We Francji istnieje rozbudowany system ulg prorodzinnych. Największą rolę odgrywa iloraz rodzinny. Jego wysokość, a tym samym łączne obciążenia podatkowe, zależy od części fiskalnych, obliczonych w zależności od wielkości i składu rodziny.
RAPORT
Łączny dochód do opodatkowania rodziny we Francji wynika z podzielenia rzeczywistego dochodu przez odpowiednią liczbę części fiskalnych. Jak wyjaśniła Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers, podziału tego dokonuje się w następujący sposób: pierwsza część przypada na osobę samotną, dwie części na małżonków, po pół części na każde z dwojga pierwszych dzieci będących na utrzymaniu i po jednej części na każde następne dziecko.
- W związku z tym np. dochód małżeństwa z trojgiem dzieci jest dzielony na cztery części. Od tak podzielonej kwoty oblicza się podatek według skali i następnie mnoży przez cztery. Dzięki temu zmniejsza się efekt progresji, czyli później wpada się w wyższe progi podatkowe. W rezultacie iloraz rodzinny pozwala na zapłacenie znacząco niższego podatku w przypadku posiadania licznej rodziny. Dodatkowo w sytuacji, gdy posiada się dziecko niepełnosprawne, można podwyższyć kwotę ilorazu o pół części fiskalnej - wyjaśniła Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Innymi instrumentami prorodzinnej polityki fiskalnej we Francji są ulgi związane bezpośrednio z kosztami ponoszonymi na wychowanie i wykształcenie dziecka.
- Przykładowo w roku 2006 można było odliczyć od dochodu opłaty ponoszone za opiekę nad dzieckiem wykonywaną poza własnym domem lub w domu przez asystenta wychowawczego - w wysokości 50 proc. kosztów do kwoty 2,3 tys. euro, jak i odliczyć od podatku niewielkie kwoty, mające częściowo pokryć koszty nauki dziecka w gimnazjum (rocznie 61 euro), liceum (153 euro) i szkole wyższej (183 euro) - obliczyła Joanna Narkiewicz-Tarłowska.
Iwona Boniecka, starszy konsultant w dziale doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers, wskazała, że we Francji dąży się przede wszystkim do uproszczenia systemu świadczeń rodzinnych, preferowania usług skierowanych ku rodzinie, zapewnienia opieki we wczesnym dzieciństwie, pomocy mieszkaniowej i minimum społecznego.
- Na uwagę zasługują te świadczenia, które pojawiają się w pierwszych trzech latach życia dziecka. W tym zakresie państwo francuskie wspiera rodziny, przyznając różnego typu zasiłki. Są to zasiłki o zróżnicowanych formach, dostosowane do wieku dziecka, sytuacji materialnej rodziny, potrzeb - m.in. zasiłki rodzinne, stałe dodatki na kolejne dzieci. Do tego dochodzą dodatki na dzieci chore i niepełnosprawne, dla rodziców samotnych, dodatek z okazji rozpoczęcia roku szkolnego, zasiłki dla bezrobotnych, tanie mieszkania komunalne, bezpłatna opieka medyczna itd. Łączne zasiłki wspomagające rodzinę we Francji kosztują 2,8 proc. PKB, co jest jednym z najwyższych wskaźników w Europie - tłumaczyła Iwona Boniecka.
Wskazała także, że rząd francuski przygotował szczególne udogodnienia dla rodziców, którzy zdecydują się na trójkę dzieci. Mogą oni wówczas liczyć na 750 euro miesięcznie, czyli dwa razy więcej niż przy drugim dziecku.
- Na uwagę zasługuje również francuski system emerytalny, w który wbudowane są rozwiązania stanowiące instrumenty polityki rodzinnej, m.in. podniesienie emerytury z uwagi na wychowanie dużej liczby dzieci, wydłużenie okresu składkowego i ubezpieczenie społeczne dla rodziców, których praca zawodowa to wychowywanie swych dzieci. Z reguły wychowanie trojga dzieci oznacza podniesienie wysokości emerytury o 10 proc., każde kolejne dziecko oznacza dodatkowy wzrost świadczenia o 5 proc., choć ogółem przyrost ten nie może przekroczyć 30 proc. kwoty bazowej - podsumowała Iwona Boniecka.
Ważne!
We Francji istnieje możliwość uzyskania zasiłków mieszkaniowych. Są one przyznawane w celu częściowego pokrycia kosztów wynajmu mieszkania osobom i rodzinom o niskich dochodach. Można otrzymać też zasiłek o charakterze rodzinnym, który skierowany jest do młodych małżeństw oraz do rodzin, które zamieszkują z osobami wymagającymi ich opieki, np. z dziećmi