Kucharze mogą płacić 3 proc., budowlańcy 5,5 proc., a informatycy od wybranych usług 8,5 proc. Potwierdzają to liczne interpretacje dyrektora KIS. Atrakcyjność tej formy opodatkowania wzrosła od stycznia, a za sprawą Polskiego Ładu ma być jeszcze większa. Przede wszystkim ryczałtowcy zapłacą niższą składkę zdrowotną

Dziś ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych może rozliczać się większa grupa podatników. A od przyszłego roku – gdy w życie wejdą zmiany wynikające z Polskiego Ładu – ryczałtowcy będą płacić składkę zdrowotną w wysokości 1/3 stawki podatku zastosowanej przy opodatkowaniu przychodów. Tak jak wszyscy inni, nie odliczą jej jednak od podatku. Bardziej atrakcyjne będą za to stawki ryczałtu. Z obecnych 17 proc. i 15 proc. do 14 proc. zmaleje stawka dla zawodów medycznych, m.in. lekarzy, dentystów, weterynarzy, pielęgniarek, psychologów czy fizjoterapeutów. Taką samą stawkę będą mogli stosować m.in. architekci i świadczący usługi inżynierskie. Skorzystają też informatycy świadczący niektóre usługi IT objęte dziś stawką 15 proc. Po zmianach zapłacą 12-proc. ryczałt.
Wyższy limit zrobił swoje
Przypomnijmy: ryczałt od przychodów ewidencjonowanych mogą wybrać m.in. prowadzący działalność gospodarczą samodzielnie bądź w formie spółki jawnej lub cywilnej, jeśli ich przychody w poprzednim roku nie przekroczyły ustawowego limitu. A ten od 1 stycznia br. istotnie wzrósł i wynosi 2 mln euro (czyli w przeliczeniu 9 030 600 zł). Rozpoczynający działalność mogą wybrać ryczałt bez względu na wysokość przychodów. Chodzi tu jednak o przedstawicieli określonych rodzajów działalności, wymienionych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1905; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1243). Takiej możliwości nie mają natomiast podatnicy świadczący usługi lub spełniający przesłanki wskazane w art. 8 ustawy, np. prowadzący kantory walut czy apteki.
Ryczałt płaci się od przychodów, a więc nie odejmuje się kosztów. O jego atrakcyjności decydują stawki, które wynoszą: 2 proc., 3 proc., 5,5 proc., 8,5 proc., 10 proc., 15 proc. oraz 17 proc. Zależą one od rodzaju działalności i klasyfikacji PKWiU. A to, kto jaką stawkę może stosować, wynika wprost z art. 12 ustawy.
Dodajmy, że od 1 stycznia br. została rozszerzona lista wolnych zawodów, które mogą opodatkowywać przychody ryczałtem. Do lekarzy, dentystów, weterynarzy czy tłumaczy doszli m.in. wykonujący działalność psychologowie, fizjoterapeuci, notariusze, radcowie prawni, biegli rewidenci, księgowi, doradcy podatkowi i inni. To efekt likwidacji załącznika nr 2 do ustawy i rozszerzenia definicji wolnych zawodów w art. 4 ust. 1 pkt 11 tego aktu prawnego. Zasadniczo ich przedstawiciele mogą płacić ryczałt według 17-proc. stawki (art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy), ale jeśli dana profesja nie znalazła się w definicji z art. 4 i dodatkowo nie da się jej przyporządkować do świadczenia usług wymienionych w innych przepisach ustawy (art. 12), to w grę wchodzi stawka 8,5 proc. Między innymi dlatego przedstawiciele wolnych zawodów występują o wydanie interpretacji.
Lista jest długa
Z analizy kilkudziesięciu interpretacji indywidualnych z ostatnich miesięcy wynika, że lista działalności objętych ryczałtem jest obecnie długa. Szczególne zainteresowanie widać wśród osób świadczących usługi IT. W odpowiedzi na interpretację najczęściej otrzymują potwierdzenie, że mogą stosować stawkę 8,5-proc. Informatycy mają co do tego wątpliwości, bo część ich usług jest objęta 15-proc. stawką – np. przychody z usług licencyjnych związanych z nabywaniem praw do korzystania z gier i programów komputerowych (art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. e ustawy). Ważne jest przy tym jednak, do jakiego grupowania PKWiU zaliczane są świadczone usługi.
Przykładowo z interpretacji z 21 lipca br. (sygn. 0115-KDIT1.4011.345.2021.1.AS) wynika, że stawką 8,5 proc. mogą być opodatkowane usługi informatyczne zaliczane do PKWiU 62.02.30.0, tj. usługi pomocy technicznej w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego. Tak samo klasyfikowane i opodatkowane są np. usługi:
  • pomocy technicznej w zakresie systemów linuxowych (interpretacja z 17 lipca br., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.430.2021.2.MGR),
  • architekta danych dla zintegrowanych systemów komputerowych (IT), klasyfikowane do PKWiU 62.01.12.0. (interpretacja z 1 lipca br., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.450.2021.1.AP),
  • związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych (PKWiU 62.01.12.0) oraz usługi pomocy technicznej mające na celu rozwiązanie problemów klienta w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego (interpretacja z 16 czerwca br., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.396.2021.1.MD),
  • rozwoju i utrzymania SAP (z 28 maja br., sygn. 0113-KDWPT.4011.52.2021.2.KSM).
Z interpretacji wynika również, jakie usługi informatyczne nie mogą być objęte stawką 8,5-proc. Przykładowo usługi związane z oprogramowaniem podlegają opodatkowaniu wyższą, 15-proc. stawką. Ale jeśli programista umówi się z kontrahentem, że ten będzie opłacał mu dodatkowe ubezpieczenie zdrowotne, lekcje języka angielskiego oraz kartę sportową, to takie dodatkowe przychody będą opodatkowane niskim 3-proc. ryczałtem (interpretacja z 7 lipca br., sygn. 0115-KDIT1.4011.313.2021.1.MR).
