpływy do budżetu państwa były wyższe o 42 mld zł w porównaniu do 2016 r.

Czeka nas podzielona płatność

W pracy urzędów skarbowych przydatny będzie też split payment, czyli model podzielonej płatności dotyczący podatku VAT. Funkcjonuje on na terenie kilku krajów, jak np. Czechy, Turcja czy Włochy. Powodem wdrożenia takiego rozwiązania była obserwowana do niedawna powiększająca się luka podatkowa w VAT. Przypomnijmy, że przepisy mają obowiązywać prawdopodobnie od 1 lipca 2018 roku. Jak wskazuje art. 108a ust. 1 projektu zmienianej ustawy, ze split payment będą mogli korzystać nabywcy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku. Płatności za zobowiązania z faktury będą oni mogli zrealizować na dwa rachunki bankowe: wartość netto - na rachunek bankowy dostawcy zaś VAT - na specjalny rachunek VAT dostawcy.
O wyzwaniach związanych ze split paymentem mówił też podczas jednej z debat Krzysztof Gerlach, dyrektor Departamentu Zarządzania Makroregionem Centralnym Bankowości Korporacyjnej w mBanku. Przekonywał, że jego wprowadzenie to ogromne koszty, ale też ogromne wyzwanie dla banku, a przede wszystkim dla bankowego IT. Zaznaczył jednak, że mBank jest już gotowy do obsługi firm w ramach podzielonej płatności, a dodatkowo podjął się roli szkoleniowca dla firm. – Zachęcamy też do sięgnięcia po naszą ofertę finansowania bieżącej działalności – mówił Gerlach. – Jeśli będzie trzeba, będziemy się starali zniwelować lukę płynnościową, jaka może się pojawić przy zastosowaniu split paymentu.

O emeryturę zadbaj już dziś

Dyskusja w ramach kongresu dyrektorów finansowych dotyczyła też rynku pracownika i benefitów, jakie firmy mogą mu zaproponować. Jednym z nich są Pracownicze Programy Emerytalne, których ideę przybliżył Krzysztof Morawski, dyrektor Regionalny ds. Klientów Instytucjonalnych, Union Investment TFI. Opowiadając o wiedzy dyrektorów finansowych na ten temat, zaprezentował badanie ARC Rynek i Opinia przeprowadzone w marcu tego roku wśród 301 przedstawicieli firm. Respondenci deklarują, że do otwarcia PPE przekonał fakt, że odkładanie na przyszłą emeryturę zwiększa atrakcyjność firmy w oczach potencjalnych pracowników (74 proc.), program stanowi dodatkową formę wynagrodzenia lub premiowania pracowników (48 proc.), lub w ten sposób mogą utrzymać pracowników (43 proc.). 91 procent badanych, który posiadają już PPE jest zadowolona z podjętej decyzji. Mimo to, ciągle niski jest odsetek firm, które już mają PPE. Aż 90 proc. nie założyło u siebie takich programów i większość z nich deklaruje, że nie zamierza tego zrobić w przyszłości.
Morawski odniósł się też do planów rządu stworzenia Pracowniczych Planów Kapitałowych. Z badania wynika, że 69 proc. respondentów słyszało o PPK i w 47 proc. śledzi projekt rządu, mimo iż obecnie 40% nie widzi żadnych korzyści z wprowadzenia programu.

To idzie młodość

Dużym wyzwaniem dla dyrektorów finansowych i HR w firmie jest młode pokolenie wchodzące na rynek pracy. O tym, jakie są oczekiwania młodych finansistów na świecie, co już wiedzą, a czego muszą nauczyć się i o najnowszych trendach w zdobywaniu kompetencji mówił Jakub Wojnarowski, dyrektor zarządzający ACCA Polska i Kraje Bałtyckie. - Finanse nie będą takie same z uwagi na globalizację, zwiększony poziom regulacji i nadzoru, oczekiwania wobec zawodu i rozwój technologii cyfrowych – przekonywał zebranych Wojnarowski. - Technologie zmieniają funkcjonowanie firm i ich finanse ze względu na coraz powszechniejsze użycie m.in. usług w chmurze, usług cyfrowych, sztucznej inteligencji i robotyki oraz wirtualną i rozszerzoną rzeczywistość – dodał.
- Pracodawcy muszą pamiętać, że globalizacja, cyfryzacja, nadregulacja przyspiesza – podkreślił dyrektor. – Rośnie też konkurencja, więc pracodawcy mierzą się z zupełnie nowymi wyzwaniami w zarządzaniu firmami. Dostęp do najlepszych i utalentowanych pracowników stanowi prawdopodobnie największą barierę szybkiego rozwoju. Następne pokolenie jest ambitne, w swojej karierze zawodowej wkalkulowało zmianę jako stały element - dodał.

Media

Jakub Wojnarowski – Dyrektor Zarządzający ACCA Polska i Kraje Bałtyckie

Konkurs Dyrektor Finansowy Roku stał się tak prestiżowy ze względu na laureatów, którzy mogą pochwalić się tym wyróżnieniem. Dobre wybory jury, kompetencje i osiągnięcia dyrektorów powodują, że rośnie ranga konkursu. Istotne jest, by laureat był w stanie wykazać się nie tylko wybitnymi osiągnięciami i sukcesami w zarządzaniu finansami – to traktujemy jako punkt wyjścia do rozpatrywania danej kandydatury, ale by wyróżniał się innymi cechami współczesnego doskonałego menadżera. Przede wszystkim szukamy osoby, która ma zdolność do myślenia strategicznego i wpływa na decyzje zarządów lub właścicieli firm. Jest w stanie analizować i syntetyzować informacje finansowe w taki sposób, by przekonać decydentów do podejmowania właściwych decyzji o przyszłości przedsiębiorstwa, uczestniczy w procesie budowania strategii i bierze za niego odpowiedzialność. Po drugie, współczesny dyrektor finansowy powinien być także sprawnym menadżerem i liderem dla swojego zespołu, który motywuje pracowników do efektywnej pracy oraz jest w stanie stworzyć wizję i przedstawić cele do osiągnięcia. Ostatnia cecha to innowacyjność działania, czyli zdolność do wprowadzania zmian, kreatywność w myśleniu, umiejętność wykorzystywania nowych dostępnych narzędzi cyfrowych. Taki dyrektor – z wyrazistą osobowością na pewno ma szansę na zwycięstwo w konkursie.

Paul Flanagan, Prezes Zarządu Towarzystwa Ubezpieczeń Euler Hermes

Przygotowując tegoroczny cykl kongresów oraz XIII edycję Nagrody uświadomiliśmy sobie, jak ten projekt w ciągu dekady przerodził się w stały element szerokorozumianej płaszczyzny do wymiany doświadczeń, dyskusji o zmianach w regulacjach prawnych oraz stał się ważnym miejscem, gdzie wszyscy możemy zastanowić się nad wyzwaniami jutra. Niesłabnące zainteresowanie ze strony osób zarządzających finansami biznesu w Polsce niezmiernie nas cieszy, a to pokazuje, że dyrektorzy finansowi potrzebują i oczekują wsparcia w codziennym podejmowaniu wyzwań. Jest dla nas zaszczytem, że od po-nad 10 lat możemy im w tym pomagać, a jednocześnie przyznając tytuł Dyrektora Finansowego Roku nagrodzić i zaprezentować środowisku tych najlepszych, którzy potrafią odnieść sukces.

Zgłoś swój udział do konkursu Dyrektor Finansowy Roku (ankieta aplikacyjna na www.dyrektorfinansowyroku.pl).
Termin nadsyłania zgłoszeń upływa 22 czerwca 2018 r.