Bez podwójnego PIT przy przekształceniu spółki cywilnej w spółkę z o.o.

Niepodzielony zysk wypracowany przez wspólników spółki cywilnej, który został następnie wniesiony do spółki kapitałowej i wyodrębniony w jej bilansie, nie jest przy późniejszym podziale powtórnie opodatkowany – orzekł po raz kolejny Naczelny Sąd Administracyjny.

Spór z fiskusem dotyczył zysku spółki z o.o., która powstała z przekształcenia spółki cywilnej. Jej kapitał zakładowy został w części sfinansowany niepodzielonymi zyskami wypracowanymi przez wspólników spółki cywilnej. Każdy z nich zapłacił już PIT od dochodu z działalności w spółce cywilnej, proporcjonalnie do swojego udziału w niej.

Część niepodzielonego zysku spółki cywilnej stała się częścią kapitału własnego spółki z o.o., a pozostała część (nadwyżka) widnieje w bilansie spółki z o.o. jako zysk z lat ubiegłych.

Spółka zamierzała wypłacić udziałowcom niepodzielony zysk wypracowany przez spółkę cywilną, a widniejący w bilansie jako zysk z lat ubiegłych. Zapewniła, że nie będzie się to wiązać ze zmniejszeniem liczby ani wartości udziałów i nie wpłynie na zakres prawa do udziału w zyskach spółki z o.o.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że wypłata ta będzie opodatkowana, bo – jak stwierdził – będzie to przychód z udziału w zyskach osób prawnych (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT). Wyjaśnił, że podstawą uzyskania przychodu z tego źródła jest tytuł prawny do kapitału spółki z o.o. i nie ma znaczenia to, czy są to zyski wypracowane już przez spółkę z o.o., czy przez jej poprzedniczkę prawną.

Za bez znaczenia fiskus uznał też to, czy całość majątku dawnej spółki cywilnej została przekazana na kapitał zakładowy, czy częściowo na kapitał zapasowy, ani to, czy widnieje ona w bilansie spółki z o.o. jako zysk z lat ubiegłych.

Tego samego zdania był WSA w Białymstoku (sygn. akt I SA/Bk 165/21). Orzekł, że zysk widniejący w bilansie spółki z o.o. będzie w chwili wypłaty udziałowcom przychodem z udziału w zysku osoby prawnej i tym samym będzie opodatkowany, mimo że został wypracowany za czasów spółki cywilnej i raz już wspólnicy zapłacili od niego PIT.

Nie zgodził się z tym NSA. Podkreślił, że nie można utożsamiać zysku już raz wypracowanego przez wspólnika spółki cywilnej z zyskiem osoby prawnej, jaką jest spółka z o.o. Spółka cywilna nie ma podmiotowości ani osobowości prawnej, jest tylko umową cywilną, a jej zysk wypracowują wspólnicy, którzy płacą podatek od dochodu z tego źródła – wyjaśnił sąd.

– Jeśli wspólnicy wnieśli taki zysk ze spółki cywilnej do kapitału spółki z o.o., wyodrębnili go w bilansie i raz już zapłacili od niego PIT, to nie można traktować wypłaty po przekształceniu jako przychodu z tytułu udziału w zysku osoby prawnej – tłumaczyła sędzia Alicja Polańska.

Przywołała też wcześniejsze wyroki NSA, m.in. z 29 czerwca 2023 r. (II FSK 51/21) i 30 sierpnia 2023 r. (II FSK 252/21).

– Zyski wypracowane w ramach spółki cywilnej nie stają się z chwilą przekształcenia zyskiem osoby prawnej, co wynika ze wskazanych orzeczeń, a sąd w tym składzie podziela tę wykładnię – podsumowała sędzia Polańska. ©℗

orzecznictwo