Fundusz na cele inwestycyjne można tworzyć już z zysku za ubiegły rok – potwierdził resort finansów w odpowiedzi na pytanie DGP. Nadal jednak nie wiadomo, co z VAT, gdy firma dokona już inwestycji.
Wykładnia MF jest bardzo korzystna dla spółek z o.o. i akcyjnych. Jeżeli ich wspólnicy zdecydują się przeznaczyć część zysku za 2020 r. na utworzenie specjalnego funduszu inwestycyjnego, to spółka będzie mogła zaoszczędzić na podatku już w 2021 r. (trzeba go tylko wyodrębnić w kapitale rezerwowym).
Odpowiedź resortu finansów oznacza, że nie trzeba będzie czekać z tym jeszcze całego roku.
Podstawową zaletą płynącą z utworzenia funduszu jest możliwość szybszego rozliczenia inwestycji w kosztach uzyskania przychodu. Spółka może bowiem zaliczać do kosztów już same odpisy na fundusz. Nie musi czekać, aż kupi lub wytworzy środki trwałe, a potem będzie je amortyzować, czyli rozliczać w czasie poniesiony wydatek (przez odpisy amortyzacyjne).
Rozwiązanie to przypomina nieco odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych – one również są podatkowym kosztem, przez co nie są nim już potem same wydatki z tego funduszu.
Powstało jednak pytanie, kiedy po raz pierwszy można utworzyć taki fundusz. Przepisy umożliwiające podatnikom CIT odliczanie odpisów na fundusz na cele inwestycyjne weszły w życie 1 stycznia 2021 r. i mają zastosowanie do dochodów osiągniętych dopiero od tego dnia. Powstała więc obawa, że i zysk musi być osiągnięty najwcześniej za 2021 r.
Odpowiedź MF rozwiewa tę wątpliwość. Zysk, z którego ma być utworzony fundusz na cele inwestycyjne, może być już za 2020 r. – wynika z odpowiedzi resortu (odnosi się ona oczywiście do podatnika, którego rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy).
Są warunki
Chcąc odliczyć od przychodu odpisy na taki fundusz, trzeba spełnić warunki określone w art. 15 ust. 1hb ustawy o CIT. Przede wszystkim spółka musi sprostać wymogom zapisanym w art. 28j ust. 1 pkt 1–6 ustawy o CIT, a więc identycznym jak te przewidziane w przepisach o tzw. estońskim CIT (mimo że to całkiem odrębne rozwiązanie, niemające nic wspólnego z funduszem na cele inwestycyjne).
Musi to być więc spółka z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjna, której wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne (na dodatek spełniające określone warunki). Poza tym jej przychody za poprzedni rok podatkowy nie mogły przekroczyć 100 mln zł. Pozostałe warunki odnoszące się do spółki wymieniamy w infografice.
Ale to nie wszystko. Ustawodawca stawia też wymogi względem samego funduszu:
- może on być tworzony tylko z zysku osiągniętego za rok poprzedzający rok podatkowy,
- musi on zostać wyodrębniony w kapitale rezerwowym spółki i być utworzony wyłącznie na cele inwestycyjne, o których mowa w art. 28g ust. 1 i 2 ustawy o CIT,
- pieniądze (równowartość odpisów) muszą być wpłacane na wyodrębniony rachunek bankowy lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej,
- nie mogą to być pieniądze z pożyczki, kredytu, dotacji, subwencji, dopłat ani z innych form wsparcia finansowego,
- środki zgromadzone na rachunku funduszu muszą być wydane na cele inwestycyjne nie później niż w roku podatkowym następującym po roku, w którym dokonano odpisu, chyba że podatnik złoży do urzędu skarbowego informację o planowanych inwestycjach i wskaże w niej rok wydatkowania środków funduszu; wtedy pieniądze muszą zostać wydane na wskazane cele inwestycyjne nie później niż w trzecim roku podatkowym następującym po roku, w którym dokonano odpisu.
Trzeba pamiętać, że odpis na fundusz to pomoc de minimis.
Co z VAT
Problem może powstać, gdy firma poczyni już inwestycje ze zgromadzonych w ten sposób pieniędzy. Z art. 28g ust. 1 i 2 ustawy o CIT wynika, że muszą to być wydatki na zakup fabrycznie nowych środków trwałych bądź ich wytworzenie lub opłaty leasingowe (w części stanowiącej spłatę wartości początkowej środka trwałego).
Najprawdopodobniej w wydatkach tych będzie zawarty VAT. Bardzo możliwe jest też, że spółka odliczy go (jako podatek naliczony) od swojego podatku należnego.
Powstaje pytanie: czy w takiej sytuacji spółka będzie musiała skorygować koszty uzyskania przychodów? Z jednej strony przepisy o zaliczaniu do kosztów odpisów na fundusz inwestycyjny nic nie mówią o obowiązku przyszłej korekty z powodu odliczenia VAT. Z drugiej strony jednak VAT nie jest kosztem uzyskania przychodu (chyba że podatnik jest zwolniony z VAT lub nie przysługuje mu prawo odliczenia podatku naliczonego).
Ustawa o CIT nie daje odpowiedzi na to pytanie, dlatego zwróciliśmy się z nim do Ministerstwa Finansów. Gdy tylko otrzymamy odpowiedź, poinformujemy.
Kto i na co może utworzyć fundusz inwestycyjny
