Jeden członek zarządu będzie mógł podpisać sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności, jeżeli od pozostałych uzyska stosowne oświadczenia. Kontrole Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego staną się co do zasady zdalne

Takie zmiany przewiduje nowelizacja z 14 października 2021 r. ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw, która właśnie została opublikowana w Dzienniku Ustaw (Dz.U. poz. 2106). Wejdzie w życie – co do zasady – 9 grudnia, czyli 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy. Natomiast nowe przepisy dotyczące podpisywanych sprawozdań zaczną obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2022 r.
Sygnowanie raportu
Przypomnijmy, że obecnie cyfrowe sprawozdanie finansowe musi być podpisane elektronicznie przez wszystkich członków zarządu. Jest to szczególnie uciążliwe w firmach i innych podmiotach (np. fundacjach) posiadających kilkudziesięcioosobowe zarządy, w których członkowie zarządu są zagranicznymi rezydentami lub starszymi osobami niezaznajomionymi z nową (cyfrową) technologią składania podpisu.
Po wejściu w życie nie zmieni się zasada, że sprawozdanie musi podpisać osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg, czyli np. główny księgowy w firmie lub pracownik z biura rachunkowego, któremu zlecono prowadzenie ksiąg rachunkowych.
Zmiana dotyczy podpisów przez zarząd firmy. Dziś muszą to robić wszyscy członkowie tego organu. Przypomnijmy, że podpisu można odmówić, ale wówczas do sprawozdania trzeba dołączyć pisemne uzasadnienie. Odmowa może być zgłoszona z przyczyn merytorycznych, a nie niemożności podpisania raportu.
Brak wszystkich sygnatur może mieć poważne konsekwencje. Daje bowiem podstawę do podważenia uchwały organu zatwierdzającego sprawozdanie (np. walnego zgromadzenia akcjonariuszy, zgromadzenia wspólników) o pokryciu straty lub podziale zysku.
Od przyszłego roku roczne sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z działalności będzie mogła sygnować jedna osoba z zarządu (albo więcej), jeżeli od pozostałych członków otrzyma oświadczenie potwierdzające, że raport spełnia wymogi ustawy o rachunkowości, albo oświadczenie o odmowie złożenia takiego oświadczenia. Odmowa złożenia oświadczenia będzie równoznaczna z odmową podpisania sprawozdania finansowego i będzie wymagała sporządzenia pisemnego uzasadnienia. Oświadczenie, że sprawozdanie finansowe spełnia wymagania przewidziane w ustawie, oraz odmowa złożenia takiego oświadczenia będą dołączone do sprawozdania finansowego.
Jeżeli odmowa podpisania oświadczenia lub odmowa złożenia oświadczenia zostaną sporządzone w postaci papierowej opatrzonej własnoręcznym podpisem, jedna z osób wchodzących w skład zarządu, podpisująca sprawozdanie finansowe, będzie musiała zadbać, aby zostały sporządzone elektroniczne kopie tych dokumentów.
Format dla emitentów
Nowelizacja wprowadza też jednolity format elektronicznych sprawozdań finansowych oraz sprawozdań z działalności dla emitentów (format XHTML) i pozostałych jednostek stosujących Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (format XHTML lub inny przeszukiwalny). Chodzi nie o wszystkich emitentów, ale o tych, których papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym.
– Celem tego rozwiązania jest ujednolicenie przepisów ustawy o rachunkowości z prawem UE oraz zwiększenie użyteczności sprawozdań finansowych oraz sprawozdań z działalności (możliwość automatycznego przeszukiwania dokumentu oraz porównania, analizowania i interpretowania danych) – wyjaśniło Ministerstwo Finansów w komunikacie.
Przypomnijmy, że na stronie MF zostały już opublikowane nowe schemy sprawozdań. Będą one miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzanych za rok obrotowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2020 r. Obecnie można je już już stosować na zasadzie dobrowolności. Pisaliśmy o tym w artykule „Schemy dla emitentów nie są jeszcze obowiązkowe” (DGP nr 218/2021).
Kontrole audytorów
Nowelizacja modyfikuje też ustawę o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1415, ze zm.). Od 9 grudnia, tj. od wejścia w życie nowych przepisów, podstawową farmą kontroli spółek audytorskich prowadzonych przez Polską Agencję Nadzoru Audytowego będą działania zdalne. Dziś większość kontroli PANA jest prowadzonych elektronicznie, ale zgodę na to musi wyrazić spółka audytorska. W przeciwnym razie pozostaje tryb tradycyjny, czyli w siedzibie danego podmiotu. Zdalne działania umożliwiają dziś przepisy antykryzysowe, ale tylko na czas pandemii.
Teraz zgoda na zdalną kontrolę nie będzie potrzebna, będzie ona procedurą standardową (również w przypadku kontroli doraźnej i tematycznej). Tylko PANA będzie mogła zadecydować o sprawdzeniu działalności firmy audytorskiej w jej siedzibie, jeżeli z różnych powodów dojdzie do wniosku, że będzie ona bardziej skuteczna.
Więcej na ten temat w poniedziałek w tygodniku „Rachunkowość i audyt”. ©℗
Polski Ład opublikowany
Nowelizacja z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o PIT, o CIT oraz niektórych innych ustaw zwana potocznie Polskim Ładem została opublikowana w Dzienniku Ustaw pod pozycją 2105.
Wprowadza ona kilkadziesiąt zmian do ustaw podatkowych (i nie tylko), które co do zasady wejdą w życie od 2022 r. Przede wszystkim PŁ podwyższy kwotę wolną od PIT do 30 tys. zł oraz próg skali podatkowej z 85 528 zł do 120 tys. zł.
Zlikwiduje też możliwość odliczenia składki zdrowotnej od PIT. Będzie to dotyczyć wszystkich podatników. Dla pracowników i przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych jest przewidziana jednak ulga dla klasy średniej. Ma ona zniwelować negatywne skutki braku możliwości odliczenia składki zdrowotnej. Z ulgi będą mogły skorzystać osoby o przychodach od 68 412 zł do 133 692 zł rocznie, czyli od 5701 zł do 11 141 zł miesięcznie.
PŁ wprowadzi też ulgę „zero PIT” dla rodziców dużych rodzin (z co najmniej czwórką dzieci), seniorów, którzy nie przejdą na emeryturę, a także osób powracających z zagranicy.
Zakłada też zmiany w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych i wygaszanie karty podatkowej.
O większości zmian przyjętych przez parlament pisaliśmy w artykule „Podatkowe zmiany w Polskim Ładzie już uchwalone” (DGP nr 212/2021).