Podatki lokalne poszybują. Takiego skoku nie było od 25 lat

W 2023 r. za domy, mieszkania, działki, nieruchomości firmowe, a także ciężarówki, autobusy i handel na targowiskach zapłacimy o 11,8 proc. więcej. Takiego skoku nie było od 25 lat.

To, jak bardzo zwiększają się maksymalne (często stosowane przez gminy) stawki podatków i opłat lokalnych, zależy od inflacji. Dla stawek na przyszły rok kluczowy był wzrost cen w I połowie tego roku. Dlatego podatek od nieruchomości oraz podatek od środków transportowych będą wyższe o prawie 12 proc. A może to być jeszcze więcej, jeśli samorząd do tej pory nie pobierał najwyższych dopuszczalnych kwot, lecz teraz będzie chciał to zmienić.

Właściciele mieszkań, domów, działek czy garaży zapłacą, w zależności od ich lokalizacji i wielkości, kilkadziesiąt, a nawet kilkaset złotych więcej. Przykładowo, maksymalny podatek za 50-metrowe mieszkanie i 20-metrowe miejsce postojowe wynosi w tym roku 218,1 zł. W przyszłym będzie to 244,2 zł, czyli 26,1 zł więcej. Za 140-metrowy dom na działce o powierzchni 1000 mkw. trzeba będzie zapłacić o 85,4 zł więcej. Właściciele, którzy wynajmują nieruchomości, zapewne przerzucą ten koszt na najemców.

Jeszcze bardziej podwyżki odczują przedsiębiorcy. Firma mająca 100-metrowe biuro będzie musiała zapłacić dodatkowo 304 zł. Teraz podatek wynosi maksymalnie 2574 zł, w przyszłym roku będzie to już 2878 zł. Jeśli spółka ma 400 mkw. powierzchni biurowej, to będzie musiała w 2023 r. odprowadzić do budżetu gminy o 1216 zł więcej. Z kolei za działkę o powierzchni 2000 mkw. przedsiębiorca zapłaci w tym roku 2060 zł, a w przyszłym 2320 zł.

Nawet o kilkaset złotych wzrośnie też podatek od ciężarówek i autobusów. Przykładowo za samochód ciężarowy o masie do 5,5 t trzeba będzie w 2023 r. zapłacić 1020,16 zł, czyli o 107,68 zł więcej. Właściciel 10 takich pojazdów będzie musiał wyłożyć dodatkowo 1076,80 zł. Z podwyżką muszą się też liczyć handlujący na targowiskach. Nie ominie ona również turystów, od których pobiera się opłatę miejscową lub uzdrowiskową.

Minister finansów ogłasza tylko maksymalne stawki podatków i opłat lokalnych. Gminy mogą ustalić je na niższym poziomie. Jednak w praktyce w uchwałach wielu z nich, w tym dużych miast takich jak Warszawa, Gdańsk, Kraków czy Poznań, widnieją takie same kwoty, jak w obwieszczeniu szefa resortu finansów. Samorządowcy wskazują również, że i tam, gdzie stawki były dotąd niższe niż maksymalne, podwyżki są przesądzone – zapewne nie niższe niż inflacja.

Rekordowy wzrost podatku od biur, domów i mieszkań

Rekordowa inflacja w tym roku przełoży się na rekordowy wzrost stawek podatku od gruntów, mieszkań, domów, garaży, nieruchomości firmowych itd. w 2023 r. Od poziomu inflacji (w I połowie danego roku) uzależnione są bowiem maksymalne stawki podatków i opłat lokalnych na kolejny rok.

Przykładowo firma mająca 400 mkw. powierzchni biurowej będzie musiała w przyszłym roku odprowadzić do budżetu gminy 1216 zł więcej daniny. Za działkę o powierzchni 1000 mkw. przedsiębiorca zapłaci 130 zł więcej podatku niż w tym roku.

Największe nominalnie podwyżki czekają jak co roku właścicieli samochodów ciężarowych (o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t) oraz autobusów. W tym wypadku podwyżki będą kilkusetzłotowe (w skali roku od jednego pojazdu).

