Subskrybuj nas na Youtube
Przeniesienie zysku wypracowanego przez spółkę jawną na jej kapitał zapasowy nie oznacza, że automatycznie powstaje obowiązek zapłaty PCC – wynika z wyroku NSA.
/>
W takiej sytuacji natomiast – jak dodał sąd – należy ustalić, czy nie była to pożyczka udzielona spółce przez wspólnika, dopłata lub oddanie rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.
Jest uchwała, jest PCC
Fiskus zażądał podatku od czynności cywilnoprawnych, bo wspólnicy spółki jawnej podjęli uchwałę o przesunięciu wypracowanego w ciągu roku zysku na kapitał zapasowy. Zasadniczo spółki osobowe (a do takich należy m.in. spółka jawna) nie mają obowiązku tworzenia takiego kapitału, ale mogą to robić. Dzięki temu mogą gromadzić na nim środki np. na pokrycie ewentualnych strat, które mogłyby się pojawić w kolejnym roku.
Dotychczas fiskus uznawał, że przeksięgowanie zysku wypracowanego przez spółkę osobową na jej kapitał zapasowy nie powoduje obowiązku zapłaty PCC (tak np. w interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 11 grudnia 2014 r., nr IPTPB2/436-140/ 14-2/AK).
W sprawie rozstrzygniętej przez NSA fiskus uznał jednak inaczej. Stwierdził, że przeniesienie zysku na kapitał zapasowy to de facto podwyższenie wkładów wspólników. Zażądał więc podatku. Taką wykładnię przepisów podważył dopiero NSA. Orzekł, że pozostawienie zysku w spółce osobowej to nie to samo co podwyższenie wkładów jej wspólników.
Zysk to wkład
Wyrok dotyczył spółki jawnej, która wypracowała 2,5 mln zł zysku. Jej wspólnicy podjęli uchwałę o przeniesieniu go na kapitał zapasowy. Początkowo spółka sama złożyła deklarację PCC-3 i wpłaciła do urzędu przeszło 12 tys. zł podatku (obliczonego według stawki 0,5 proc. od zysku przeniesionego na kapitał zapasowy). Po pewnym czasie doszła jednak do wniosku, że zapłaciła go nienależnie, bo takie przesunięcie zysku nie jest opodatkowane.
Wątpliwości wzięły się z interpretacji przepisów ustawy o PCC. Zgodnie z nią, podatek jest należny m.in. od zmiany umowy spółki (art. 1 ust. 1 pkt 2), a w przypadku umowy spółki osobowej taką zmianą jest m.in. wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki (art. 1 ust. 3 pkt 1). Obiekcje dotyczyły tego, jak to rozumieć.
Spółka doszła do wniosku, że wspólnicy nie wnieśli ani nie podwyższyli wkładów, tylko pozostawili w niej wypracowany zysk. W związku z tym zażądała zwrotu nadpłaty.
Naczelnik urzędu skarbowego nie zamierzał jednak oddać pieniędzy. Wyjaśnił, że spółki osobowe, w przeciwieństwie do kapitałowych, muszą płacić PCC od każdego zwiększenia majątku, a nie tylko od podwyższenia kapitału zakładowego. Muszą więc płacić daninę także wtedy, gdy ulokują zysk na kapitale zapasowym.
Tego samego zdania był Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. Stwierdził, że w spółkach osobowych podstawę opodatkowania stanowi wartość wszystkich wkładów, także tych wnoszonych na kapitał zapasowy.
Zostawić nie znaczy wnieść
Spółka absolutnie się z tym nie zgadzała. W skardze kasacyjnej tłumaczyła, że pozostawienie zysku w spółce osobowej nie ma nic wspólnego z wniesieniem ani podwyższeniem wkładu.
NSA się z tym zgodził. Sędzia Jerzy Rypina wyjaśnił, że uchwała wspólników o przeniesieniu zysku na kapitał zapasowy spółki osobowej nie może być utożsamiana z podwyższeniem wkładu. Fiskus nie może więc na tej podstawie żądać od spółki podatku.
Zarazem jednak zwrócił uwagę, że może istnieć inna podstawa opodatkowania takiej czynności. Z art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy o PCC wynika bowiem m.in., że zmianą umowy spółki jest także: pożyczka udzielona spółce przez wspólnika, dopłata lub oddanie spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.
W związku z tym organ podatkowy powinien ustalić, czy przekazanie zysku nie miało przypadkiem takiego charakteru. Jeśli tak, to PCC mógł być jednak należny – powiedział sędzia.
Interpretacje korzystne dla podatników
Dyrektorzy izb skarbowych dotychczas przyznawali, że przesunięcie zysku na kapitał zapasowy spółki osobowej nie może być utożsamiane z podwyższeniem wkładu i w związku z tym PCC się nie należy. Potwierdzili to m.in.:
● dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 11 grudnia 2014 r. (IPTPB2/436-140/ 14-2/AK),
● dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacjach: z 22 grudnia 2014 r. (IPPB2/ 436-713/14-2/MZ) i z 10 grudnia 2014 r. (IPPB2/436-611/14-2/AF).
OPINIA
Istotne jest to, co napisano w ustawach
Wyrok NSA jest ze wszech miar słuszny. Przekazanie zysku na kapitał zapasowy zarówno w spółce osobowej, jak i kapitałowej nie podlega opodatkowaniu PCC. Podatek byłby należny dopiero wówczas, gdyby wspólnik zdecydował się na przeznaczenie zysku na zwiększenie swojego wkładu w spółce osobowej albo podwyższenie kapitału zakładowego w spółce kapitałowej (tzw. kapitalizacja rezerw). Takie czynności są opodatkowane stawką 0,5 proc. jako zmiana umowy spółki.