- Do urzędów skarbowych trafia kilkaset wniosków miesięcznie o zwrot VAT w 15 dni. Przykładowo za maj 2022 r. mieliśmy 363 takie wnioski - mówi Paweł Selera, dyrektor departamentu podatku towarów i usług w Ministerstwie Finansów.
Jest już listopad 2022 r., a mamy rozmawiać o rozwiązaniu, które funkcjonuje od początku tego roku. Co takiego zmieniło się lub ma się zmienić w programie „Podatnik bezgotówkowy”?
Jest to rozwiązanie relatywnie nowe i nieustająco zależy nam na informowaniu jak największej grupy beneficjentów o jego szczegółach. Mówiąc o beneficjentach, mam na myśli detalistów używających kas online, którzy w większości przyjmują od konsumentów płatności bezgotówkowe. To do nich przede wszystkim adresowany jest program „Podatnik bezgotówkowy”. Chcemy przypomnieć podatnikom o korzyściach, które mogą im przysługiwać.
Jakie to korzyści?
Najważniejsza to prawo do uzyskania zwrotu nadwyżki VAT w 15 dni. Nie muszę chyba przekonywać, jak dużą korzyścią jest ono dla przedsiębiorcy. Składając deklarację VAT/JPK_VAT, wystarczy zaznaczyć pole „zwrot VAT w 15 dni”, a Krajowa Administracja Skarbowa po uprzedniej analizie, czy wnioskodawca spełnia odpowiednie warunki, zwróci mu pieniądze w przyspieszonym tempie. Sama procedura zwrotu nie jest, jak widać, bardzo skomplikowana, a wnioskodawca uzyska szybko środki, które może przeznaczyć na kolejne inwestycje i poprawić swoją płynność finansową. Niewątpliwie też firma, która uczestniczy w programie, buduje swój wizerunek wiarygodnego podatnika.
A jakie są warunki uczestnictwa w programie?
Wynikają one przede wszystkim z art. 87 ust. 6d i 6e ustawy o VAT. Podatnik musi więc przez trzy miesiące lub kwartał poprzedzające okres, za który wystąpił o zwrot, osiągać co najmniej 80 proc. obrotu (zewidencjonowanego w kasie online lub wirtualnej) oraz 80 proc. płatności bezgotówkowych (w pierwszych dwóch latach programu próg ten jest obniżony do poziomu 65 proc.). Musi też być zarejestrowany jako podatnik czynny przez ostatnie 12 miesięcy i składać w tym czasie terminowo deklaracje VAT. Ponadto musi przez okres 12 miesięcy prowadzić ewidencję za pomocą kas online (wirtualnych) i osiągać obrót z transakcji detalicznych nie mniejszy niż 50 tys. zł. Ponadto kwota VAT przeniesiona z poprzednich deklaracji nie może przekraczać 3 tys. zł, a kwota zwrotu - dwukrotności podatku VAT od sprzedaży realizowanej przy pomocy kas online (kas wirtualnych) na rzecz konsumentów. Wszystkie te warunki muszą być spełnione łącznie.
Czy Ministerstwo Finansów planuje zmiany w przepisach dotyczących tego rozwiązania?
Znalazły się już one w projekcie nowelizacji ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw potocznie określanym jako projekt SLIM VAT 3.
Część ze wspomnianych warunków miałaby zostać zliberalizowana w 2023 r. (projekt nowelizacji, który wprowadza zmiany, nie został jeszcze przyjęty przez rząd - red.). Wspomniany okres 12 miesięcy posiadania kas online (wirtual nych) zostanie skrócony do 6 miesięcy, a limit obrotu 50 tys. zł zostanie zmniejszony do 40 tys. zł (obniżony limit obrotu będzie obowiązywał w okresie 6 miesięcy zamiast obecnych 12 miesięcy). Dodatkowo, przez dwa lata od wejścia w życie SLIM VAT 3, zmniejszone zostałyby graniczne limity płatności bezgotówkowych (z obecnych 65 proc. do 55 proc.) i obrotu rejestrowanego w kasach online lub wirtualnych (z 80 proc. do 70 proc). Liczymy, że dzięki temu więcej podmiotów mogłoby otrzymywać zwrot VAT w 15 dni.
Ilu przedsiębiorców uczestniczy obecnie w programie?
Do urzędów skarbowych trafia kilkaset wniosków miesięcznie. Ostatnio ustabilizowało się to na poziomie ok. 300 wniosków. Przykładowo za maj 2022 r. mieliśmy 363 wnioski podatników o zwrot VAT w 15 dni. Zastrzegam, że program nigdy nie był adresowany do masowego odbiorcy. Podstawowym adresatem są wspomniani detaliści, np. sklepy, dyskonty uzyskujące głównie płatności bezgotówkowe. Widzimy jednak, że nie do wszystkich potencjalnych adresatów dotarła świadomość korzyści związanych z programem, dlatego podejmujemy działania zmierzające do jego popularyzacji. Z drugiej strony zauważamy, że wnioski o zwrot VAT w 15 dni składają niekiedy firmy, które z definicji nie spełniają ku temu warunków.
Jakie to firmy?
Przykładowo otrzymujemy wnioski od firm budowlanych, które z uwagi na swój profil i charakterystykę działalności nie spełniają warunków uczestnictwa w programie „Podatnik bezgotówkowy”, a mimo to wybierają w deklaracji pole „Zwrot VAT w 15 dni”. Prawdopodobnie robią to nieświadomie, nie znając kryteriów, które umożliwiają otrzymanie zwrotu w przyśpieszonym terminie. Oczywiście sam program nie jest ograniczony do konkretnych branż, jest on uzależniony od spełnienia ekonomicznych i fiskalnych kryteriów zwrotu. Rolą urzędów skarbowych jest analiza, czy wnioskodawcy spełniają te warunki. Jeśli okaże się, że firma nie ma np. kasy online albo nie przyjmuje wystarczająco wielu płatności bezgotówkowych, to nie ma ona co liczyć na zwrot nadwyżki podatku w 15 dni. Nie oznacza to, że w ogóle utraci prawo do odzyskania nadwyżki daniny, ale zwrot realizowany będzie w standardowym terminie ustawowym.
Czy uczestnicząc w programie „Podatnik bezgotówkowy”, można otrzymać pieniądze szybciej niż w 15 dni?
Oczywiście, że tak. Weryfikacja spełnienia warunków odbywa się z wykorzystaniem zasobów teleinformatycznych szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Jeśli okaże się, że podatnik spełnia kryteria ustawowe, to może otrzymać pieniądze szybciej niż w 15 dni.
Czy Ministerstwo Finansów szykuje inne rozwiązania na gruncie VAT, które miałyby zachęcić do rozliczeń bezgotówkowych?
Chcemy skupić się na rozwoju programu „Podatnik bezgotówkowy”, bo to pierwsza w Polsce i jedna z niewielu w Europie prób wprowadzenia zachęt podatkowych do odchodzenia od gotówki. Nie wykluczamy dalszych rozwiązań podatkowych ukierunkowanych na wspieranie obrotu bezgotówkowego.
