Skąd wzięła się podwyżka składki w 2023 roku? Ustawodawca uzależnił wyliczenie składki zdrowotnej od zmiennej wartości, tj. wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw za IV kwartał roku poprzedzającego, którą obwieszcza Główny Urząd Statystyczny.

I tak w IV kwartale 2021 roku wynagrodzenie to kształtowało się na poziomie 6.221,04 zł, co powoduje obowiązywanie trzech stawek składki zależnie od uzyskiwanych rocznych przychodów:

  • do 60 000 zł - składka 335,94 zł miesięcznie;
  • pomiędzy 60 000 zł a 300 000 zł - 559,89 zł;
  • powyżej 300 000 zł - 1007,81 zł. 

Wynagrodzenie w ostatnim kwartale 2022 r. wzrosło o 744,90 zł do kwoty 6.965,94 zł.

Wnioski?

Wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, zawsze finalnie wpłynie na wysokość składki zdrowotnej dla płatnika, który zdecydował się na opodatkowanie swojego biznesu podatkiem ryczałtowym. Jednak aby dokładnie zauważyć skalę podwyżki, warto zestawić progi płatności składki zdrowotnej do wartości, które wystąpiły w 2022 r. oraz wskazać ile podatnik dodatkowo zapłaci na składkę zdrowotną w miesięcznym oraz ogólnorocznym rozrachunku.

Składka zdrowotna - przykłady wyliczeń

Przykład

Wyliczenie dla wariantu, w którym przedsiębiorca swoim przychodem nie przekroczy kwoty 60.000 zł

W przypadku wyliczenia dla wariantu, w którym przedsiębiorca swoim przychodem nie przekroczy kwoty 60.000,00 zł, podstawa do wyliczenia składki tj. 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia tj. 6.965,94 zł da kwotę 4.179,56 zł, od której 9% podatek będzie stanowił kwotę do zapłaty w wysokości 376,16 zł. W porównaniu do przedsiębiorcy, który w 2022 r. nie przekroczył 60.000,00 zł przychodu, miesięcznie płatnik zapłaci więcej o 40,23 zł, natomiast w skali rozlicznej 482,76 zł.

Przykład

Przychód w działalności większy od 60.000 zł zaś mniejszy od kwoty 300.000 zł

II próg przychodu, który zakłada, że płatnik na podatku ryczałtowym osiągnie przychód w działalności większy od 60.000,00 zł zaś mniejszy od kwoty 300.000,00 zł. W tym wariancie za podstawą do wyliczenia składki będzie 100 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia tj. 6.965,94 zł, od które liczy się 9 % składkę zdrowotną, co finalnie da kwotę do zapłaty w wysokości 626,93 zł. Ponownie zestawiając wysokość składki da jej wysokości w 2022 r. należy wskazać, że przedsiębiorcy składka ta miesięcznie wzrośnie o 67,04 zł, co w skali roku da dodatkowy wydatek w wysokości 804,48 zł.

Składka zdrowotna przy ryczałcie - korzyści

Pomimo wzrostu płatności na składkę zdrowotną, forma jej wyliczenia zawiera również pewne korzyści dla przedsiębiorców. Warto wspomnieć, że płatnik dokonujący płatności składki zdrowotnej, który wybrał ryczałtową formę opodatkowania, ma prawo do pomniejszenia kwoty osiągniętego przychodu o połowę wysokości składki zdrowotnej za dany rok podatkowy. Zaś sama forma opodatkowania biznesu ryczałtem zakłada mniejszą wysokość kwoty podatku dochodowego do zapłaty w zależności od wykonywanej działalności.

Rozliczenie składki zdrowotnej - terminy

Przy rocznym rozliczeniu składki zdrowotnej należy również pamiętać, że przedsiębiorca winien to zrobić wraz ze złożeniem deklaracji rozliczeniowej (ZUS DRA) do ZUS za kwiecień, najpóźniej w terminie do 20 maja danego roku za roku poprzedni. Jeżeli u danego przedsiębiorcy powstała nadpłata składki zdrowotnej, wówczas winien on złożyć wniosek do ZUS o zwrot nadpłaconej składki (czas na złożenie wniosku od 15 lutego do 30 maja za rok poprzedni). Jeżeli jednak prowadzący biznes spóźni się i złoży wniosek o zwrot nadpłaty po 30 maja, wniosek taki nie będzie rozpoznany przez ZUS, co będzie oznaczało utratę nadpłaconej kwoty na składkę zdrowotną.

Przy zmianach, które wprowadził Ustawodawca, a szczególnie przy ocenie wysokości składki zdrowotnej do zapłaty, warto pilnować i analizować osiągane przez przedsiębiorcę przychody zarówno w skali rocznej jak i miesięcznej. W przypadku obowiązku płatności składki zdrowotnej dla biznesu opodatkowanego podatkiem ryczałtowym, przekroczenie przez przedsiębiorcę wyżej wskazanych progów dochodowych (60.000,00 zł, 300.000,00 zł), będzie oznaczało sytuacje, w której ZUS zakwalifikuje przedsiębiorcę w wyższym progu dochodowym, przez co zastosuje wyższą wysokość składki zdrowotnej do zapłaty do wszystkich miesięcy za dany rok. W przypadku przekroczenia przez płatnika progu dochodowego pod koniec roku, przykładowo w październiku, czy w listopadzie, może to oznaczać obowiązek dodatkowej zapłaty na składkę zdrowotną za 10, czy 9 miesięcy poprzedzających, a z opisaną sytuacją żaden z prowadzących własną firmę nie chciałby się spotkać.

Marek Pszczółkowski, ekspert księgowy, W Accounting
Mikołaj Mucha, aplikant radcowski, W Accounting