PIOTR TRYBAŁA - Przy sprzedaży przedmiotu leasingu nowemu korzystającemu po wartości niższej niż rynkowa nie wystąpi u niego świadczenie częściowo odpłatne, stanowiące przychód.
Skutki cesji leasingu były od lat przedmiotem sporu między podatnikami a fiskusem. Dlaczego?
Organy podatkowe skupiły się na swoiście rozumianej wykładni literalnej przepisów podatkowych, zupełnie pomijając istotę przejęcia praw i obowiązków z umowy leasingu. Wykładnia taka prowadziła do absurdalnych, niemożliwych do spełnienia warunków przejmowanej umowy leasingu, aby skorzystać z preferencji podatkowych. Wyrok WSA w Białymstoku (sygn. akt I SA/Bk 80/10) daje nadzieję na zmianę tej sytuacji.
Jakie są warunki leasingu?
W związku z tym, że umowy leasingu mają charakter długoterminowy, a firma leasingowa kupuje przedmiot leasingu pod konkretnego leasingobiorcę, ten ostatni zobowiązuje się ponosić raty leasingowe, których łączna wysokość wynosi co najmniej cenę nabycia przedmiotu leasingu. Skoro leasingobiorca spłaca wartość przedmiotu leasingu w trakcie umowy, po zakończeniu umowy ma prawo nabyć przedmiot za wartość znacznie niższą niż rynkowa.
Gdzie tkwi problem?
Leasingobiorca w trakcie trwania umowy może zmienić zdanie i zrezygnować z używania przedmiotu leasingu. Może więc sprzedać prawa wynikające z umowy. W związku z tym, że umowa została zawarta na czas oznaczony, nie może jej skrócić dowolnie. Przepisy podatkowe wskazują, że minimalny okres umowy leasingu to co najmniej 40 proc. normatywnego okresu amortyzacji, a dla nieruchomości 10 lat. Dokonanie cesji leasingu w trakcie trwania tego okresu oznacza, że w stosunku do nowego korzystającego warunki te nie będą spełnione.
Ma to znaczenie dla sprzedaży poleasingowej. Organy podatkowe twierdzą, że firma leasingowa może sprzedać przedmiot leasingu po tej wartości, tylko gdy umowa spełnia warunki podatkowe. Zdaniem fiskusa, firma leasingowa nie będzie mogła sprzedać przedmiotu leasingu po niższej wartości, nowemu korzystającemu, bez domiaru podatkowego, a korzystający będzie zobowiązany ustalić jako przychód wartość świadczenia częściowo odpłatnego.
Co wynika z wyroku WSA w Białymstoku?
Wyrok ten, choć dotyczy tylko leasingobiorcy potwierdza, że warunki podatkowe odnoszą się do samej umowy leasingu, a nie poszczególnych jej stron. Oznacza to, że nawet jak zmieni się korzystający, to umowa leasingu jest kontynuowana przez nowego korzystającego. Nie dochodzi do zawarcia nowej umowy. Zatem suma opłat i okres trwania powinny być ustalane dla całej umowy. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży przedmiotu leasingu nowemu korzystającemu po wartości niższej niż rynkowa nie wystąpi u niego świadczenie częściowo odpłatne, stanowiące przychód podatkowy. Wyrok nie odnosi się do sytuacji firmy leasingowej, która sprzedaje przedmiot leasingu po wartości niższej niż rynkowa. Jednak uznanie przez sąd, że umowa leasingu jest kontynuowana, powinno mieć adekwatny skutek również dla tego podmiotu. Wyrok może mieć szerokie zastosowanie do wszelkich form cesji praw z leasingu.