Na podstawie art. 22j ust. 1 ustawy o PIT podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika.
Obsługiwana przez nasze biuro osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wykupiła samochód osobowy z leasingu za 60 000 zł netto + 13 800 zł VAT. Pojazd ten zostanie wprowadzony przez przedsiębiorcę do środków trwałych. Czy można go amortyzować, stosując stawkę amortyzacji 40 proc.?
Na podstawie art. 22j ust. 1 ustawy o PIT podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika. W takich przypadkach okres amortyzacji nie może być krótszy niż określony w art. 22j ust. 1 pkt 1–4 ustawy o PIT. W przypadku środków transportu, w tym samochodów osobowych, jest to 30 miesięcy, co odpowiada rocznej stawce amortyzacji w wysokości 40 proc.
Należy jednak wskazać, że z 1 stycznia 2021 r. została dokonana zmiana definicji używanych środków trwałych (art. 22j ust. 2 pkt 1 i art. 22j ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT). Do końca 2020 r. z definicji tych nie wynikało, aby w wymaganym dla uznania środka trwałego za używany okresie jego używania nie można było uwzględniać okresu jego wykorzystywania przez podatnika. Obecnie z art. 22j ust. 2 pkt 1 i art. 22j ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT wynika, że środki trwałe uznaje się za używane, jeżeli podatnik udowodni, że przed ich nabyciem były wykorzystywane przez podmiot inny niż podatnik co najmniej przez – odpowiednio – okres 6 albo 60 miesięcy. Zmiana ta została dokonana – jak czytamy w uzasadnieniu pierwszej ustawy nowelizującej z 28 listopada 2020 r. – „celem zapobieżenia działaniom optymalizacyjnym, w których podatnik początkowo leasinguje jako korzystający nowy środek trwały (np. nieruchomość) po to, aby uzyskał on status «używanego» w świetle ww. przepisu, a następnie wykupuje z firmy leasingowej i amortyzuje go już przy wykorzystaniu wyższej stawki amortyzacyjnej, albo wręcz nabyty nowy środek trwały – przed jego wprowadzeniem do ewidencji środków trwałych – odsprzedaje firmie leasingowej, a następnie ponownie go nabywa (tzw. leasing zwrotny) po okresie kwalifikującym dany środek trwały do uznania go za używany”.
Powoduje to, że amortyzacja samochodu osobowego według stawki amortyzacyjnej indywidualnie ustalonej w wysokości 40 proc. jest możliwa tylko wtedy, gdy wzięty on został w leasing jako używany (po okresie przynajmniej półrocznego używania przez inny podmiot). W przeciwnym razie nie jest to możliwe, a w konsekwencji pojazd ten może być amortyzowany jedynie przy zastosowaniu standardowej stawki amortyzacyjnej w wysokości 20 proc. (art. 22i ust. 1 w zw. z poz. 07 załącznika nr 1 do ustawy o PIT).
Podstawa prawna
art. 22i ust. 1 w zw. z poz. 07 załącznika nr 1 oraz art. 22j ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1574)
Przedsiębiorca użytkujący na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej samochód osobowy na podstawie umowy leasingu otrzymał fakturę dokumentującą opłatę za udzielenie organom postępowania w sprawach o wykroczenia informacji o użytkowniku pojazdu. Czy koszt tej opłaty przedsiębiorca może zaliczyć do podatkowych kosztów uzyskania przychodów?
Do kosztów uzyskania przychodów (dalej: KUP) z pozarolniczej działalności gospodarczej zaliczane mogą być koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z tej działalności lub zachowania albo zabezpieczenia przychodów z tej działalności, z wyjątkiem kosztów wymienionych jako niestanowiące KUP (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT).
Z art. 23 ustawy o PIT nie wynika przy tym, aby opłata, o której mowa, nie była uważana za KUP. Uważam jednocześnie, że opłata ta – jako opłata ponoszona w związku z użytkowaniem przedmiotu leasingu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej – jest ponoszona przez podatników w celu osiągnięcia przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub zachowania albo zabezpieczenia przychodów z tej działalności. W konsekwencji według mnie przedmiotowa opłata może zostać zaliczona do KUP.
Niestety organy podatkowe nie podzielają tego stanowiska i uważają, że tego typu opłaty nie mogą być zaliczane do KUP (zob. przykładowo interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 1 lutego 2017 r., nr 0461-ITPB1.4511.993.2016.1.HD).
Powoduje to, że odpowiedź na pytanie zależy od przyjęcia jednego z dwóch możliwych stanowisk, przy czym pierwsze z nich wiąże się z ryzykiem sporu z organami podatkowymi.
Podstawa prawna
art. 22 ust. 1 oraz art. 23 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1574)
Klientem naszego biura jest przedsiębiorca, który zamierza wykonać usługę budowlaną na terytorium Niemiec dla nabywcy będącego osobą prywatną. Czy w związku z tym podatnik musi się zarejestrować dla celów VAT w Niemczech?
Opodatkowaniu VAT w Polsce podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). A contrario – nie podlega opodatkowaniu VAT w Polsce odpłatne świadczenie usług poza terytorium Polski. O tym, czy świadczenie usług ma miejsce na terytorium kraju, decydują przede wszystkim art. 28a–28o ustawy o VAT. Przepisy te przewidują m.in. szczególny sposób ustalania miejsca świadczenia usług związanych z nieruchomościami. Na podstawie art. 28e ustawy o VAT miejscem świadczenia tych usług jest miejsce położenia nieruchomości.
Do usług związanych z nieruchomościami należą usługi budowlane. Powoduje to, że miejsce świadczenia usług budowlanych wykonywanych na terytorium innych niż Polska państw członkowskich UE znajduje się w tych właśnie państwach, a w konsekwencji świadczenie tych usług podlega opodatkowaniu VAT w państwach członkowskich wykonywania tych usług. A zatem miejsce świadczenia wskazanej usługi budowlanej znajdować się będzie na terytorium Niemiec, a w konsekwencji podlegać ona będzie opodatkowaniu VAT w Niemczech.
Niekoniecznie oznacza to jednak, że podatnik, o którym mowa w pytaniu, będzie obowiązany do zarejestrowania się dla celów VAT w Niemczech (w celu rozliczenia niemieckiego VAT z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi). Od 1 lipca 2021 r. rozszerzony bowiem został zakres procedur nazywanych dotychczas procedurami MOSS. Procedury te – obecnie nazywane unijną procedurą OSS oraz nieunijną procedurą OSS – obejmują teraz również m.in. świadczenie usług budowlanych.
Powoduje to, że podatnik, o którym mowa w pytaniu, może zgłosić (na formularzu VIU-R) zamiar korzystania z unijnej procedury OSS (określają ją art. 130a‒130d ustawy o VAT). Pozwoli mu to rozliczyć niemiecki VAT z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi za pośrednictwem Polski i wyłączy konieczność rejestracji tego podatnika na potrzeby VAT w Niemczech. Rejestracja w Niemczech będzie konieczna tylko wtedy, gdy podatnik nie zdecyduje się na korzystanie z unijnej procedury OSS.
Podstawa prawna
art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 28e oraz art. 130a–130d ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 685; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1243)