Stawki dla kucharza, budowlańca, lekarza
Ostatnie zmiany nie wpłynęły na ryczałt budowlańców. Nadal (tak jest od lat) mogą oni opodatkowywać swoje usługi 5,5 proc. stawką. Potwierdził to dyrektor KIS przykładowo w interpretacjach z:
  • 11 maja br. (sygn. 0112-KDIL2-2.4011. 101.2021.2.IM), która dotyczyła usług montażu konstrukcji stalowych;
  • 29 czerwca br. (sygn. 0114-KDIP3-2.4011. 327.2021.2.MG), która dotyczyła przychodów z działalności de facto deweloperskiej (wybudowania i sprzedaży budynków mieszkalnych), przy czym chodziło o roboty sklasyfikowane w PKWiU pod symbolem 41.00.30.0;
  • 8 czerwca br. (sygn. 0115-KDIT1.4011. 249.2021.1.MR) – dotyczyła prac podwodnych (nurka) przy modernizacji toru wodnego.
Jeszcze niższą stawką – 3 proc. – swoje usługi może opodatkowywać kucharz. Jak wynika z interpretacji z 11 maja br. (sygn. 0112-KDIL2-2.4011.133.2021.2.KP), dotyczy to osób świadczących np. usługi gastronomiczne na rzecz swoich kontrahentów jako ich podwykonawcy (PKWiU 56.29.19.0 – Pozostałe usługi gastronomiczne świadczone w oparciu o zawartą z klientem umowę).
W przypadku usług świadczonych przez lekarzy i farmaceutów sytuacja jest bardziej zróżnicowana. Przykładowo: przychody uzyskiwane ze specjalistycznej praktyki lekarskiej wykonywanej w ramach indywidualnej działalności gospodarczej należy opodatkować 17-proc. stawką. (z 13 maja br., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.143.2021.2.MGR). Ale przychody farmaceuty, który prowadzi działalność gospodarczą i pełni funkcje kierownicze w aptece, można już opodatkować stawką 8,5-proc. (z 8 lipca br., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.338.2021.2.MD).
Inne usługi
Z analizy interpretacji wynika, że według wyższej 15-proc. stawki można opodatkować z kolei:
  • usługi pośrednika finansowego (z 8 lipca br., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.365.2021. 2.DJD),
  • usługi radców prawnych (sygn. 0113 -KDIPT2-1.4011.139.2021.2.MD),
  • doradcze dla e-sportu (sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.447.2021.1.MD).
Natomiast niższą 8,5-proc. stawką mogą być opodatkowane przychody z udostępniania miejsca reklamowego na blogu. Przy czym chodzi o przychody do 100 tys. zł. Jeśli bloger uzyska wyższy przychód, to będzie on opodatkowany stawką 12,5 proc. (sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.284.2021.1.MD). Niską 8,5-proc. stawką można też opodatkować usługi związane z handlem energią elektryczną (sygn. 0112-KDIL2-2.4011.185.2021.1.AG). Chodzi tu o pośrednika w sprzedaży prądu.
Przychody ze spółek osobowych
Część interpretacji dotyczy również opodatkowania przychodów z udziału w zysku spółek osobowych, najczęściej jawnej i cywilnej. Zasadniczo dyrektor KIS przyznaje, że przychody z nich mogą być opodatkowane ryczałtem, jeśli pozwala na to zakres działalności. Stosuje się tu analogiczne zasady jak w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej.
Przykładowo: w interpretacji z 9 lipca br. (sygn. 0112-KDIL2-2.4011.333.2021.2.IM) dyrektor KIS wyjaśnił, że jeśli podatnik zajmujący się geologią zawiąże spółkę jawną, która będzie świadczyła usługi doradztwa w dziedzinie geologii i geofizyk (PKWIU 71.12.31.0) oraz w zakresie badań i analiz technicznych (PKWIU 71.20.1), to przychody z niej będzie mógł opodatkować ryczałtem, według stawki 15 proc. Tak samo uznał dyrektor KIS w interpretacji z 7 lipca br. (sygn. 0115-KDIT1.4011.293.2021.2.MST). Spółka jawna miała świadczyć m.in. usługi wsparcia klientów w negocjowaniu warunków umów zawieranych z dostawcami. Jej działalność została zaklasyfikowana do kodu PKD 74.90.Z: Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana. Organ uznał w interpretacji, że przychody ze spółki mogą być opodatkowane 8,5-proc. stawką ryczałtu.
Podobnie stwierdził w odniesieniu do przychodów spółki jawnej, która będzie zajmowała się wynajmem sprzętu wraz z samochodami. Z tą jednak różnicą, że stawka 8,5-proc. będzie miała zastosowanie do kwoty 100 tys. zł przychodu z najmu, a powyżej – będzie to już 12,5 proc.
Co więcej, do przychodów z usług wykonywania wykopów, wywierceń i sondowań ryczałt należy uiszczać według stawki 5,5 proc. (interpretacja z 5 lipca br., sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.389.2021.2.MM). Takie same zasady obowiązują w przypadku przychodów ze spółki cywilnej, co potwierdzają interpretacje z 14 czerwca br. (sygn. 0115-KDIT1.4011.285.2021.1.MR) oraz z 12 maja br. (0112-KDIL2-2.4011.118.2021.2.MM). Wynika z nich, że opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych można wybrać w momencie przystąpienia do spółki cywilnej lub jawnej. Przy czym nie wyklucza to opodatkowania przychodu z własnej działalności gospodarczej (niepokrywającej się z działalnością spółki) liniowym PIT. ©℗