Już nie tylko fiskus twierdzi, że informatycy wspomagający programistów płacą ryczałt według stawki 12 proc. Potwierdzają to także wojewódzkie sądy administracyjne w najnowszych wyrokach.

Sądy podobnie jak fiskus uznają, że usługi związane z oprogramowaniem (objęte 12-proc. ryczałtem) nie polegają jedynie na programowaniu, czyli tworzeniu kodów źródłowych przez programistów. Są to także inne usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych zaklasyfikowane pod kodem PKWiU 62.01.12.0.

Mowa o orzeczeniach WSA w Warszawie – z 6 kwietnia 2023 r. (sygn. akt III SA/Wa 2632/22) i w Łodzi – z 5 kwietnia 2023 r. (sygn. I SA/Łd 72/23).

Wyrok warszawskiego sądu zapadł w sprawie podatnika, który zajmuje się m.in. projektowaniem architektury systemu informatycznego, jego rozwijaniem, a także konfiguracją internetowych platform. W drugim orzeczeniu sąd odniósł się do sytuacji podatnika, który prowadzi działalność gospodarczą związaną z rozwojem i utrzymaniem systemów informatycznych SAP.

Oba wyroki sądów wojewódzkich są nieprawomocne, podatnicy mają jeszcze szansę złożyć skargi kasacyjne do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Dwie stawki

Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2540) przewiduje 12-proc. stawkę ryczałtu dla usług wskazanych wprost w art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b. W przepisie tym są wymienione usługi:

  • związane z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0),
  • związane z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1),
  • objęte grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2),
  • związane z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02),
  • w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0),
  • związane z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1).

Pozostali informatycy, którzy nie wykonują żadnego z wymienionych rodzajów usług, mają prawo do niższego ryczałtu – według stawki 8,5 proc. Tak wynika z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy, który co do zasady przewiduje taką właśnie stawkę dla działalności usługowej.

Niekorzystna wykładnia…

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej początkowo zgadzał się na stosowanie 8,5-proc. stawki przez informatyków wspomagających programistów. Zastrzegał tylko, że nie mogą oni wykonywać usług związanych z oprogramowaniem, z doradztwem w zakresie oprogramowania ani doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego, bo dla tych usług ustawa wprost przewiduje stawkę 12 proc.

Nie zawsze jednak potwierdzał prawo do stawki 8,5 proc., na co zwróciliśmy uwagę już w październiku 2022 r. w artykule „Przedwczesna radość z 8,5-proc. ryczałtu” (DGP nr 209/2022).

Teraz podejście fiskusa zdecydowanie się zmieniło, co potwierdzają najnowsze interpretacje dyrektora KIS, m.in. z:

  • 4 kwietnia 2023 r. (sygn. 0112-KDSL1-2.4011.37.2023. 3.PSZ),
  • 30 marca 2023 r. (0114-KDIP3-2.4011.1198.2022.4.BM).

Pierwsza dotyczy podatnika, który poinformował, że prowadzi działalność związaną z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych sklasyfikowaną pod symbolem PKWiU 62.01.12.0.

Taką samą działalność prowadzi podatnik, który złożył wniosek o drugą interpretację. Dodatkowo – jak poinformował – zajmuje się on także projektowaniem, programowaniem i rozwojem oprogramowania, czyli działalnością sklasyfikowaną pod symbolem PKWiU 62.01.11.0. Chodzi m.in. o projektowanie architektury aplikacji oraz serwisów i systemów internetowych.

W obu interpretacjach dyrektor KIS stwierdził, że ryczałt należy płacić według stawki 12 proc.

Prawo do 8,5-proc. stawki fiskus potwierdził natomiast w interpretacji z 31 marca 2023 r. (sygn. 0112-KDSL1-2.4011. 38.2023.2.PR), ale w tym wypadku chodziło o całkiem inne usługi, sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 62.02.30.0 – „Usługi pomocy technicznej w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego”. Podatnik poinformował bowiem, że zajmuje się m.in. analizowaniem testowanego oprogramowania i projektowaniem scenariuszy testowania, przeprowadzaniem testów polegających na wprowadzeniu do programu różnorodnych danych i analizie prawidłowości zwracanych przez program rezultatów (danych wyjściowych).

…potwierdzona przez WSA w Warszawie…

Niekorzystne interpretacje fiskusa zaczynają potwierdzać już sądy administracyjne, na razie w I instancji. We wspomnianym orzeczeniu z 6 kwietnia 2023 r. (sygn. akt III SA/Wa 2632/22) WSA w Warszawie utrzymał w mocy interpretację dyrektora KIS z 22 września 2022 r. (sygn. 0114-KDIP3-2.4011.600.2022.4.MJ). Wyrok ten zapadł w sprawie podatnika, który zapewniał, że nie bierze udziału w programowaniu. Tłumaczył, że jego działalność polega na:

  • zbieraniu wymagań od klienta,
  • projektowaniu architektury systemu na podstawie tych wymagań,
  • rozwijaniu systemu (poprzez projektowanie i przedstawianie najlepszych rozwiązań spełniających wymagania biznesowe),
  • przeglądach sposobu i jakości wdrożenia istniejącego stanu systemu u klientów,
  • konfigurowaniu platform.

Podatnik twierdził, że czynności te są sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 62.01.12.0, co zresztą potwierdził Główny Urząd Statystyczny w piśmie z 31 maja 2022 r. Informatyk przekonywał, że wyższa stawka ryczałtu ma zastosowanie tylko, gdy w grę wchodzi PKWiU ex 62.01.1, bo tak wynika z art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b ustawy. Twierdził, że użycie w ustawie symbolu „ex” przy grupowaniu PKWiU oznacza węższy zakres wyrobów lub usług niż określony w danym grupowaniu.

