Wycieczka w nagrodę kreuje wizerunek spółki, ale czy jest kosztami reprezentacji?

Wydatki na sfinansowanie pracownikom kontrahenta ekskluzywnej wycieczki są kosztami reprezentacji, przez co nie można ich odliczyć. Natomiast uczestnicy takiej wycieczki nie uzyskują z tego tytułu przychodu podatkowego – orzekł NSA.

Chodziło o spółkę, która zorganizowała konkurs dla pracowników swojego największego dostawcy, a jego zwycięzcom opłaciła wyjazd na ekskluzywną i drogą wycieczkę zagraniczną.

Sądziła, że uczestnicy tej wycieczki nie uzyskają z tego tytułu przychodu podatkowego (z nieodpłatnych świadczeń), ponieważ ona sama nie zaliczy poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Uważała, że są to koszty reprezentacji wyłączone z kosztów podatkowych na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT. W tej sytuacji nie mogą być one także przychodem u nagrodzonych osób – argumentowała spółka.

Na wypadek jednak, gdyby fiskus uznał inaczej, dodała, że powinno mieć tu zastosowanie zwolnienie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o PIT. Przysługuje ono do wysokości diet za podróż służbową określonej w rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2190). Spółka była więc zdania, że jeśli już, to opodatkowana powinna być jedynie nadwyżka ponad tę kwotę.

Co z przychodem i zwolnieniem

Nie zgodził się z nią dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, i to dwukrotnie.

Za pierwszym razem, w interpretacji z 2017 r., stwierdził, że uczestnicy wycieczki uzyskali przychód z nieodpłatnych świadczeń, więc spółka powinna im wystawić i przesłać do urzędu skarbowego informację PIT-8C. Uznał zarazem, że nie ma tu zastosowania zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o PIT, bo przysługuje ono jedynie osobom, które wybrały się w podróż służbową.

Interpretację tę uchylił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 728/18). Stwierdził, że osoby nieodbywające podróży służbowej również mogą korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o PIT – do wysokości diet określonej w rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej.

W drugiej interpretacji (z 2019 r.) dyrektor KIS tylko częściowo zgodził się ze spółką. Związany stanowiskiem sądu uznał, że pracownicy kontrahenta mogą skorzystać ze zwolnienia do wysokości diet określonej w rozporządzeniu. Nie zmienił natomiast zdania, że mamy tu do czynienia z przychodem z nieodpłatnego świadczenia. W konsekwencji podtrzymał stanowisko, że spółka musi wystawić i przesłać dalej informację PIT-8C, tyle że od nadwyżki ponad kwotę zwolnienia.

Co z kosztami

Jeśli chodzi o koszty zorganizowania wyjazdu, to dyrektor KIS w obu interpretacjach stwierdził, że nie są to koszty reprezentacji, bo pracownicy dostawcy nie mają obowiązku dbać o dobry wizerunek spółki finansującej ich wyjazd.

Spółka zaskarżyła również tę drugą interpretację, a WSA w Warszawie ponownie stanął po jej stronie. W wyroku z 22 wrześ nia 2020 r. (III SA/Wa 2882/19) sąd odwołał się do wyroku siedmiu sędziów NSA z 17 czerwca 2013 r. (II FSK 702/11), który dotyczył co prawda kosztów usług gastronomicznych, ale wpisywał się w istotę sporu dotyczącego kosztów reprezentacji.

W nawiązaniu do tamtego orzeczenia WSA w Warszawie wyjaśnił więc, że reprezentacja oznacza kreowanie dobrego wizerunku firmy na zewnątrz, także u największego dostawcy spółki i jego pracowników. Wydatki obejmujące m.in. wykwintne kolacje w restauracjach, ekskluzywne wycieczki, uczestnictwo w pokazach artystycznych czy rejsy statkiem mają charakter wystawny. Ich celem jest wykreowanie pozytywnego wizerunku spółki oraz przedstawienie jej w korzystnym świetle na tle konkurentów.

W konsekwencji warszawski sąd uznał, że poniesione przez spółkę wydatki na zorganizowanie pracownikom kontrahenta ekskluzywnej wycieczki mają charakter reprezentacyjny. W rezultacie z jednej strony nie mogą być kosztem uzyskania przychodu, ale z drugiej nie mogą być przychodem dla osób korzystających z wycieczki. W tej sytuacji spółka nie musi wystawiać i przesyłać do urzędu skarbowego informacji PIT-8C – orzekł WSA.

Fiskus się myli

Wyrok ten utrzymał w mocy NSA. Sąd kasacyjny nie miał wątpliwości, że w tej sprawie celem reprezentacyjnym było wykreowanie pozytywnego wizerunku spółki.

– Organ ocenił stan faktyczny w sposób nieadekwatny, nie skupiając się na istocie problemu, lecz na innych kwestiach, mniej ważnych z punktu widzenia normy prawnej i jej podstaw znajdujących się w przepisach podatkowych – uzasadnił wyrok sędzia Andrzej Melezini.

W ocenie NSA dyrektor KIS powinien zachować właściwą kolejność: najpierw więc należało rozstrzygnąć kwestię zaliczenia wydatków spółki do kosztów reprezentacji, potem – zagadnienie ewentualnego przychodu po stronie uczestników wycieczki, a na końcu – sprawę informacji PIT-8C.©℗

orzecznictwo