Maksymalne, ale niemal pewne

Jednak podwyżka stawek maksymalnych to niemal pewne podwyżki podatków i opłat lokalnych w największych miastach, takich jak Warszawa, Gdańsk, Kraków czy Poznań. Od lat bowiem radni uchwalają stawki podatków lokalnych na maksymalnym dopuszczalnym poziomie, określonym przez ministra finansów w specjalnym obwieszczeniu.

Nowelizacji budżetu nie będzie. Mogą za to pojawić się nowe podatki

Nie ma jeszcze tego obwieszczenia, ale sami przeliczyliśmy już stawki maksymalne, kierując się ogłoszonym przez prezesa GUS 15 lipca br. wskaźnikiem 11,8 proc.

Z przeprowadzonej przez nas analizy wynika, że w XXI w. nigdy nie było tak dużych podwyżek stawek podatków i opłat lokalnych, bo też i nie było tak dużej inflacji.

Ostatnio z podobnym wzrostem cen mieliśmy do czynienia prawie 25 lat temu - w 1998 r., gdy inflacja w I półroczu wyniosła 13,5 proc.

Więcej za domy i mieszkania…

W przyszłym roku za każdy metr powierzchni gruntów związanych z działalnością gospodarczą trzeba będzie zapłacić maksymalnie o 13 gr więcej podatku niż w tym roku, a za pozostałe grunty - o 7 gr więcej.

Za metr mieszkania lub domu zapłacimy o 11 gr więcej (stawka wyniesie 1 zł), a za każdy metr garażu (który jest wyodrębniony od mieszkania czy domu) stawka wzrośnie o 1,03 zł (wyniesie 9,71 zł).

Szczegóły, ile wyniosą stawki maksymalne po podwyżce, prezentujemy w infografice obok.

Co to w praktyce oznacza dla właścicieli? Jeśli chodzi o osoby fizyczne, nieprowadzące działalności, będące właścicielami działek, domów i mieszkań, to czekają je podwyżki podatku rzędu od kilku do kilkudziesięciu złotych w skali roku.

Przykładowo za działkę (niezwiązaną z działalnością) o powierzchni 1000 mkw. zapłacimy 70 zł więcej niż w 2022 r. Za 50-metrowe mieszkanie trzeba będzie zapłacić o 5,5 zł więcej. Jeśli jednak podatnik ma dodatkowo miejsce postojowe w budynku (i jest na nie odrębna księga wieczysta), stawka za nie wzrośnie o 1,03 zł za 1 mkw. powierzchni użytkowej. W rezultacie za 50-metrowe mieszkanie i 20-metrowe miejsce postojowe trzeba będzie zapłacić 26,1 zł więcej niż w tym roku.

…nieruchomości firmowe…

Jeszcze większe podwyżki czekają w przyszłym roku przedsiębiorców. W ich przypadku stawka maksymalna za grunty wzrośnie o 13 gr (wyniesie 1,16 zł), a w odniesieniu do budynków - aż o 3,04 zł za 1 mkw. powierzchni użytkowej (stawka wyniesie 28,78 zł).

…i ciężarówki

Największe nominalnie podwyżki czekają - jak już wspomnieliśmy - właścicieli samochodów ciężarowych (o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t) oraz autobusów.

Przykładowo w 2023 r. właściciel samochodu ciężarowego o masie do 5,5 t zapłaci maksymalnie 1020,16 zł podatku od środków transportowych, czyli 107,68 zł więcej.

Opłaty lokalne

Wzrosną również stawki maksymalne opłat: targowej, miejscowej, uzdrowiskowej, reklamowej i od psów (w tych gminach, które stosują tę opłatę, nie jest ona bowiem obowiązkowa).

Ostateczna decyzja o wysokości stawek w danej miejscowości należy do radnych gmin i miast. Rady gmin i miast podejmują zwykle decyzje o stawkach na kolejny rok w ostatnim kwartale danego roku.