Dwustronne APA dotyczą transakcji między polskim a zagranicznym podmiotem powiązanym i wymagają porozumienia szefa KAS także z zagranicznym fiskusem.
Dla porównania w całym 2020 r. zawarto w sumie 18 APA, do końca marca br. kolejne dwa porozumienia, a w II kwartale 2021 r. aż 40 (36 jednostronnych i 4 dwustronne).
Informacje dotyczące APA są publikowane co kwartał i MF uwzględnia w nich narastająco dane, począwszy od 2006 r. Najnowsze zostały podane w ubiegłym tygodniu i dotyczą okresu do końca września 2021 r.
Duża kolejka
Statystyki MF potwierdziły, że nadal jest bardzo dużo wniosków, które nie zostały jeszcze rozstrzygnięte.
Do końca III kwartału na decyzję szefa Krajowej Administracji Skarbowej czekało bowiem 399 wniosków o wydanie APA. Trzy miesiące wcześniej takich wniosków było 408, a na koniec marca br. – aż 446.
Statystyki pokazują również, że przedsiębiorcy czekają coraz dłużej na zawarcie porozumienia cenowego.
Według danych na koniec III kwartału 2021 r. średni czas oczekiwania na podpisanie jednostronnej APA wynosił 18 miesięcy od złożenia wniosku. Dla porównania, na 30 czerwca br. było to 17 miesięcy, a na koniec marca br. – 12 miesięcy.
Średni czas oczekiwania na zawarcie dwustronnych APA wynosił na koniec września br. 30 miesięcy oraz 35 miesięcy dla wielostronnych APA (wymagają porozumienia z więcej niż jedną zagraniczną administracją podatkową).
Oznacza to, że fiskus przekracza termin na zakończenie postępowania określony w art. 97 ustawy o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2200). Przepis ten nakazuje zakończyć bez zbędnej zwłoki postępowanie o wydanie APA, nie później niż po sześciu miesiącach (jednostronna APA) oraz 12 i 18 miesiącach (dwustronne i wielostronne porozumienia).
Pośpiech wskazany
Aleksy Miarkowski, doradca podatkowy i partner w SSW Pragmatic Solutions, radzi przedsiębiorcom powiązanym, którzy chcą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu całość wydatków na usługi niematerialne (zarządcze, reklamowe itp.) poniesionych w latach 2018–2021, by jak najszybciej złożyli wniosek o zawarcie APA. Im szybciej to zrobią, tym szybciej mogą liczyć na rozstrzygnięcie fiskusa.
Może to przynieść istotne oszczędności finansowe. Od 2018 r. bowiem zawarcie APA jest sposobem na ominięcie limitu z art. 15e ustawy o CIT. APA potwierdza bowiem, że transakcje są zawierane na warunkach rynkowych, a to wyklucza możliwość kwestionowania kosztów przez fiskusa. Porozumienie wyklucza także możliwość szacowania dochodu przez organ podatkowy, a także zwalnia z obowiązku sporządzenia dokumentacji lokalnej.
Zawieranie porozumień z szefem KAS, choć długotrwałe i kosztowne (w zależności od sytuacji i rodzaju porozumienia opłata wynosi od 5 tys. zł do 200 tys. zł), zyskało więc w okresie minionych prawie trzech lat na atrakcyjności.
Przypomnijmy, że od 2022 r. limit ma zniknąć, ponieważ uchylony ma być art. 15e ustawy o CIT. Tak zakłada Polski Ład, czyli uchwalona 1 października br. przez Sejm nowelizacja ustaw o podatkach dochodowych. Obecnie jest ona przedmiotem prac w Senacie.
Natomiast APA, które zostały otrzymane w związku z art. 15e ustawy o CIT, nie będą już mogły być przedłużone.
Co z przedsiębiorcami, którzy złożyli już wnioski, ale nie zostały one jeszcze rozpatrzone? Czy stracą prawo do odliczenia całości wydatków na usługi niematerialne tylko dlatego, że APA zostanie wydana w 2022 r.?
– Zgodnie ze stanowiskiem resortu finansów w takiej sytuacji porozumienie będzie chroniło rozliczenia przedsiębiorcy za lata 2018–2021. Natomiast w 2022 r. limit z art. 15e ustawy o CIT i tak już nie będzie obowiązywał – tłumaczy Aleksy Miarkowski. Zastrzega jednak, że przepis Polskiego Ładu, z którego to wynika (art. 60 nowelizacji), jest na tyle nieprecyzyjny, iż może prowadzić do odmiennej wykładni.
Przepis ten mówi, że podatnicy, którzy przed końcem roku podatkowego rozpoczętego przed 1 stycznia 2022 r. nabyli prawo do odliczenia kosztów na podstawie art. 15e ust. 9, zachowają prawo do tego odliczenia także po 31 grudnia 2021 r., w zakresie i na zasadach określonych w tym przepisie.
W odpowiedzi na pytania DGP Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że „warunkiem zniesienia limitu jest, aby dany rok podatkowy mieścił się w okresie objętym decyzją APA (z uwzględnieniem regulacji szczególnej dla wniosków złożonych do 31 grudnia 2019 r. – art. 124 ustawy o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych DRM)”.
Zawarte uprzednie porozumienia cenowe (APA)
Stan na koniec Jednostronne Dwustronne Wielostronne Razem
2006 r. 1 0 0 1
2007 r. 2 0 0 2
2008 r. 6 0 0 6
2009 r. 2 0 0 2
2010 r. 7 0 0 7
2011 r. 2 2 0 4
2012 r. 5 0 0 5
2013 r. 4 0 0 4
2014 r. 0 0 1 1
2015 r. 5 1 0 6
2016 r. 5 1 0 6
2017 r. 7 4 0 11
2018 r. 6 4 0 10
2019 r. 13 1 1 15
2020 r. 11 7 0 18
31.03.2021 r. 2 0 0 2
30.06.2021 r. 38 4 0 42
30.09.2021 r. 53 5 0 58
Łącznie 129 25 2 156
Źródło: Ministerstwo Finansów