Nie zgodził się z tym dyrektor KIS. Uznał, że czynności, które wykonuje podatnik, są związane z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), dlatego powinny być wyżej opodatkowane.

Potwierdził to warszawski WSA. Orzekł, że usługi świadczone przez podatnika, które zostały sklasyfikowane przez GUS jako związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych, są również zaliczane do usług związanych z oprogramowaniem. Sąd wyjaśnił, że usługi związane z oprogramowaniem nie polegają jedynie na tworzeniu programu czy na programowaniu (tj. tworzeniu kodu źródłowego).

…i w Łodzi

Tak samo orzekł WSA w Łodzi, potwierdzając prawidłowość interpretacji fiskusa z 10 listopada 2022 r. (sygn. 0114-KDIP3-1.4011.725.2022.3.LS).

Również w tym wypadku chodziło o usługi sklasyfikowane pod kodem PKWiU 62.01.12.0. Podatnik prowadził działalność gospodarczą związaną z rozwojem i utrzymaniem systemów informatycznych SAP. Tłumaczył, że system SAP jest już zintegrowanym systemem komputerowym (oprogramowaniem), który wymaga tylko skonfigurowania zgodnie z wymaganiami i potrzebami klienta. Podkreślał, że czynności te nie polegają na programowaniu ani pisaniu kodu źródłowego. Uważał więc, że jego działalność nie mieści się w zakresie objętym art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b ustawy.

Również w tym przypadku dyrektor KIS nie zgodził się z podatnikiem. Stwierdził, że brak programowania (tworzenia kodów źródłowych) nie jest wystarczającą przesłanką, aby uznać, iż podatnik nie świadczy usług związanych z oprogramowaniem.

Informatyk nie musi się martwić o pracę. Ani o płacę
Informatyk nie musi się martwić o pracę. Ani o płacę

Zobacz również

Tak samo orzekł WSA w Łodzi. Uznał, że skoro podatnik sam wskazał jako symbol swoich usług PKWiU 62.01.12.0, to zastosowanie ma stawka 12 proc. ©℗

Co się bardziej opłaca informatykowi

12-proc. ryczałt jest niekorzystny dla osób, które mają stosunkowo niewielkie zarobki, do wysokości 120 tys. zł rocznie. Identyczna jest bowiem dolna stawka PIT według skali podatkowej, za to podatek opłacany w ten sposób płaci się nie od przychodów (jak w ryczałcie), ale od dochodów. Można więc odliczyć koszty uzyskania przychodów.

Poza tym PIT według skali podatkowej pozwala skorzystać z kwoty wolnej od podatku (obecnie 30 tys. zł rocznie), a także z korzystnego rozliczenia z małżonkiem lub jako samotny rodzic. Można też odliczyć dużo więcej ulg niż przy ryczałcie (np. ulgę prorodzinną, ulgę zero PIT dla młodych). W ryczałcie katalog odliczeń jest ograniczony (można skorzystać np. z ulgi rehabilitacyjnej, termomodernizacyjnej).

Wybierając ryczałt, nie można też korzystać z ulgi IP Box, bo ta, polegająca na opodatkowaniu dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej stawką 5 proc., jest właściwa tylko dla PIT.

PIT według skali podatkowej może się natomiast nie opłacać informatykom przy zarobkach wyższych niż 120 tys. zł rocznie. Nadwyżka ponad tę kwotę jest bowiem opodatkowana według stawki 32 proc. Dlatego w takiej sytuacji dużo bardziej może się opłacać 12-proc. ryczałt, a jeszcze lepiej ze stawką 8,5 proc.

Minusem skali podatkowej jest również 9-proc. składka na ubezpieczenie zdrowotne liczona od dochodu. Co gorsza, składki tej nie da się odliczyć nawet w części – jak przy ryczałcie czy liniowym PIT.

Liniowy 19-proc. PIT pozwala odliczyć część 4,9-proc. składki na ubezpieczenie zdrowotnej (w 2023 r. można odjąć nie więcej niż 10 200 zł) oraz koszty uzyskania przychodów. Można także skorzystać z części preferencji, ale nie wszystkich, bo np. nie z ulgi prorodzinnej ani zero PIT dla młodych. Nie ma natomiast kwoty wolnej od podatku ani prawa do korzystnego rozliczenia z małżonkiem lub jako samotny rodzic.

OPINIA

Prawo do niższego ryczałtu jest ograniczone

ikona lupy />
Bartosz Mazur doradca podatkowy i partner w Gekko Taxens / Materiały prasowe

Najnowsze wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych są bardzo ważne z dwóch powodów. Po pierwsze, dość rzadko zapadają orzeczenia w sprawie stawek ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, a w tym przypadku mamy do czynienia z jednymi z pierwszych wyroków dotyczących branży IT. Można więc mówić o precedensie, który może się stać wyznacznikiem dla składów orzekających w innych podobnych sprawach. Po drugie, oba wyroki nie są korzystne dla branży informatycznej, ale też nie powinny być nadmiernie zaskakujące. Możliwości zastosowania 8,5-proc. stawki ryczałtu w branży IT są dość ograniczone, a wyroki w pełni to potwierdzają. Dlatego podatnik, który chciałby płacić podatek według takiej obniżonej stawki, zdecydowanie powinien się zabezpieczyć, występując o interpretację indywidualną.