Przedsiębiorcy mają oznaczać w JPK_V7 symbolem MPP również transakcje, przy których dobrowolnie zapłacono w podzielonej płatności. Eksperci: to pułapka zastawiona na firmy.

Na razie to jeszcze projekt, ale zmienione zasady mają dotyczyć już rozliczeń za kwiecień, a więc byłyby stosowane w JPK_V7 składanym do 25 maja br.
– Najprawdopodobniej projektujący przepisy o JPK_V7 nigdy nie musieli na żywo wypełniać jednolitego pliku kontrolnego. A przydałoby się – komentuje Adam Bartosiewicz, doradca podatkowy i partner w kancelarii EOL.
Tadeusz Kościński: Split payment dla wszystkich faktur? To możliwe [WYWIAD]
Tadeusz Kościński: Split payment dla wszystkich faktur? To możliwe [WYWIAD]

Zobacz również
Podobnie uważa Krzysztof Jaros, radca prawny i menedżer w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy. – Projektowane rozwiązania są oderwane od rzeczywistości biznesowej – mówi.
Zdaniem ekspertów kluczowe jest to, że o dobrowolnym zastosowaniu split paymentu decyduje nabywca w chwili dokonywania płatności. Sprzedawca, wystawiając fakturę, nie może więc wiedzieć, czy klient zapłaci w tradycyjny sposób czy w podzielonej płatności.
– W konsekwencji, aby właściwie zastosować oznaczenie MPP w jednolitym pliku kontrolnym, sprzedawca musiałby nie tylko, jak dotychczas, monitorować, czy dany klient w ogóle mu zapłacił, ale też, w jaki sposób to zrobił, czyli czy zastosował MPP. Taki dodatkowy obowiązek z pewnością będzie sporym obciążeniem dla przedsiębiorców – uważa Krzysztof Jaros.
Podatnicy, których JPK będą zawierać błędy uniemożliwiające „weryfikację prawidłowości transakcji” i którzy nie skorygują takich błędów w ciągu 14 dni od wezwania z urzędu skarbowego, będą musieli – tak jak dotychczas – liczyć się z karą 500 zł (art. 109 ust. 3h ustawy o VAT).
Miało być łatwiej…
Pomysł podawania symbolu MPP również wtedy, gdy podzielona płatność będzie zastosowana dobrowolnie, pojawił się w projekcie nowelizacji rozporządzenia z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988 ze zm.).
Split payment tylko obowiązkowy?
Niewykluczone, że opisywany problem rozwiąże się sam, jeżeli wejdą w życie inne plany resortu finansów. We wtorkowym wywiadzie dla DGP minister finansów, funduszy i polityki regionalnej Tadeusz Kościński poinformował o rozważanej przez MF koncepcji, aby przepisy o podzielonej płatności stały się w przyszłości obowiązkowe dla wszystkich podatników (patrz „Mam nadzieję, że będziemy mogli szybko otwierać gospodarkę”, DGP nr 61/2021). Minister nie podał jednak żadnej daty, natomiast zapewnił, że resort nie wprowadzi tej zmiany bez konsultacji z przedsiębiorcami. Jako możliwe wskazał też inne rozwiązanie – obniżkę progu dla obowiązkowego split paymentu (obecnie 15 tys. zł). Niewątpliwie pełne upowszechnienie split paymentu wyeliminowałoby wątpliwości co do tego, kiedy należy zastosować symbol MPP w JPK_V7.
O projekcie poinformowaliśmy szczegółowo w artykule „Ministerstwo Finansów chce uprościć JPK_V7” (DGP nr 53/2021).
Ministerstwo Finansów chce uprościć JPK_V7
Ministerstwo Finansów chce uprościć JPK_V7

Zobacz również
Jedna ze zmian miałaby dotyczyć właśnie oznaczenia MPP. Obecnie symbol ten należy podać w JPK_V7 wyłącznie wtedy, gdy istnieje ustawowy obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności. To oznacza, że muszą być spełnione łącznie dwa warunki:
  • faktura dotyczy towaru lub usługi wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, i
  • kwota należności brutto na fakturze przekracza 15 tys. zł.
Jeśli sprzedawca dobrowolnie oznaczył fakturę symbolem MPP (mimo braku takiego obowiązku) albo nabywca dobrowolnie opłacił ją w ten sposób, to nie należy podawać w JPK_V7 oznaczenia MPP. Potwierdził to dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 11 lutego 2021 r. (sygn. 0111-KDIB3.1.4012.905.2020.1.IK).
…ale będzie trudniej
Ministerstwo Finansów nie uzasadniło, dlaczego oznaczenie MPP miałoby być teraz stosowane także przy dobrowolnym split paymencie. Wyjaśniło jedynie, że projekt nowelizacji został przygotowany „w związku z licznymi wątpliwościami interpretacyjnymi i postulatami podatników”.
Nie przekonuje to jednak ekspertów. – Jeden problem może zostać zastąpiony przez inny, i to może poważniejszy – uważa Kajetan Kubicz, adwokat w kancelarii LTCA.
Tłumaczy, że dotychczas sprzedawcy nie mieli większych problemów ze stosowaniem symbolu MPP, bo znają rodzaj i specyfikę swoich towarów lub usług.
Problem mieli nabywcy, w szczególności – jak mówi ekspert – gdy kontrahent odmawiał jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o obowiązkowe zastosowanie split paymentu albo udzielone przez niego wyjaśnienia co do klasyfikacji statystycznej towaru lub usługi budziły wątpliwości.
Projekt nowelizacji rozwiązuje ten problem, ale rodzi kolejne. – Ani z projektu, ani z jego uzasadnienia nie wynika sposób postępowania wobec faktur zaliczkowych i faktur z odpowiednio długimi terminami zapłaty. Brak jest też odpowiedzi na pytanie, co zrobić w sytuacji, gdy sprzedawca nie wie, czy nabywca zapłaci w split paymencie, czy z niego zrezygnuje – wylicza Kajetan Kubicz.
Czeka nas wysyp korekt
Krzysztof Jaros tłumaczy problem na przykładzie.

