Przy zwrocie środków zgromadzonych na IKE i PPE oraz wypłacie środków zgromadzonych na IKZE mają zastosowanie międzynarodowe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania – stwierdził szef Krajowej Administracji Skarbowej.

W związku z tym zmienił interpretację indywidualną wydaną 7 października 2020 r. przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0114-KDIP3-1.4011.479.2020.1.MK1). Co więcej, w jednej kwestii – wymogu posiadania certyfikatu rezydencji osoby otrzymującej należności – wypowiedział się korzystniej niż sam pytający.

Pytającym był fundusz inwestycyjny otwarty (w rozumieniu ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 681 ze zm.). Spytał on o swoje obowiązki jako płatnika PIT, gdy osobom fizycznym niebędącym polskimi rezydentami podatkowymi:

1) zwraca środki zgromadzone na indywidualnym koncie emerytalnym (IKE) lub w pracowniczym programie emerytalnym (PPE),

2) wypłaca środki z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE), w tym wypłaca je na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego na podstawie art. 34a ust. 1 pkt 2 ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1792),

3) zwraca środki zgromadzone w IKZE.

Spór z fiskusem dotyczył dwóch pierwszych sytuacji. Fundusz uważał, że przy zwrotach z IKE i PPE oraz wypłatach z IKZE powinien uwzględnić właściwe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i na tej podstawie zastosować obniżoną stawkę podatku lub w ogóle go nie pobrać, jeżeli tylko:

  • posiada certyfikat zagranicznej rezydencji osoby otrzymującej należność,
  • dochowa należytej staranności przy weryfikowaniu warunków zastosowania obniżonej stawki podatku albo zwolnienia lub warunków niepobrania podatku (art. 41 ust. 4aa ustawy PIT).

Spór o umowy…

Innego zdania był dyrektor KIS. Stwierdził, że w dwóch pierwszych sytuacjach międzynarodowe umowy nie mają zastosowania i w związku z tym fundusz musi pobrać zryczałtowany podatek dochodowy według krajowej stawki:

  • 19 proc. przy zwrocie środków zgromadzonych na IKE lub w PPE, na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 10 i 11 ustawy o PIT,
  • 10 proc. przy wypłacie z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego IKZE, na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 14 ustawy o PIT.

Argumentacja dyrektora KIS była następująca: zgodnie z art. 30a ust. 2 ustawy o PIT postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania stosuje się wyłącznie do dochodów (przychodów) wskazanych wprost w tym przepisie. Nie wymieniono w nim dochodów, o których mowa w art. 30a ust. 1 pkt 10 i 11 i art. 30 ust. 1 pkt 14 ustawy o PIT, a zatem od tych dochodów należy pobrać zryczałtowany podatek według krajowej stawki.

…rozstrzygnięty przez szefa KAS

Nie zgodził się z tym szef KAS. Stwierdził, że przy dokonywaniu przez fundusz wskazanych wypłat lub zwrotów należy uwzględnić postanowienia odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Co więcej – dodał – nie ma obowiązku udokumentowania miejsca zamieszkania tych osób certyfikatami rezydencji.

Uznał więc, że stanowisko funduszu było:

  • nieprawidłowe w zakresie konieczności udokumentowania miejsca zamieszkania nierezydentów za pomocą certyfikatu rezydencji oraz
  • prawidłowe w pozostałym zakresie.

Zwrot z IKZE

Pełna zgoda między funduszem, dyrektorem KIS i szefem KAS była jedynie w kwestii zwrotu środków z IKZE. Wszyscy byli zdania, że w takiej sytuacji na funduszu nie ciążą obowiązki płatnika, ponieważ jest to przychód z tzw. innych źródeł (art. 20 ust. 1 ustawy o PIT), który nie został wymieniony w art. 30 ust. 1 pkt 14 tej ustawy.

Fundusz musi natomiast wystawić informację PIT-11 zgodnie z art. 42a ust. 1 ustawy o PIT – co do tego również wszyscy byli zgodni.©℗

Obowiązki płatnika przy zwrocie środków z IKE lub PPE oraz wypłatach z IKZE na rzecz osób niebędących polskimi rezydentami podatkowymi

Rodzaj wypłaty Według funduszu Według dyrektora KIS Według szefa KAS
– zwrot z indywidualnego konta emerytalnego (IKE);– zwrot z pracowniczego programu emerytalnego (PPE);– wypłata z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Zastosowanie postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania (niższa stawka lub brak podatku) przy spełnieniu dwóch warunków:– posiadanie certyfikatu rezydencji osoby, na rzecz której jest dokonywana płatność, oraz– dochowanie należytej staranności.To oznacza brak obowiązków płatnika wskazanych w art. 30 ust. 1 pkt 14 oraz art. 41 ust. 4 ustawy PIT. Brak możliwości zastosowania postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i w rezultacie obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku według krajowej stawki 19 proc. (zwrot z IKE i z PPE) lub 10 proc. (wypłaty z IKZE). Zastosowanie postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania bez obowiązku posiadania certyfikatu rezydencji osoby, na rzecz której dokonywana jest płatność. To oznacza brak obowiązków płatnika wskazanych w art. 30 ust. 1 pkt 14 oraz art. 41 ust. 4 ustawy PIT.
Zwrot z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego. Brak obowiązku pobrania podatku, a tylko obowiązek wystawienia informacji PIT-11 zgodnie z art. 42a ust. 1 ustawy o PIT. Brak obowiązku pobrania podatku, a tylko obowiązek wystawienia informacji PIT-11 zgodnie z art. 42a ust. 1 ustawy o PIT. Brak obowiązku pobrania podatku, a tylko obowiązek wystawienia informacji PIT-11 zgodnie z art. 42a ust. 1 ustawy o PIT.

Podstawa prawna

Interpretacja zmieniająca wydana przez szefa KAS 10 października 2023 r., sygn. DOP3.8222.31.2022.CNRU