Nowa skala w podatku od spadków i darowizn

W sobotę, tj. 1 lipca 2023 r., weszła w życie ustawa zwana potocznie SLIM VAT 3 (Dz.U. z 2023 r. poz. 1059), która podwyższyła kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn dla osób z bliższej i dalszej rodziny.

Od 30 czerwca br. podatek od spadków i darowizn należy obliczać i wpłacać do urzędu skarbowego według nowej skali. Została ona opublikowana w rozporządzeniu z 28 czerwca 2023 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 1226). Zawiera ono również nowe, minimalnie wyższe niż dotychczas, kwoty wolne od podatku, ale uwaga – obowiązywały one tylko przez jeden dzień. W sobotę, tj. 1 lipca 2023 r., weszła w życie ustawa zwana potocznie SLIM VAT 3 (Dz.U. z 2023 r. poz. 1059), która podwyższyła kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn dla osób z bliższej i dalszej rodziny do:

■ 36 120 zł – dla nabywców zaliczanych do I grupy podatkowej,

■ 27 090 zł – dla nabywców zaliczanych do II grupy podatkowej,

■ 5733 zł – dla nabywców zaliczanych do III grupy podatkowej.

Po co więc dokonano zmiany przepisów obowiązującej od 30 czerwca br.? Minister finansów musiał wydać nowe rozporządzenie, bo zobowiązuje go do tego ustawa o podatku od spadków i darowizn. Natomiast ważne jest to, że rozporządzenie z 28 czerwca zawiera nową skalę podatkową (SLIM VAT 3 nie wprowadzała żadnych zmian w tym zakresie). Skala wpływa na wysokość podatku od spadku i darowizny, który trzeba zapłacić co do zasady od darowizny lub spadku, jeżeli ich wartość przekracza kwotę wolną (patrz: przykład).

Osoby z najbliższej rodziny nadal, jak dotychczas, będą mogły korzystać z całkowitego zwolnienia z podatku, niezależnie od wartości otrzymanego spadku lub darowizny. Chodzi o tzw. zerową grupę podatkową, do której są zaliczani: małżonkowie, zstępni (córka, syn, wnuki, prawnuki), wstępni (matka, ojciec, dziadkowie), pasierbowie, rodzeństwo, ojczym i macocha. Trzeba jednak spełnić warunki z art. 4a ustawy o spadkach i darowiznach, czyli m.in. w ciągu sześciu miesięcy zawiadomić o nabyciu urząd skarbowy (na formularzu SD-Z2). Jeżeli podatnik nie dotrzyma warunków, będzie musiał zapłacić podatek według skali przewidzianej dla I grupy podatkowej.

Niezależnie od zwolnienia dla zerowej grupy podatkowej (art. 4a) ustawa przewiduje odrębne zwolnienie – dla darowizn od osób z I grupy podatkowej, jeżeli w ciągu 12 miesięcy obdarowany przekaże otrzymane pieniądze lub rzeczy na mieszkanie, dom lub spłatę kredytu mieszkaniowego wraz z odsetkami.

Zwolnienie to wynika z art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z nowym rozporządzeniem z 28 czerwca 2023 r. od 30 czerwca br. przewidziany w nim limit darowizny od jednej osoby wzrósł – z 10 434 zł do 11 095 zł, a od wielu osób łącznie – z 20 868 zł do 22 189 zł.©℗