Przykład

Podatnik sprzedaje 30 kwietnia br. towary nieobjęte obowiązkowym MPP i tego samego dnia wystawia fakturę z 30-dniowym terminem płatności. Termin zapłaty przypada więc już po upływie czasu na złożenie JPK_V7. Jeżeli więc nabywca nie zapłaci wcześniej, to ani sprzedawca, ani jego klient nie wiedzą, czy transakcja zostanie objęta MPP.
Czy w takim razie po zapłacie np. 29 maja w podzielonej płatności trzeba będzie skorygować JPK_V7?
– Wydaje się to nonsensem, ponieważ dla wielu podatników mogłoby to oznaczać obowiązek składania takich korekt de facto co miesiąc lub nawet częściej – mówi Krzysztof Jaros.
Przypomina, że ustawa o VAT nakłada obowiązek korekty ewidencji w terminie 14 dni od wykrycia błędu lub zmiany danych w ewidencji.
– Korekta rozliczeń byłaby wymagana zawsze, gdy sprzedawca np. nie przewidział zastosowania podzielonej płatności i uwzględniając fakturę w ewidencji, zaniechał zastosowania znacznika „MPP”, natomiast nabywca zastosował płatność podzieloną. W takim przypadku sprzedawca zawsze jest uzależniony od decyzji podmiotu dokonującego płatności, a realne zastosowanie lub brak zastosowania split paymentu będzie miało bezpośrednie przełożenie na potencjalne nieprawidłowości w JPK-V7 – zwraca uwagę Kajetan Kubicz.
Podkreśla, że każda nieprawidłowość wpływa na wadliwość prowadzenia ksiąg i rodzi odpowiedzialność karnoskarbową.
Poprawki do poprawki?
Jakie jest więc rozwiązanie tego problemu?
– Być może należałoby w ogóle odejść od obowiązku stosowania symbolu MPP w JPK_V7? – zastanawia się Adam Bartosiewicz.
Zwraca uwagę na to, że dzięki określaniu przez podatników wartości transakcji i podawaniu kodów GTU fiskus jest w stanie automatycznie wykryć większość przypadków, w których należałoby zastosować mechanizm podzielonej płatności.
– Śmiem twierdzić, że rezygnacja ze stosowania symbolu MPP nie będzie miała dużego wpływu na szczelność systemu, a zmniejszy zakres biurokratycznych obowiązków ciążących na przedsiębiorcach – uważa ekspert.
Podzielona płatność w ustawie, w JPK i w planach Ministerstwa Finansów
Jak jest obecnie? Jak będzie po wejściu w życie nowelizacji rozporządzenia z 15 października 2019 r. (Dz.U. poz. 1988 ze zm.) Jak może być po wejściu w życie najnowszych zapowiedzi ministra finansów*)
W ustawie o VAT:Podatnicy mają obowiązek stosować mechanizm podzielonej płatności, jeśli spełnione są łącznie dwa warunki:• faktura dotyczy towaru lub usługi wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, i• kwota należności brutto na fakturze przekracza 15 tys. zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej.W pozostałych przypadkach mechanizm podzielonej płatności jest dobrowolny W ustawie o VAT:Nic się nie zmieni W ustawie o VAT:• próg należności brutto na fakturze, który decyduje o stosowaniu obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności, zostałby obniżony z 15 tys. zł, lub• mechanizm podzielonej płatności stałby się obowiązkowy w obrocie gospodarczym
W JPK_V7:Oznaczenie MPP należy stosować wyłącznie do transakcji objętych obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności W JPK_V7:Oznaczenie MPP trzeba byłoby stosować zarówno do transakcji objętych obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności, jak i w sytuacjach gdy został on zastosowany dobrowolnie W JPK_V7:Niewykluczone, że oznaczenie MPP należałoby stosować zawsze. Stałoby się tak, gdyby mechanizm podzielonej płatności był obowiązkowy w obrocie gospodarczym
* patrz wywiad ministra Tadeusza Kościńskiego dla DGP „Mam nadzieję, że będziemy mogli szybko otwierać gospodarkę” (DGP nr 61/2021)